tag:blogger.com,1999:blog-52514889509922461132024-03-13T14:01:58.047-07:00HIDE N SEEK........................................................................with words, with issues!!!Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.comBlogger66125tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-60147799271807504782017-09-18T08:33:00.001-07:002017-09-18T08:36:33.021-07:00तीर्थ खनियाँका दुई विकल्प: राजीनामा कि बर्खास्तगी<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="background-color: white; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: "Ek Mukta", sans-serif; font-size: 19px; line-height: 32.3px; margin-bottom: 10.5px; outline: 0px; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">
First published in <a href="http://swasthyakhabar.com/news-details/5887/2017-08-31">SwasthyaKhabar</a><br />
गत वर्ष कात्तिक २८ देखि सुरु भएको डा. गोविन्द केसीको १०औं अनशनका बेला उनको पहिलो माग थियो, वरिष्ठता मिचेर आइओएम डीन बनाइएका डा केपी सिंहको राजीनामा र वरिष्ठताका आधारमा नयाँ डीनको तत्काल नियुक्ति तथा नियुक्तिमा चलखेल गर्ने त्रिभुवन विश्वविद्यालयका उपकुलपति तीर्थ खनियाँको बर्खास्तगी।</div>
<div style="background-color: white; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: "Ek Mukta", sans-serif; font-size: 19px; line-height: 32.3px; margin-bottom: 10.5px; outline: 0px; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">
हुन पनि केसीको सत्याग्रहकै बलमा आइओएममा राजनीतिक भागवण्डाबाट नभई वरिष्ठताका आधारमा डीन नियुक्ति हुने थिति बसेको थियो। डा सिंहको नियुक्तिसँगै भत्केको यही थितिलाई ट्रयाकमा ल्याउन अनशन बसेका थिए डा केसी। फलस्वरूप नियुक्ति पाएको २२औँ दिनमै राजीनामा गर्न वाध्य भए उनी र वरिष्ठताका आधारमा डा जेपी अग्रवाल नयाँ डीनका रुपमा आइओएम प्रवेश गरे।</div>
<div style="background-color: white; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: "Ek Mukta", sans-serif; font-size: 19px; line-height: 32.3px; margin-bottom: 10.5px; outline: 0px; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">
तर पहिलो मागकै अर्को बुँदा अर्थात् त्रिवि उपकुलपति खनियाँको बर्खास्तगीले भने साकार रुप लिन पाएन। त्रिविले पूर्वाधार नै नपुगेको काठमाडौं नेसनल मेडिकल कलेजलाई गैरकानुनी रुपमा सम्बन्धन दिएपछि डा केसीले सम्बन्धन खारेजी र त्रिवि पदाधिकारीको राजीनामा नआए पुनः १३औं अनशन बस्ने घोषणा गरिसक्नु भएको छ।</div>
<div style="background-color: white; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: "Ek Mukta", sans-serif; font-size: 19px; line-height: 32.3px; margin-bottom: 10.5px; outline: 0px; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">
डा केसीको १०औं अनशन तोड्ने क्रममा भएको सहमतिमा प्रष्ट लेखिएको छ: त्रिविका पदाधिकारीबाट हालसम्म भएका कामकारबाही र विवादित गतिविधिका विषयमा जाँचबुझ गरी आवश्यक कारबाहीका लागि नेपाल सरकारलाई तीन महिनाभित्र प्रतिवेदन दिन उच्चस्तरीय न्यायिक समिति १५ दिनभित्र गठन गर्ने। खनियाँको बर्खास्तगीका सम्बन्धमा यही मध्यमार्गी बाटोबाट सहमति जुटाइएको थियो तर जसै अनशन तोडियो र सहमतिको मसी सुक्यो, सरकार पुरानै रबैयामा फर्क्यो। आज ९ महिना कटिसक्यो तर खनियाँ लगायतका त्रिवि पदाधिकारीमाथि कारबाही त परै जाओस्, सामान्य छानबिनसम्म हुन सकेको छैन।</div>
<div style="background-color: white; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: "Ek Mukta", sans-serif; font-size: 19px; line-height: 32.3px; margin-bottom: 10.5px; outline: 0px; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">
पाँचौं अनशनदेखि नै लगातार रुपमा डा केसीले सम्बन्धन लगायतका कुरामा अनियमिततामा मुछिएका त्रिवि पदाधिकारीमाथि छानबिन र कारबाहीको माग उठाइरहनुभएको हो। अन्य कुरामा भएका सहमति त बरु आंशिक रुपमा भए पनि लागू हुँदै आएका छन् तर त्रिवि पदाधिकारीमाथि छानबिनको कुरामा भने निरन्तर जालझेल मात्रै भएको छ। 'कालेकाले मिलेर खाऊँ भाले' जस्तो दलीय सिन्डिकेटले कब्जा जमाएको त्रिविका सवालमा के सत्तापक्ष, के प्रतिपक्ष सबै तैं चुप मैं चुपको स्थितिमा छन्।</div>
<div style="background-color: white; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: "Ek Mukta", sans-serif; font-size: 19px; line-height: 32.3px; margin-bottom: 10.5px; outline: 0px; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">
<img src="http://swasthyakhabar.com/uploads/news/images/1372293923Tirtha-Khaniya.jpeg" style="border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: inherit; font-style: inherit; font-weight: inherit; margin: 0px; max-width: 100%; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: middle;" /></div>
<div style="background-color: white; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: "Ek Mukta", sans-serif; font-size: 19px; line-height: 32.3px; margin-bottom: 10.5px; outline: 0px; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">
<strong style="border: 0px; box-sizing: border-box; font-family: inherit; font-style: inherit; margin: 0px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">त्रिवि उपकूलपति तीर्थ खनियाँ</strong></div>
<hr style="background-color: white; border-bottom: 0px; border-image: initial; border-left: 0px; border-right: 0px; border-top-color: rgb(238, 238, 238); border-top-style: solid; box-sizing: content-box; color: #333333; font-family: "Ek Mukta", sans-serif; font-size: 15px; height: 0px; margin-bottom: 21px; margin-top: 21px;" />
<div style="background-color: white; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: "Ek Mukta", sans-serif; font-size: 19px; line-height: 32.3px; margin-bottom: 10.5px; outline: 0px; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">
सत्याग्रहकै शक्तिले डा शशी शर्मा डीनबाट बर्खास्त हुने, अर्का डीन डा सिंहले राजीनामा दिने तर अनियमितता र भ्रष्टाचारका अनेक तथ्यहरु सार्वजनिक हुँदा पनि त्रिवि पदाधिकारीमाथि भने छानबिनसम्म नहुने ? २०४७ को संविधानले जसरी राजपरिवारलाई संविधानभन्दा माथि राखेको थियो, त्यसरी नै अहिले खनियाँ लगायतका पदाधिकारीलाई पनि कानुनले नै छुन नमिल्ने हो कि झैं प्रतीत हुन्छ।</div>
<div style="background-color: white; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: "Ek Mukta", sans-serif; font-size: 19px; line-height: 32.3px; margin-bottom: 10.5px; outline: 0px; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">
उपकूलपति खनियाँका कर्तुतबारे मिडियामा धेरै कुरा सप्रमाण बाहिर आइसकेका छन्। एक त उनी ‘प्लेजरिस्ट’ अर्थात् वौद्धिक चोरका रुपमा चर्चित भइसकेका छन्। टर्कीका प्राध्यापक फेरित किलिकायाले सन् २००४ मा छपाएको एक पेपरबाट आधाभन्दा बढीजसो हुबहु सारेर उही निष्कर्षका साथ सन् २००६ मा आफ्नो नाममा पेपर छपाएका रहेछन् खनियाँले। तर विडम्वना, योग्यता र कार्यदक्षता होइन, दलीय बफादारिता हेरेर महत्वपूर्ण ठाउँमा नियुक्तिहरु हुने देशमा यी ‘प्लेजरिस्ट’ पनि समयक्रममा देशकै सबैभन्दा ठूलो विश्वविद्यालयको उपकुलपति बनाइए।</div>
<div style="background-color: white; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: "Ek Mukta", sans-serif; font-size: 19px; line-height: 32.3px; margin-bottom: 10.5px; outline: 0px; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">
अलिकति पनि नैतिकता र लाज बाँकी हुँदो हो र आफू प्राज्ञिक व्यक्ति भएको बोध हुँदो हो त ‘प्लेजरिजम’ जस्तो प्राज्ञिक अपराध गरेका कारण आफू उपकुलपतिजस्तो पदमा बस्न लायक नभएको भनेर पद अस्वीकार गर्थे होलान्। यसले उनको आफ्नै गुमेको इज्जत फिर्ता हुन्थ्यो, पदका लागि मरिमेट्ने समाजमा एउटा बेग्लै सन्देश जान्थ्यो र त्यो प्राज्ञिक अपराधको प्रायःश्चित पनि हुन्थ्यो। तर, उनले त्यसो गरेनन् बरु सगर्व पदमा आसीन भए र चोरी गरेको स्वीकार्न पनि तयार भएनन्। ‘एकम् लज्जा परित्यज्य सर्वत्र विजयी भवेत्’ भनेजस्तै दलको आडभरोसा पाएका उनले त्यही एउटा लाज त्यागेका छन् र जताततै विजयी हुँदै गइरहेको भ्रममा बाँचिरहेका छन्।</div>
<div style="background-color: white; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: "Ek Mukta", sans-serif; font-size: 19px; line-height: 32.3px; margin-bottom: 10.5px; outline: 0px; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">
‘प्लेजरिजम’ को यो प्राज्ञिक अपराध त छँदैछ। डा केसीले यिनको बर्खास्तगी माग्नुका पछाडि भने मूलतः चिकित्सा शिक्षासँग जोडिएका यिनका कर्तुतहरु जिम्मेवार छन्। माथि उल्लेख गरेजस्तै वरिष्ठताका आधारमा डीन बनाउने थिति बसिसकेको आइओएममा नौ-नौ महिना डीनको पद खाली राख्ने र त्यसपछि वरिष्ठताको रोलक्रम मिचेर नियुक्ति दिने काम यिनैले गरे।</div>
<div style="background-color: white; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: "Ek Mukta", sans-serif; font-size: 19px; line-height: 32.3px; margin-bottom: 10.5px; outline: 0px; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">
मेडिकल कलेजहरुलाई सरकारले तोकेकोभन्दा बढी सीट दिने अनि नयाँ मेडिकल कलेजहरुलाई सम्बन्धन दिलाउन चलखेल गर्ने काममा पनि यिनले सक्रियता देखाए। पछिल्लो समय काठमाडौं नेसनल मेडिकल कलेज नाम गरेको एउटा सुनसान भवनलाई सम्बन्धन दिलाएर चिकित्सा शिक्षामाथि नै एउटा भद्दा मजाक गरेका छन्।</div>
<div style="background-color: white; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: "Ek Mukta", sans-serif; font-size: 19px; line-height: 32.3px; margin-bottom: 10.5px; outline: 0px; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">
डा केसीको ११औं अनशनकै बेला यो सम्बन्धन दिएर उनले सम्भवत: सन्देश दिन खोजेका हुन सक्छन्- तिमीहरु जति सत्याग्रहको ध्वाँस दिँदै जान्छौ, जाऊ तर हात्ती लम्किरहन्छ! डा केसीजस्ता सत्याग्रहीको अपमान गर्दै देशको समग्र चिकित्साशिक्षा र स्वास्थ्य सेवालाई बर्बाद पार्न तम्सेका यी 'वौद्धिक चोर'लाई सबक सिकाउन अब ढिला भइसकेको छ।</div>
<div style="background-color: white; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: "Ek Mukta", sans-serif; font-size: 19px; line-height: 32.3px; margin-bottom: 10.5px; outline: 0px; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">
देशको चौथो अंगले यिनका कर्तुतहरु भण्डाफोर गर्ने अभियान जोडतोडका साथ चलाइरहँदा पाँचौं स्तम्भ मानिने नागरिक समाज अब जुर्मुराउनैपर्छ। कुनबेला डा केसी अनशन बस्लान् अनि लेखौंला, बोलौंला र सडकमा आउँला भनी केसीको मुख ताकेर बस्ने बेला होइन यो। बरु यो सत्याग्रहको टुकीमा सबै मिली तेल थप्ने बेला हो।</div>
<div style="background-color: white; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: "Ek Mukta", sans-serif; font-size: 19px; line-height: 32.3px; margin-bottom: 10.5px; outline: 0px; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">
दलको टीका लाएर प्राज्ञिक पदहरुमा बस्ने अनि त्यही पदको गरिमा धूलिसात् हुनेगरी संस्थालाई धरासायी बनाउने खेल अब धेरै टिक्दैन भनेर नागरिकहरु नै एकजुट नहुँदासम्म राजनीतिक नेतृत्व पनि जाग्नेवाला छैन। काठमाडौं नेसनल सम्बन्धन प्रकरणको यति धेरै दिन बितिसक्दा पनि कुलपति प्रधानमन्त्री र सहकुलपति शिक्षामन्त्री लगायत प्रमुख राजनीतिक दलहरु मौन बस्नुको अर्थ यही हो।</div>
<div style="background-color: white; border: 0px; box-sizing: border-box; color: #333333; font-family: "Ek Mukta", sans-serif; font-size: 19px; line-height: 32.3px; margin-bottom: 10.5px; outline: 0px; padding: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;">
सिर्फ एकजना डाक्टरले चलाइरहेको एउटा सुनसान अस्पताललाई डाक्टर उत्पादन गर्ने फ्याक्ट्रीको स्वीकृति दिएर उनले भावी दिनको संकेत दिइसके। अब संकेत दिने पालो हाम्रो हो। ज्ञानेन्द्र शाहीको अन्त्य हुनसक्छ, लोकमानसिंह कार्कीको समानान्तर सत्ता ढल्न सक्छ भने तीर्थ खनियाँको रजगज मात्रै कति दिन कायमै रहन्छ र? अब राजीनामा दिएर ‘सम्मानजनक बहिर्गमन’ को बाटो रोज्ने कि बर्खास्तगीको, निर्णय लिन उनको भागमा धेरै समय बाँकी छैन।</div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-3413091349729030422017-07-28T05:18:00.002-07:002017-07-28T05:20:22.531-07:00सहकर्मीको आँखामा अछाम अस्पतालको मुहार फेर्ने डा. बराल<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
First published in <a href="http://swasthyakhabar.com/news-details/5368/2017-07-28">SwasthyaKhabar</a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhMp8g0yAZlPli-2myoDhdn-UZ948NUK5qObcWr6l0nax9AMgk75Pck6n8442QDsQtE9dprEgdK-5sUPzwj8hfmETo8wC3XJPW5qMxJmI5UphqFfmUTwdgIMYVE86goUAfQ3U7S3iFoTPk/s1600/20229172_1554712607926252_5177714567046775035_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="720" data-original-width="960" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhMp8g0yAZlPli-2myoDhdn-UZ948NUK5qObcWr6l0nax9AMgk75Pck6n8442QDsQtE9dprEgdK-5sUPzwj8hfmETo8wC3XJPW5qMxJmI5UphqFfmUTwdgIMYVE86goUAfQ3U7S3iFoTPk/s320/20229172_1554712607926252_5177714567046775035_n.jpg" width="320" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">करीब अढाई वर्ष अछामवासीको सेवा गरेर
हिजोमात्रै (साउन ८ गते)</span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">डा.
