First appeared in South Asia and Beyond
प्यारा साथीभाइहरु,
तपाईंहरुको अमूल्य जीवनको ठेक्का लिएर बसेको मैले सधैं तपाईंहरुको हालखबर सोधेर पत्रको सुरुवात गर्थें | आज चाँहि आफ्नै बेहाल सुनाएर गर्न चाहन्छु | उसै त पोहोर-परारदेखि अनेकन् रोगव्याधिले गाँजेर थलिएको थिएँ, त्यसमाथि मन्त्रालयको घुम्ने मेचमा अहिलेका मन्त्री आएदेखि स्थिति गम्भीर भएर गएको छ | बाढीले बढार्नै लागेको आँगन भएको छु म | भर्खरै आइसीयुमा ‘सिफ्ट’ गरेको छ | अनुहार कच्याककुचुक र जीउ लल्याकलुलुक भइसकेको छ | एकदमै हतास र निराश छु, भाइबहिनी हो | दुखको कुरो, यस्तो हुँदा समेत सान्त्वना र सहानुभूतिका एक शब्द कतैबाट आएको छैन, स्वास्थ्यलाभको कामना त परैको कुरा | कुनै मानवअधिकारवादीले मेरो प्राणरक्षाका निम्ति विज्ञप्ति निकालेको छैन | अखबारका पानामा पनि मेरो कुनै समाचार छैन |
साँच्चै नै साथी हो, तपाईंहरुको मौनता मलाई बिझिरहेको छ | लाग्दैछ- बरु ढुंगा बोल्ला, तपाईंहरू बोल्नुहुन्न ! तर पनि, सुकेर दाउरा भइसकेको यो ज्यान कतै फेरि तंग्रिहाल्छ कि भन्ने आशाको त्यान्द्रो मर्दोरहेनछ | मेरो यो बिलौना सुन्ने कोही हुनुहुन्छ भने कृपया बोलिदिनुस् ! मेरो सास जानु भनेको खासमा मेरो होइन, तपाईंहरुको जीवनको बलि चढ्नु हो | आखिर कहिलेसम्म मूकदर्शक बन्न सक्नुहुन्छ ? मुख फोर्नुस् साथी हो, मुख फोर्नुस् ! म मरिसकेपछि आँशु चुहाउनुभन्दा अगावै मुख फोर्नुस् !
आफ्नो निहित स्वार्थका लागि पौने तीन करोड नेपालीहरुको जीवन धरौटीमा राख्नसक्ने दुस्साहसीहरु मेरो मन्त्री बनेर ममाथि रजाईं गर्न आउँछन् यहाँ | अब भन्नुस्, कहिलेसम्म थेग्न सक्छु म तिनीहरुलाई ? नठान्नुस् कि यस्ता झिनामसिना विषयमा सोच्न तपाईंसँग समय छैन | नसोच्नुस् कि यस्ता खुद्रा कुरामा छलफल गर्दा ‘संविधान’ जस्ता ओजपूर्ण विषयहरु ओझेलमा पर्छन् | आफ्नो सोचको दायरा अलिकति फराकिलो पार्नुस् र सिर्फ एकचोटि यो प्रश्नमाथि घोत्लिनुस् - तपाईंलाई भोलि तलमाथि हुँदा उपचार गर्न कस्ता डाक्टर चाहिन्छन् ? थाहा छ, तपाईंको रोजाइमा भगवान कोइरालाहरु नै पर्छन् | बुझ्नुस्- भगवान कोइरालाहरु न त ब्रह्माले आकाशबाट फुत्त झार्दिनेवाला छन् न त धर्तीमुनिबाट स्वाट्टै प्रकट हुनेछन् |
भगवान कोइरालाहरु उत्पादन हुन त सर्वप्रथम भगवान कोइरालाहरुले पढ्ने र सिक्ने मेडिकल कलेजहरु स्तरीय हुनुपर्छ | मेडिकल काउन्सिलबाट तिनका फ्याकल्टी, पूर्वाधार र बिरामी चापको नियमित अनुगमन अनि नियमन हुनुपर्छ र त्यसैअनुसार त्यहाँ पढाइ हुने कोर्सहरुको सीटसंख्यामा थपघट हुनुपर्छ | साहुजीहरुले च्याउझैं नयाँ मेडिकल कलेजका ‘दुकान’ हरु उमार्दा सम्बन्धित विश्वविद्यालयले आर्थिक लेनदेनलाई होइन, तोकिएको मापदण्डलाई आधार बनाएर सम्बन्धन दिने/नदिने निर्णय गर्नुपर्छ | शिक्षण र स्वास्थ्य संस्थालाई राजनीतिको खोल ओढेका अपराधीहरुको नाङ्गो हस्तक्षेपबाट पूर्णत: मुक्त राख्नुपर्छ | सत्ताको डाडुपन्यु समाएका भ्रष्ट राजनीतिज्ञको आसेपासे हुनु नै अस्पतालको पदाधिकारी बन्ने योग्यता ठहरिने परम्पराको अन्त्य हुनुपर्छ | कसाइको सट्टा डाक्टर उत्पादन गर्ने एउटै बाटो यही हो | तर जसरी स्वास्थ्यमन्त्रीले मेडिकल काउन्सिललाई ‘कि त फलानो-फलानो कलेजको घटाएको सीट बढा, नत्र तँलाई नै विघटन गर्दिन्छु’ भनेर धम्क्याएका छन्- यो के हो ? म ठोकेर भन्छु- यो भनेको नेपालको चिकित्सा शिक्षालाई थप थिलथिलो पार्दै मेरो प्राणहत्या गर्नु हो | सरल भाषामा यो भनेको भगवान कोइरालाहरुको कोखैमा भ्रुणहत्या गर्नु हो र ‘किड्नी र्याकेट’ चलाउने डा. अमितकुमारहरुलाई भटाभट जन्माउने ‘फ्लडगेट’ खोल्दिनु हो | के तपाईं अमितकुमारबाट उपचार लिन तयार हुनुहुन्छ ? सुनेथें- मान्छे भनेको आफूलाई नपर्दासम्म चेत्दै नचेत्ने जात हो, तर नमिठो सुनिए पनि यति चाँहि भन्न करै लाग्छ- तपाईंहरुले साँधिरहेको यो डरलाग्दो मौनताले तपाईं र तपाईंको सन्ततिको भविष्य कसाइ र अमितकुमारको हातमा सुम्पिरहेको छ | झाडापखालाको उपचार नपाएर ज्यान जाने देशमा उपचारले पनि मान्छे मार्ने अवस्थाको बीउ रोपिरहेको छ ! ठण्डा दिमागले सोच्नुस् अब- अमितकुमारहरुका नर्सिंगहोम तोडफोड र आगजनी गर्ने परिस्थिति निम्त्याउनु बुद्धिमानी हो कि ती अमितकुमारहरु जन्माउँदै नजन्माउनु ?
एकताका आइ.ओ.एमलाई देख्दा आँखाभरि सप्तरंगी सपना थिए मेरा, अब केही बाँकी छैनन्, रित्तारित्ता छन् | सपना कसैका छन् त नेताजीका छन्- तपाईंहरुको जीवनलाई दाउमा थापेर भ्रष्टाचारको आहालमा चुर्लुम्म डुब्ने सपना | ‘भिटामिन डी’ को कमी हुनेबित्तिकै सिंगापुर, बैंकक र न्यूयोर्क उड्ने सपना | नेताजीका ती सपनाहरु विपनामा परिणत हुँदैगर्दा ‘सबैका लागि स्वास्थ्य’ को नारा चाँहि ‘फगत नेताका लागि स्वास्थ्य’ मा अनुवाद हुँदैछ, क्रुरतापूर्वक ! मलाई थाहा छ- यो पढ्दै गर्दा तपाईंहरुमध्ये कतिको छातीमा पनि शूल बल्किन्छ बेस्सरी | तर निरुपाय हुनुहुन्छ, तपाईंहरुको नाकैमुनि मेरो जीवनदायिनी धारा बन्द हुन लाग्दा पनि कठैबाहेक केही भन्न सक्नुहुन्न | धन्न मसँग गोविन्द केसीजस्ता विरलाकोटी मान्छे छन् जो मेरो प्राणरक्षाका निम्ति आफ्नो जीवन आहुति गर्न तयार छन् | जबजब म आइसीयुमा पुग्छु र भेन्टिलेटरमा राखिन्छु, तबतब यी केसी सत्याग्रहको शक्तिशाली हतियार लिएर अरिंगालको गोलोमा हात हाल्न आइपुग्छन्, एक्लै ! तर बूढा एक्लैले अनसन बसेर ड्राइभिङ सिटमा स्टेरिंग समाइरहेका ती लोभीपापीहरु पराजित होलान् भन्नेमा मलाई रत्ति विश्वास छैन | अब यति भनिसक्दा पनि ब्यूँझिनुहुन्न भने आगे तपाईंहरुकै मर्जी !
-रुग्ण स्वास्थ्यक्षेत्र
आइसीयु, शिक्षण अस्पताल