शरदचन्द्र बराल अछाम जिल्लाबाट बिदा हुनुभयो | वीर अस्पतालमा इन्टरनल मेडिसिन
विषयमा एमडी गर्न तीन वर्षका लागि उहाँ अध्ययन बिदामा जानुभएको हो | यो लेखिरहँदा
म बिदाइ समारोहको त्यो भावुक क्षण सम्झिरहेको छु जहाँ अस्पताल र जिल्ला स्वास्थ्य
कार्यालयका सबै कर्मचारीहरुका आँखाका चेपहरु रसाइरहेका थिए | वास्तवमा हरेक
कर्मचारीको बिदाइ हुँदा सम्बन्धित कार्यालय दुख अनि विछोडको पीडामा डुब्छ, त्यो
स्वाभाविक पनि हो ! किनकि त्यो कार्यालय अनि कार्यालयका हरेक कर्मचारीसँग बिदाइ भइ
जाने कर्मचारीको भावना जोडिएको हुन्छ, स्मृति गाँसिएको हुन्छ अनि बनेको हुन्छ
एकप्रकारको अटुट सम्बन्ध ! तर डा. बरालको बिदाइमा हामी सबैले अतिरिक्त दुखको महसुस
गर्यौं | त्यो सायद उहाँले वर्षौंवर्षका लागि सम्झनलायक कामहरु गरेर गएकाले,
यहाँको माटोमा आफ्नो विशिष्ट पदचाप छाडेर गएकाले अनि समग्र जिल्लालाई स्वास्थ्यको
क्षेत्रमा राष्ट्रिय मानचित्रमा अगाडि ल्याइदिनुभएकोले नै हो कि? </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">डा. बराल अर्थात् जिल्ला स्वास्थ्य
कार्यालय अछामका प्रमुखको बारेमा धेरैथोक यसअघि नै लेखिइसकेको छ | कसरी उहाँको
नेतृत्वक्षमताको बलमा छोटो समयमै अछामले छलाङ हान्न सक्यो अनि जिल्ला अस्पताल
मात्र होइन, जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय पनि देशभरमै उत्कृष्ट सावित भयो भन्ने कथा
साँच्चै नै प्रेरणादायी छ |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">व्यक्तिगत रुपमा मैले पनि करिब दुईवर्ष
अछाम जिल्ला अस्पतालमा उहाँसँगै रहेर काम गर्ने मौका पाएँ | म गौरवान्वित छु कि यो
अवधिमा उहाँबाट थुप्रै कुराहरु सिक्न सकें | क्लिनिकल कुराहरु त भइहाले, संगसंगै
दुर्गमको स्वास्थ्यप्रणालीका व्यवस्थापकीय पाटोसम्बन्धि अमूल्य पाठहरु सिकाएर
जानुभएको छ | उहाँको सबैभन्दा महत्वपूर्ण सन्देश थियो- ‘भद्रगोल सिस्टममा कम्प्लेन
गरिरहन र समस्या देखाइरहन सजिलो छ, त्यो जसले पनि गर्न सक्छ ! त्यसैले हाम्रो काम
यो भएन र त्यो भएन भन्ने होइन, आफ्नो बलबुताले भ्याएसम्म सकारात्मक सोचाइ राखेर
समाधान खोज्ने हो !’ र हो पनि, यो सोचाइ उहाँको व्यवहारमा ठ्याक्कै प्रतिविम्बित
हुन्थ्यो | उहाँले काम गर्ने दौरान कति बाधा-व्यवधानहरु आए, तर कहिल्यै पनि उहाँले
हार मान्नुभएन | ह्या, यो सिस्टममा रहेर काम गर्ने वातवरण नै छैन भनेर बहानाबाजी
गर्नुभएन बरु नयाँ नयाँ रचनात्मक आइडियाहरु फुराउँदै जानुभयो | हामीलाई सधैं
भन्नुहुन्थ्यो- हामी पनि भागेर गयौं भने यो देशमा गर्ने कसले ? त्योबेला मलाई सधैं
लाग्थ्यो- देशको भविष्य हामीजस्तै युवापुस्ताको हातमा छ; गर्ने हामीले नै हो !
गर्न सकिन्छ भन्ने ज्वलन्त उदाहरण डा. बराल हाम्रैअगाडि हुनुहुन्थ्यो |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सामान्यत: सरकारी अस्पताल भन्नेबित्तिकै
हाम्रो मानसमा एक किसिमको नकारात्मक छाप परेको हुन्छ | फोहोर, दुर्गन्ध, घन्टौको
लाइन, डाक्टर नभेटिनु, औषधि नपाइनु- झट्ट सम्झिंदा आम मानिसको मनमा आउने चित्र
यस्तै हो | तर डा. बरालले अछाम जिल्ला अस्पतालको नेतृत्व सम्हालेयता आम मानिसले
सोच्ने यो चित्रमा भारी बदलाव आयो | स्थानीयहरुले सरकारी निकायमा पनि काम
हुँदोरहेछ, गुणस्तरीय सेवा प्रवाह हुँदोरहेछ भनी विश्वास गर्न थाले | म स्वयंलाई
यहाँ आउनुअघि लागेको थियो- ‘दुर्गमको सरकारी अस्पताल भनेपछि के नै गतिलो होला र ?
दिउँसो बिरामी हेर्ने अनि बिहानसाँझ पीपी (प्राइभेट प्राक्टिस) गर्ने, यसरी नै १
वर्ष काट्ने अनि घरपायक मिलाएर सरुवा गर्ने !’ तर यहाँ आएको १ महिनामै डा. बरालको
सोच र कामगराइ देखेर मैले आफ्नो सोच र योजना बदलें | सरकारी स्वास्थ्य संस्थालाई
जनताले विश्वास गर्नलायकको भरोसायोग्य ठाउँ बनाउनुपर्छ भन्ने डा. बरालको सोचले
मलाई प्रभावित गर्यो र मैले पनि उहाँकै पाइला पछ्याउंदै आफ्नो पूरै समय जिल्ला
अस्पताललाई नै समर्पित गरें |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">पक्कै पनि अछामले पाएको सफलताको हकदार
जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालयको पूरै टीम हो | एकजना व्यक्तिको एकल प्रयासले मात्र त
यो सम्भव हुने कुरा होइन | तर नेतृत्वमा को छ भन्ने कुराले धेरै कुरा फरक पार्ने
रहेछ | काम गरेर देखाउने स्पिरिट भएको जुझारु टीम हुँदाहुँदै पनि नेतृत्वमा रहेको
‘म्यानेजर’ गतिलो भएन भने त्यो जुझारु टीमको परिचालन राम्रोसँग हुनसक्दैन, समन्यव
सही ढंगले हुनसक्दैन अनि फलस्वरूप परिणाम राम्रो हात लाग्दैन |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">इमान्दारिता, नेतृत्वक्षमता र काम गर्ने
भिजन- यी तीन कुराको त्रिवेणी हुनुहुन्थ्यो उहाँ | बिहान सबेरै कोठाबाट निस्केपछि
दिनभरि अस्पतालकै काममा खटिने र एकैचोटि राति अबेर मात्रै कोठा फर्कने उहाँको यो
खट्न सक्ने क्षमता देखेर म धेरैचोटि छक खाएको छु | आर्थिक मामिलामा पनि उहाँ यति
पारदर्शी र ‘क्लिन’ निस्किनुभयो कि कसैले पनि उहाँलाई योबीचमा यो विषयमा औंलो
ठड्याउन सकेन | समन्वयात्मक ढंगले काम गर्ने शैली र सामूहिक लक्ष्यप्राप्तिको
भावनाका कारण नै उहाँ अस्पताल व्यवस्थापनको कुनै औपचारिक शिक्षाबिना पनि यस
क्षेत्रमा अब्बल सावित हुनुभयो |</span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">तर हामीकहाँ कुनै एक विन्दुमा एकजना गतिलो
म्यानेजर आइपुग्दा संस्थाले फड्को मार्ने अनि केही समयपछि ऊ अन्तै जाँदा संस्था
पुरानै हालतमा फर्केका उदाहरणहरु पनि छन् | एउटा कुशल म्यानेजरको विशेषता भने के
पनि हो भने उसले आफ्नो कार्यकालमा एउटा यस्तो प्रणालीको विकास गर्नुपर्छ जसअनुसार
उसको पदमा व्यक्ति जोसुकै आओस् त्यसले संस्थाको कामगराइमा कुनै फरक नपारोस् ! ऊ
हुँदा राम्रो हुने र उसले छोडेर जानेबित्तिकै संस्था चौपट हुनथाल्यो भने ऊ कुशल
म्यानेजरमा गनिदैन | यसप्रकार डा. बरालले यो अढाई वर्षमा त्यस्तो प्रणालीको विकास
गर्नसक्नुभयो या भएन, त्यो आगामी दिनमा अछामको ‘पर्फर्मेन्स’ ले बताउने नै छ |
अहिलेलाई भने हामीले उहाँलाई यति आश्वास्त पार्न चाहन्छौं कि तपाईंले छोडेर
जानुभएको विरासतलाई हामीले पक्कैपनि अझ उन्नत ढंगले अघि बढाउने नै छौं ! र आशा छ-
एमडीको अध्ययनपछि पनि विशेषज्ञ सेवा दिन यस्तै दूरदराजका ठाउँ आउनुहुनेछ, विकटका
बिरामीको सेवामा समर्पित हुनुहुनेछ र मजस्तै युवापुस्ताका भाइहरुलाई प्रेरणा र
हौसला दिँदै थप डा. बरालहरु जन्माइरहनुहुनेछ !</span></div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-2354710468928873952017-07-22T06:33:00.000-07:002017-07-28T05:15:20.822-07:00कहिलेसम्म लुटिने नेपाली बिरामीहरु भारतमा?<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span>
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">First Published in <a href="http://swasthyakhabar.com/news-details/5281/2017-07-21">SwasthyaKhabar</a></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">प्रसंग गत अषाढ महिनाको हो ! पेट दुख्ने
समस्या लिएर एक अधबैंसे महिला मेरो ओपिडीमा आइन् | हातमा एक झोला कागजात पनि साथै
बोकेकी थिइन् | ‘हिस्ट्री’ लिँदै जाँदा थाहा भयो- केही महिनाअघि मात्रै ‘बम्बै’ मा
उनको पाठेघर निकाल्ने अपरेसन भएको रहेछ र यी कागजातहरु त्यही अपरेसनसँग सम्बन्धित
थिए | यहाँका हरेक बिरामीलाई लाग्छ- मेरो त १० वर्षअघि फलानो अपरेसन भएको थियो,
कतै त्यही अपरेसन बिग्रेर त आज मलाई यस्तो भएको होइन?</span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">स्वाभाविक हो, यी अधबैंसे महिलालाई पनि लागेछ- कतै मेरो अपरेसन
बिग्रेर पो......</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अनि म लागें ‘हिस्ट्री’भित्र पनि त्यो
अपरेसनको ‘हिस्ट्री’ लिन ! उनको योनीबाट बाक्लो सेतो पानी बग्ने, तल्लो पेटको
दायाँबायाँ दुख्ने, ढाड दुख्ने, पिसाब पोल्ने भएको एक-दुई महिनाजसो भएको रहेछ |
गाउँको स्वास्थ्य केन्द्र गएर औषधि सेवन पनि गरिछन् | केही समय त ठीक भएछ तर फेरि
बल्झेपछि बम्बै बस्ने श्रीमानले उतै बोलाए अरे | एक पन्थ दुई काज भनेझैं
श्रीमानसँग भेटघाट पनि हुने र उपचार पनि हुने सोचेर उनी बम्बै लागिन् | बम्बैको एक
अस्पतालमा देखाइन् जहाँ उनलाई पाठेघरमा ठूलो घाउ भएको र तुरुन्त अपरेसन गरी पाठेघर
निकाल्नुपर्ने नत्र ज्यानै जानसक्ने त्रास देखाइयो | अन्ततः अपरेसनका लागि उनीहरु
राजी भए र उनको पाठेघर निकालियो |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अनि मैले उनको त्यो रिपोर्टवाला झोला
खोतल्न थालेँ | ‘ठूलो घाउ’ भनेको के रहेछ भनेर अल्ट्रासाउण्ड रिपोर्ट पनि हेरें |
तर त्योलगायत सबै रिपोर्टहरु नर्मल लिमिटभित्रै थिए | Diagnosis मा PID (Pelvic
Inflammatory Disease) लेखिएको थियो | लक्षण तथा जाँचका आधारमा उनको रोग PID नै
थियो सम्भवतः ! तर प्रश्न यो छ कि, त्यत्तिकै आधारमा पाठेघर नै निकाल्नुपर्ने
आवश्यकता थियो त ? </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">PID अर्थात् स्त्री प्रजनन प्रणाली
(Female reproductive tract) को माथिल्लो भागको संक्रमण ! अझैं बुझिनेगरी भन्दा
Neisseria gonorrhea र Chlamydia trachomatis जस्ता ब्याक्टेरियाको संक्रमणबाट
पाठेघर, डिम्बबाहिनी नली र अण्डासयजस्ता अंग प्रभावित हुने रोग ! यति लेखिसकेपछि
यो पनि थपिहालौं, यस्तो संक्रमणको उपचार एन्टिबायोटिकद्वारा गरिन्छ, नकि त्रास
देखाएर तत्काल अपरेसनद्वारा |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">यहाँनेर पाठेघर निकालिएकोप्रति मैले किन अतिरिक्त
शंका गरेको भने यस्ता केसहरु मैले अछामको दुई वर्षे बसाइँमा धेरै देखिसकेको छु |
कसैका मृगौला झिकिएका हुन्छन्, कसैका पाठेघर अनि कसैका पित्तथैली | Indications
भएर अपरेसन गरिँदो हो त यहाँ प्रश्नै उठ्ने थिएन | त्यो बिरामी बचाउने महान् काम
ठहरिन्थ्यो र त्यसको सराहना गरिन्थ्यो | तर एकथोक समस्या लिएर आएको बिरामीलाई बिनाकारण
नै तिम्रो फलानो अंग बिग्रेको छ, निकाल्नुपर्छ भनेर त्रास देखाउने अनि मोटो रकम
असुलेर अपरेसन गरिदिने....बम्बैमा धेरै सोझासिधा सुदूरपश्चिमेलीको नियति नै यही बनेको
छ | मृगौला तस्करीहरुको समाचार सिन्धुपाल्चोक, नुवाकोट, काभ्रेलगायतका जिल्लाहरुमा
सीमित भइरहेको बेला कतै बम्बैका ती अस्पतालमा पनि यस्ता गिरोहको जालो त छैन, शंका
गर्नुपर्ने भएको छ | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">हालै एकजना दिदीसँग यसै विषयमा कुरा चल्दा
आफ्नो दुखद अनुभव सुनाउँदै हुनुहुन्थ्यो | भन्नुहुन्थ्यो- ‘मेरो एकजना अंकललाई
मृगौलामा ट्युमर छ भनी मृगौला निकालियो भारतको एक अस्पतालमा | तर अपरेसनपश्चात
उहाँ बाँच्नुभएन |’ हुनत हरेक सर्जरीका केही न केही जटिलताहरु पक्कै हुन्छन्; जतिसुकै
नाम कमाएको सर्जनले अपरेट गर्दा पनि कहिलेकाहीँ मृत्यु नै हुनसक्ने सम्मको जोखिम त
रहन्छ नै | तर जब यस्ता घटनाहरु निश्चित ठाउँमा नियमित दोहोरिरहन्छन्, तब
सोच्नुपर्छ- दालमे कुछ काला है !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">म कार्यरत जिल्ला अस्पताल अछामबाट कुनै
केस रिफर गर्नुपर्यो भने कि धनगढी, नभए नेपालगंज पठाउँछु | तपाईंको रोगको नेपालगंजमा
राम्रोसँग उपचार हुन्छ भनेर आश्वास्त पार्न खोज्छु | तर धेरैले मरेकाटे मान्दैनन् |
मान्दैनन्, किनभने बम्बैभन्दा धनगढी र नेपालगंज उनीहरुका लागि बिरानो छ | उनीहरुका
इष्टमित्रजति सबै बम्बै छन्, त्यसकारण बस्न, खान, बिरामी कुर्नदेखि लिएर यावत
कुराहरुमा उनीहरुलाई त्यता सजिलो पर्छ | अप्ठ्यारो त तब शुरु हुन्छ जब त्यही सजिलो
बम्बैमा ढुकेर बसेको एउटा गिरोहले बनाउन थाल्छ उनीहरुलाई मुर्गा | भएभरका
चाँहिदा-नचाँहिदा जाँचहरु गराउने र कुनै एउटा मेजर/माइनर शल्यक्रिया पनि सँगै गरेर
लाखौँ असुल्ने अनि बिरामीलाई ल अब तिम्रो रोग चट् भयो भनी घर पठाउने गजबको धन्दा
फस्टाएको छ त्यहाँ | त्यो गिरोहको धन्दा फस्टाउँदै गर्दा यता भने कति गरिब
नेपालीहरुको घरखेत सखाप भएको छ र कतिको ज्यानै गएको छ, कसैसँग हिसाबकिताब छैन |</span></div>
<div class="MsoSubtitle">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 10.5pt; line-height: 115%;"> </span><b><span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 16.0pt; line-height: 115%;">समाधान के त ?</span></b><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">प्युठान जिल्ला अस्पतालमा कार्यरत डा.
समीर लामालाई हामी धेरैले चिन्छौं | उहाँले कुनै त्यस्तो गम्भीर प्रकृतिको बिरामी
काठमाडौं रेफर गर्नुपर्यो भने सामाजिक संजालका माध्यमबाट स्वयंसेवा (volunteering)
का लागि आह्वान गर्नुहुन्छ | काठमाडौंको बसपार्कदेखि
सो बिरामीलाई लिने, अस्पतालसम्म पुर्याउने र अस्पतालमा सम्बन्धित डाक्टरको जिम्मा
लाउनेसम्मको काम त्यो स्वयंसेवकले गर्छ | डा. लामाले नै त्यो </span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अस्पतालका चिनजानका
डाक्टरसँग पहिल्यै सम्पर्क गरी फलानो बिरामी पठाउँदैछु भनी उसको रोगको विस्तृत
विवरण पनि भनिसक्नुभएको हुन्छ | खर्चका मामलामा उहाँले आफ्नै पहलमा ‘विपन्न बिरामी
सहयोग कोष’ खडा गर्नुभएको छ जुन प्रयोग गर्नुहुन्छ यस्ता बिरामीहरुको हकमा | यति
गरिसक्दा भने डा. लामाको बिरामीले ढुक्कका साथ ‘म बम्बै होइन, काठमाडौं जान्छु
डाक्टरसाब्’ भनेर भन्नसक्छ होला | यस्तो पवित्र कार्यका लागि डा. समीर धन्यवादका
पात्र हुनुहुन्छ | उहाँले थुप्रै बिरामीहरुको आशीर्वाद पाइरहनुभएको छ | तर
व्यक्तिगत प्रयासका सीमितताहरु छन् | यही कुरा संस्थागत प्रयासमा ढाल्न सकियो र
थिति बसालेर अघि बढियो भने झन् कति राम्रो परिणाम आउँथ्यो होला? जोकोही बिरामी ठूला
अस्पतालमा रेफर हुँदा ‘म त त्यहाँ कसरी पुग्न सकुँला र, त्यहाँ मेरो पहुँच नै छैन,
कुर्ने मान्छे छैनन्, त्यहाँसम्म जान लाग्ने गाडीभाडा छैन’ जस्ता प्रश्नहरु
उठ्छन्; यी प्रश्नहरुको राज्यले हल खोज्नैपर्छ | बम्बैतिरको यात्रामा ब्रेक लगाउने
र बिरामी ठगिने प्रक्रिया रोक्नका लागि यति नगरी धरै छैन | हुनत केही जिल्लाहरुबाट
शुरु भएको स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रमले यो मुद्दालाई सम्बोधन गरेको पनि छ केही
हदसम्म | </span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सँगसँगै सीमाक्षेत्रमा ‘उपचारका लागि
जाँदै हुनुहुन्छ? सावधान, कतै मृगौला तस्करहरुको फन्दामा पर्नुहोला’ भन्नेजस्ता सन्देश
लेखिएका होर्डिंगबोर्डहरु पो लगाउने हो कि? कंचनपुर र कैलालीका जिल्ला जनस्वास्थ्य
कार्यालयहरुले यो काममा तदारुकता देखाइहाल्नुपर्ने आवश्यकता देखिन्छ | स्थानीय
एफएमबाट पनि अब नेपालमै हरेकजसो रोगहरुको गुणस्तरीय उपचार सम्भव छ भन्ने किसिमका
सन्देश प्रशारणमा जोड दिँदा बेस | आखिर सोझासिधा नेपाली बिरामीहरुलाई कतिञ्जेल
ठगहरुको हातमा सुम्पिरहने ?</span></div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-4594440738444687922016-08-03T16:15:00.004-07:002016-08-03T16:19:17.055-07:00Operation Quack<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #444444; font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; font-size: 14.95px; line-height: 23.92px; margin-bottom: 18px; margin-left: 15px;">
<div style="text-align: left;">
(First published in <a href="http://kathmandupost.ekantipur.com/news/2016-07-17/operation-quack.html">The Kathmandu Post</a> )</div>
</div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #444444; font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; font-size: 14.95px; line-height: 23.92px; margin-bottom: 18px; margin-left: 15px;">
<span style="box-sizing: border-box; line-height: 1.6;">The identification and arrest of 36 doctors possessing forged academic certificates, mostly of school and intermediate level, and using them to pursue their medical degree have come as a shock to many. Everyone was dismayed by the fact that people with fraudulent certificates thrive in the medical sector that has profound effects on the life and death of a person. As a result, nakkali daktar became a household phrase overnight.</span></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #444444; font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; font-size: 14.95px; line-height: 23.92px; margin-bottom: 18px; margin-left: 15px;">
This is indeed a reminder of the dishonest practices prevailing in our society. Not long ago, a professor accused of plagiarism was appointed as the vice chancellor of Tribhuvan University. And despite protests, he continues to occupy the coveted position. Doctors too are products of the same society, and one cannot expect them to be very different from the rest.</div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #444444; font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; font-size: 14.95px; line-height: 23.92px; margin-bottom: 18px; margin-left: 15px;">
<span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;"><span style="box-sizing: border-box; line-height: 1.6;">Felony or misdemeanour</span></span></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #444444; font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; font-size: 14.95px; line-height: 23.92px; margin-bottom: 18px; margin-left: 15px;">
</div>
<div class="row tkp_ad tkp_dtl_content_center_sq" style="background: rgb(255, 255, 255); box-sizing: border-box; clear: both; color: #444444; display: inline-block; float: left; font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; font-size: 14.95px; line-height: 23.92px; margin: 8px 20px 8px -120px; padding: 0px; text-align: center; width: 300px;">
<ins class="adsbygoogle" data-ad-client="ca-pub-5855301837617098" data-ad-slot="1879147411" data-adsbygoogle-status="done" style="box-sizing: border-box; display: inline-block; height: 250px; width: 300px;"><ins id="aswift_3_expand" style="background-color: transparent; border: none; box-sizing: border-box; display: inline-table; height: 250px; margin: 0px; padding: 0px; position: relative; visibility: visible; width: 300px;"><ins id="aswift_3_anchor" style="background-color: transparent; border: none; box-sizing: border-box; display: block; height: 250px; margin: 0px; padding: 0px; position: relative; visibility: visible; width: 300px;"><iframe allowfullscreen="true" allowtransparency="true" frameborder="0" height="250" hspace="0" id="aswift_3" marginheight="0" marginwidth="0" name="aswift_3" scrolling="no" style="box-sizing: border-box; left: 0px; max-width: 100%; position: absolute; top: 0px;" vspace="0" width="300"></iframe></ins></ins></ins></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #444444; font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; font-size: 14.95px; line-height: 23.92px; margin-bottom: 18px; margin-left: 15px;">
</div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #444444; font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; font-size: 14.95px; line-height: 23.92px; margin-bottom: 18px; margin-left: 15px;">
The majority of the arrested doctors are found to have fake school leaving exam certificates or higher secondary level certificates. However, the surprising thing is that they have been successful in completing their MBBS or MD courses from recognised universities. On the one hand, it raises some serious questions about how they were able to get through the tough courses; on the other hand, it gives us reason to assume that they have the requisite clinical knowledge and surgical techniques to practice medicine. In fact, some of them have been practicing medicine for years and have established themselves as professionals in reputed hospitals. Contrary to the general belief, they are not even ‘quacks’ in the literal sense. But we must admit that no matter how good a clinician they may be, the moral bankruptcy demonstrated by those fake credentials makes them unfit to practice as doctors, for whom this society has the highest regards. After all, doctors are more than technical beings; they have their own set of guiding principles and moral values which they should strictly adhere to.</div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #444444; font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; font-size: 14.95px; line-height: 23.92px; margin-bottom: 18px; margin-left: 15px;">
Worse are those who possessed fake MBBS and MD certificates, the ones practicing without licensing certificates or those who passed the licensing examination with the help of fake examinees. Such doctors pose a great threat to the public health and this amounts to a felony without a doubt.</div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #444444; font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; font-size: 14.95px; line-height: 23.92px; margin-bottom: 18px; margin-left: 15px;">
Parents are often seen encouraging or sometimes even forcing their kids to become doctors without taking their capabilities and interests into account. Because of the supposedly rich and easy life coupled with glamour and social prestige, the profession is hard to resist. So people do get tempted and resort to foul means in order to fulfil their goal of becoming a doctor. So the Indian state of Bihar, just across the border, emerges as their favourite destination to buy all the phony documents.</div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #444444; font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; font-size: 14.95px; line-height: 23.92px; margin-bottom: 18px; margin-left: 15px;">
One can present many such reasons behind this crime. But there should be no excuse; a crime is a crime and it should be condemned no matter what. If such misdeeds go unpunished, it will only encourage more people to follow suit and the medical field will get further polluted. As such, this is the time to set a precedent by punishing the culprits and pushing for similar reforms in other sectors.</div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #444444; font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; font-size: 14.95px; line-height: 23.92px; margin-bottom: 18px; margin-left: 15px;">
<span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;"><span style="box-sizing: border-box; line-height: 1.6;">Stained white coat</span></span></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #444444; font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; font-size: 14.95px; line-height: 23.92px; margin-bottom: 18px; margin-left: 15px;">
It is not the first time when questions have been raised about the country’s medical profession. Only last December, two fake examinees were found appearing in the Nepal Medical Council’s (NMC) licensing examination on behalf of others who had repeatedly failed to get through. It was in fact this incident that pushed the officials to dig deeper. A big question had arisen—why are doctors failing to clear the medical licensing examination despite repeated attempts? Officials suspected something was wrong and that was how the ‘operation quack’ started. Moreover, the exam is widely believed to be too simple by every standard. Many have even advocated a review of it as it only tests theoretical knowledge and not the skills required of a doctor.</div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #444444; font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; font-size: 14.95px; line-height: 23.92px; margin-bottom: 18px; margin-left: 15px;">
This operation should go beyond <span style="box-sizing: border-box; line-height: 1.6;">punishing the guilty. It should help establish a mechanism by which </span><span style="box-sizing: border-box; line-height: 1.6;">frauds will not be able to enter this noble profession again. Why did the concerned university not bother to verify the certificates before admitting them to such a sensitive course?</span></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #444444; font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; font-size: 14.95px; line-height: 23.92px; margin-bottom: 18px; margin-left: 15px;">
Was it negligence or a deliberate act? Why was the NMC, formed with the <span style="box-sizing: border-box; line-height: 1.6;">sole objective to regulate medical </span><span style="box-sizing: border-box; line-height: 1.6;">education and profession, in deep slumber for so many years? And, how did </span><span style="box-sizing: border-box; line-height: 1.6;">the counterfeiters manage to </span><span style="box-sizing: border-box; line-height: 1.6;">pass the MBBS and MD exams or the licensing exams?</span></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #444444; font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; font-size: 14.95px; line-height: 23.92px; margin-bottom: 18px; margin-left: 15px;">
The credibility of the country’s medical sector is at stake. People have begun to doubt their doctors. This also does not bode well for all the honest doctors out there who have worked really hard to get where they are. Therefore, the investigation should be completed as soon as possible and the public should be assured once and for all that the medical sector is clean. From now on, each and every certificate needs to be verified before allowing people to pursue further education, especially in sensitive fields like medicine. Last but not least, the humble but spirited effort of Dr Govinda KC to bring about much-needed reform in medical education is gaining recognition, and we as citizens need to contribute from our side by supporting him.</div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-13077756955715535402016-07-03T09:07:00.001-07:002016-07-24T09:35:51.169-07:00DOCTORS UNDER THREAT<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">(First published in <a href="http://kathmandupost.ekantipur.com/news/2016-07-01/doctors-under-threat.html">The Kathmandu Post</a> )</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "verdana" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">Dr. Guna
Raj Awasthi, Medical Superintendent of District hospital, Baitadi was busy with
a line of patients in the hospital on June 5 when a group of women smeared
black soot on his face. It was later understood that they were incited by a
local Nepali Congress leader Ramesh Koli who badly wanted to settle scores with
this hugely popular doctor. Several weeks down the line, Koli is still at
large.<o:p></o:p></span></div>
<h1>
<span style="font-family: "verdana" , sans-serif; font-size: large;">
The larger story</span></h1>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "verdana" , sans-serif;">In order
to justify their inhumane act, the assailants had this to say: the hospital did
not provide free ambulance service to Hira Bhul, a pregnant with triplet who
was referred from there to the higher centre. In contrast, the larger story
was: Hira was examined by Dr. Awasthi a couple of days before the incident and
as he found out that the condition of one of the fetuses was quite abnormal, she
was instantly referred to the higher centre where any ensuing complications
could be managed. In fact, upon learning that the patient was poor and helpless;
Dr. Awasthi even managed to collect the fund for them. He contributed Rs. 1000
from his side and Rs.1500 from the hospital committee. As for the ambulance, he
had personally requested ‘Dasarath Chand Pratisthan’ to avail it as the
hospital’s ambulance was out of the town. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "verdana" , sans-serif; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">It goes without
saying that this is a despicable act in its entirety and needs to be highly
condemned. But it has also provided us an occasion to introspect: Why are
doctors routinely facing threats and attacks in the workplace? Sadly, this
assault is far from an isolated incident and thus this news did not come as a
surprise. News of doctors being beaten, verbally abused and hospitals getting
vandalized are surfacing every now and then.
Besides, Nepalese doctors are not unique in facing this situation. Even
countries like China and UK are going through all this. Why?<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "verdana" , sans-serif; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">There are reasons
aplenty. Doctor-patient relationship is at an all-time low. With the mushrooming
of private medical colleges, medical education has been hit hard and the
crucial ‘quality factor’ in the newly produced numerous doctors is under
question. The public can be blamed for their low health literacy but there have
been several occasions in the recent past when the failure in effective communication
with the patients has led to gross misunderstandings and subsequent unfortunate
incidents. With the continued commodification of healthcare, patient
satisfaction has sharply plummeted with doctors significantly losing their
trust. And if the state fails to regulate the medical education and leaves it
in the hands of Mafioso as in the present, one can only expect the cases of
medical negligence to rise. Add these all, and you get a sense of why the
incidence of violence against once highly regarded professionals is bound to
increase in the days ahead.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "verdana" , sans-serif; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">Now the question
is: Can’t this be averted? Of course,
yes. Dr. Govinda KC has been in the forefront of the campaign to reform the
health sector and if the citizenry backs him up to change this ugly underside
of medical education, things will definitely get better.<o:p></o:p></span></div>
<h1>
<span style="font-family: "verdana" , sans-serif; font-size: large;">
Omnipresent Impunity</span></h1>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "verdana" , sans-serif; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">However, if we try
to construct Dr. Awasthi’s case around the argument that negligence had
compelled them to do so, we are wrong. He is a doctor par excellence with
stellar track records, both on technical and humanitarian grounds. This is, no
doubt, a politically motivated pre-meditated attack. Unnerved about his growing
popularity, local party leaders with vested interests were seeking to transfer
this doctor elsewhere. It is against this backdrop that few relatives of the
patient were coaxed and provoked to manhandle him. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "verdana" , sans-serif; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">Under the
leadership of Dr. Awasthi, Baitadi has witnessed a remarkable progress in
health sector. In the health ranking done by Nepal Government based on various
health parameters, Baitadi was one of the 5 worst performing districts. But
once he assumed the office, it has now become fourth climbing up 65 positions. Even
a cursory look at the statistics will reveal how much he has worked for the
overall improvement in the health care delivery system of Baitadi. For this
outstanding performance, he has been already felicitated with the Health
Service Award. Among health workers, he has a reputation for endless service to
the people of rural areas and is thus seen as a constant source of inspiration
for scores of doctors working in the hinterlands. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "verdana" , sans-serif; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">In a nation where
the culture of impunity has been institutionalized, it is no wonder that the
party hooligans who orchestrate such attacks are offered political protection.
We have little hope that the culprit will be brought to book, because anyone
under the garb of political party is above the law in this land.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "verdana" , sans-serif; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">Until and unless we
end this culture of treating the politicos as more equal, medical reforms alone
will not bring about the desired working environment for medics. At least this
is what the Awasthi case has proved. Bringing more security guards in the
hospital is not the answer, strict enforcement of the law and ending the
omnipresent culture of impunity is. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">Let us allow to
work with only the patients’ best interests in mind. By resorting to
hooliganism upon the slightest pretext, we are not only</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif";"> harming the health care
environment but also </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;">demoralizing the
bright young minds from choosing medicine as their career. We are pushing them
to the folds of the U.S and Australia.</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif";"><o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;"><br /></span>
</span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi;"><span style="font-family: Verdana, sans-serif;">It is high time the
general public understood the costs of unsafe working environment.</span><span style="font-family: "times new roman" , serif;"><o:p></o:p></span></span></div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-90680541146371197102016-01-27T03:52:00.001-08:002016-01-27T03:55:40.960-08:00छाउपडीले निम्त्याएको मानसिक विक्षिप्तता<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">(First published in <a href="http://setopati.com/blog/40245/">सेतोपाटी</a>)</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span>
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अछाम जिल्लाको सदरमुकाम मंगलसेन नगरपालिका
बस्ने १४ वर्षकी कमला ढुंगाना (नाम परिवर्तन) स्थानीय स्कुलमा कक्षा ८ मा
पढ्दैछिन् | हालैको एक दिन दिउँसो १ बजेतिर कमला मंगलसेनस्थित जिल्ला अस्पताल ल्याइएकी
थिइन् | एक्कासी पेट दुख्ने, हातखुट्टा बाउँडिने, घाँटी थिचिएजस्तो हुने, घरीघरी
मुर्छा परेजस्तो हुने भएपछि आत्तिएर सोही स्कुलमा कक्षा १० मा पढ्ने उनकी दिदीले ल्याएकी
थिइन् उनलाई अस्पताल | हामीले समस्या बुझ्न खोज्दा उनी केही पनि बोलिनन् तर हाम्रो
कुरा भने बडो ध्यानपूर्वक सुनिरहेकी थिइन् | स्वास्थ्य परीक्षणका साथै अस्पतालमा
उपलब्ध सामान्य ल्याब जाँचहरु गर्दा कुनै खराबी पाइएन | अन्ततः अंग्रेजीमा ‘कन्भर्सन
डिसअर्डर’ भनिने एक प्रकारको मानसिक समस्याबाट उनी पीडित रहेको बुझ्न खासै समय
लागेन | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoSubtitle">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 20.0pt; line-height: 115%;">कारण छाउपडी गोठ </span><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">कमलालाई अस्पताल ल्याइपुर्याउने उनकी
दिदीलाई सोध्दा उनको अहिले रजस्वला भइरहेको भन्ने कुरा थाहा पाइयो | हुनत रजस्वला
आफैंमा प्राकृतिक कुरा हो, जुन प्रजनन उमेर समूहका हरेक महिलामा हर्मोनहरुको
उतारचढावका कारण हरेक महिना हुने गर्छ | तर अछामलगायत सुदूरपश्चिममका पहाडी भेगमा
योसँग जोडिएर आउने छाउपडी गोठले यसलाई अस्वाभाविक ढंगले त्रासदीपूर्ण बनाएको छ | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">छाउपडी गोठमा बस्दा महिलाहरु
बलात्कारलगायत विभिन्न खाले हिंसाको सिकार भएका, सर्प र अन्य जंगली जनावरको
आक्रमणमा परेका, चिसोले कठ्याङ्ग्रिएर मरेका समाचारहरु नौला होइनन् | छाउपडीमा बस्दा
भोग्नुपर्ने सम्भावित यही त्रासदीबाट कमलामा तीव्र डर, चिन्ता अनि तनाव उत्पन्न
भयो जसको विष्फोट भयो- ‘कन्भर्सन डिसअर्डर’ का रुपमा | उनकी दिदीका अनुसार
अविवाहित किशोरीलाई रजस्वला शुरु भएको सात दिनसम्म अनि विवाहित ‘आइमाई’ लाई पाँच
दिनसम्म घरभित्र छिर्न सख्त मनाही छ – यही हो रे यहाँको अघोषित नियम | यसप्रकार
कमला सात दिनसम्म आफ्नै घरभित्र छिर्न अयोग्य थिईन् | माघको यो कठ्यांग्रिदो
जाडोमा छाउ भएकै कारण गोठमा बन्दी हुनुपर्ने नियतिले यी भर्खरकी किशोरीको
आत्मसम्मानमा हुनसम्म ठेस पुग्यो | तर ‘म गोठमा बन्दी बन्दिन’ भन्नसक्ने हिम्मत
उनमा थिएन | उनकी दिदी पनि छाउ भएको बेला त्यसैगरी गोठमा बसेको उनले देखेकी थिइन्
| उनकी आमाको कथा पनि भिन्न थिएन | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">भन्न वा गर्न चाहेको कुरा अभिव्यक्त गर्न
नसकेपछि गुम्सिरहेको कुरा कतै न कतैबाट बाहिर आउनु त थियो नै | कमलाका हकमा त्यो
यही एकप्रकारको मानसिक विकारका रुपमा बाहिर आयो | हामीले उनलाई सोध्यौं- ‘बहिनी, तिम्रो
छाउ शुरु भएको हो ?’ उनी मुन्टोसम्म हल्लाउँथिन्, तर बोल्ती भने बन्दप्राय: नै
थियो | हामीले उनलाई सात दिनसम्म अस्पतालमै भर्ना गर्ने निर्णय गर्यौं ताकि उनी गोठमा
बस्नु नपरोस् अनि गोठमा बस्नुपर्ला भन्ने तनाव र त्यो तनावबाट सिर्जित हुने
‘कन्भर्सन डिसअर्डर’ बाट मुक्त हुन सकून् | अस्तिमात्र सात दिन पुगेसँगै उनी अस्पतालबाट
‘डिस्चार्ज’ भइन् | सातौँ दिनका दिन उनी आफैंले हामीसँग डिस्चार्जका लागि अनुरोध
गरेकी थिइन् | तर त्यो दिन पनि उनी हामीसँग धेरै खुलिनन् | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">कमलाकी दिदीसँग कुरा गर्दा एउटा कुरामा
भने ढुक्क भइयो- स्कुल जाने यी किशोरीहरुलाई राम्रोसँग थाहा छ कि रजस्वाला भएको
बेला यस्तो गोठमा बस्नुहुन्न भनेर | उनीहरुलाई भलिभाँती यो पनि थाहा छ कि यस्तो
बेलामा सरसफाईमा बढी ध्यान पुर्याउनुपर्छ अनि प्रशस्त मात्रामा पोषिलो खानेकुरा
खानुपर्छ भनेर | तर थाहा हुँदाहुँदै पनि उनीहरुलाई गोठमा नगई सुखै छैन | समाजले मात्रै
होइन, आफ्नै घरपरिवारले जबर्जस्ती गर्छ | त्यसैले जहाँ देउता रिसाउँछन् र अनिष्ट
हुन्छ, त्यसैले परापूर्वकालदेखि मान्दै आएको कुरालाई सहरका मान्छेले भाषण गर्दैमा
रोक्न मिल्दैन भन्ने जबर्जस्त मान्यताले घर गरेको समाज छ, त्यहाँ कमलाकी दिदी र
उनको पुस्ताका किशोरीहरुले बुझेर मात्रै पुगेको छैन, कमलाको आमा र हजुरआमा
पुस्तालाई पनि बुझाउनु छ | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">घोषणाहरुमा त धेरै गाविसहरु समेत छाउपडी
गोठमुक्त भइसकेका छन् | तर सदरमुकामकै एक स्कुले किशोरीको यो हाल देखेपछि हामीले अस्पतालमा
भर्ना भएका अरु सबै महिलाहरुलाई एकै प्रश्न सोध्यौं- ‘के तपाईं रजस्वलाको बेला
छाउपडी गोठमा बस्नुहुन्छ ?’ उत्तर पनि सबैको एकै थियो- ‘डाक्टरलाई के ढाँट्नु,
हामी त बस्छौं हजुर’ ! किन बस्नुहुन्छ त त्यस्तो नारकीय खोरमा भनी प्रतिप्रश्न
गर्दा सबैसँग केही न केही बहाना थियो | एउटीले भनिन्- एकचोटी त म ‘आ, जे पर्ला’
भनेर छाउ भएको बेला पनि घरमै बसें | तर त्यसको दुई दिनमै बाघ आएर हाम्रो बाख्रो
लग्यो | अनि सासु रिसाएर ‘तँ गोठमा नबस्दा देउता रिसाएर यस्तो भएको हो’ भनेपछि म
पनि डराएर अरु के के अनिष्ट हुने हो भन्दै अर्कोपालिदेखि फेरि गोठमै बस्न थालें |
यस्तै (कु)तर्क सबैसँग थिए | स्यालले कुखुरो खाइदेको, बच्चा बिरामी परेको आदि |
फलानोले नमान्दा उसको यो दुर्गति भयो, ढिस्कानोले नमान्दा त्यसको यो बेहाल भयो,
उनीहरुसँग सुनाउनलाई किस्साहरुको कमी थिएन | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">पूर्वका ठाउँहरुमा त यस्तो मान्दैनन्
क्यारे, त्यहाँका देउता पनि रिसाएका छैनन्, झन् तिनै ठाउँहरु कहाँ पुगिसके,
तपाईंहरु भने देउता रिसाउलान् भन्दै बस्नुस् भन्दै हामी केही झोक्किंदा एकजना
अधबैंसे महिला धारे हातले छ्याक्क हावा तास्दै कुर्लिन् - अरुले घोडा चढे भन्दैमा
हामीले धुरी चढ्न सुहाउँछ कहीं, नहुने कुरा गर्छौ तमी पनि ! म बक्क परें | मेरो
ताल देखेर उनले मलाई सम्झाइथिन् - देउतालाई रिसाउन दिनुहुन्न | देउता रिसाइहाले
भने त तमी पनि फुस्स मर्न के बेर ? </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">हरे देउता ! देउता पनि कतै माथिबाट यो सब
देखेर बक्क परिरहेका होलान् |</span></div>
<div class="MsoSubtitle">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 20.0pt; line-height: 115%;"><br /></span></div>
<div class="MsoSubtitle">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; font-size: 20.0pt; line-height: 115%;">समाधान के ?</span><span style="font-size: 20.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">निसन्देह मान्छेको सोचमा परिवर्तन | हो, यो
समयसँगै हुने कुरा हो | नयाँपुस्ताका किशोर-किशोरीहरुमा यो भइसकेको पनि छ | तर
शनै:शनै हुने प्रक्रिया हो, आफैं भइहाल्छ नि भनेर हामीलाई हात बाँधेर बस्ने सुविधा
भने पक्कै पनि छैन | आ-आफ्नो ठाउँबाट मानिसको त्यो पुरानो सोच बदल्ने काममा
लाग्नुपर्छ | उदाहरणका लागि मिडियाले जनचेतना फैल्याउने काम गरेकै छ, यसलाई अझ
घनिभूत ढंगले अघि बढाउनुपर्छ | हाम्रो बुवा पुस्ताले पनि कुरोको चुरो बुझेको त छ
तर कहिलेकाहीं बाघ कराउनु र बाख्रा हराउनुको संयोगलाई नबुझेर ‘होइन, साँच्चै देउता
रिसाएकै हुन् कि, कतै यो मान्नैपर्ने रिती पो हो कि’ भनेर उनीहरुको मनमा पनि डरको
बादल मडारिन्छ | बाजेपुस्ताको त कुरै नगरौं, यो हाम्रो धर्मसंस्कृति हो, यसलाई
हरहालतमा मान्नुपर्छ भन्नेमा उनीहरु दृढ छन् | तर खुसीको कुरा- कमलाको पुस्ता
प्रष्ट छ | उसलाई यो कुरीति नै हो भन्नेमा कुनै सन्देह छैन | यो प्रथाले गर्दा
महिलाहरु पछि परेका छन् त्यसैले यसलाई जरैदेखि उखेलेर फाल्नुपर्छ र यसो गर्दा कुनै
देउता रिसाउँदैनन् भन्नेमा उनीहरु एकदमै सचेत छन् | कमलाकी दिदीलाई उदाहरण बनाएर
भन्न सकिन्छ- छोरीलाई शिक्षा दिएर मात्रै यो मानसिकतामा पुरा परिवर्तन ल्याउन सकिन्छ
| </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अर्को उदाहरणका रुपमा कमलाका आमाबुवा ठीक त्यहीबेला
ज्वरोले थला परेर घरबाट अलिक टाढाको गाउँमा धामीलाई देखाउन गएका रहेछन्, नकि
नजिकैको अस्पतालमा | उनीहरु घरमै भएको भए त देउता लाग्यो भनेर कमलालाई पनि उतै
लग्ने थिए, अस्पताल ल्याउन दिने थिएनन् | १० कक्षामा पढ्ने दिदी थिइन् र त अस्पताल
ल्याइन् | </span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "mangal" , "serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अब आउने पुस्ता गोठमा बस्न जानेछैन
भन्नेमा ढुक्क हुन सकिएपनि अहिले कमलाको पुस्ता अनि कमलाका आमाको पुस्तालाई
छाउपडीबाट कसरी मुक्त पार्ने- समस्या त्यहाँ छ | तर घोषणाहरुमा रमाउने बानी परेको
सरकारले समस्या जति एनजीओ र आइएनजीओका थाप्लामा सुम्पेको छ र आफू कुम्भकर्णको
पारामा मस्त निदाएको छ | छ महिनापछि बिउँझेछ भने पनि बिउँझेको बेला उसले गर्ने काम
एउटै छ- अर्को एउटा गाविसलाई छाउपडी गोठमुक्त घोषणा | रुढीवाद र अन्धविश्वासको
जगमा उभिएको पुरानो मानसिकताको यो समाजमा कमलाजस्ता किशोरीहरुलाई अर्कोपटकको छाउको
बेला ‘कन्भर्सन डिसअर्डर’ हुनबाट कसरी जोगाउने, हामीसँग कुनै योजना छैन | </span></div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-87201055156187290762015-12-30T09:01:00.000-08:002015-12-30T09:06:39.047-08:00डेटलाइन अछाम <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
(First published in <a href="http://setopati.com/blog/38879/">सेतोपाटी</a> )</div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><i><br /></i></span>
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><i>जब म घुम्दै गाउँको पाठशालामा पुगें </i></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><i>त्यहाँ देखें घामले पोलेर</i></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><i>छहारी खोज्दै </i></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><i>पाठशालाभित्र पसेर </i></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><i>मौनवाचन गरिरहेका गाई-बाख्रा र गोठालाहरु </i></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><i>र पाठशालाका कोठाभित्र बस्न नसकेर </i></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><i>बाहिर रुखको सियालमुनि </i></span></div>
<div class="MsoNormal">
<i><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">चर्न लागेका मास्टर र विद्यार्थीहरु</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; font-size: 13.5pt; line-height: 115%;">।</span></i><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><o:p></o:p></span><br />
<i><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; font-size: 13.5pt; line-height: 115%;"><br /></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">‘साला पहाडमे क्या है’ जस्तो चर्चित कविता
लेखेका शिक्षाविद् मीनबहादुर विष्टको उस्तै दमदार कविता ‘गाउँको स्कुल’ का हरफहरु
हुन् यी</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; font-size: 13.5pt; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> तर वर्षौंअघि लेखिएका यी हरफहरुबाट
पाठशालालाई हटाएर स्वास्थ्यकेन्द्र अनि मास्टर र विद्यार्थीलाई हटाएर
स्वास्थ्यकर्मी र बिरामी बनाउँदा पनि कविताको भावमा भने कुनै तात्विक फरक पर्ने
रहेनछ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; font-size: 13.5pt; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> बरु गाउँको अर्को दुर्दान्त पाटो पनि
उस्तै शक्तिशाली ढंगले उजागर हुने रहेछ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; font-size: 13.5pt; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> बिरामीको
उपचार गर्ने ठाउँहरु कसरी आफैं बिरामी परेर थला परेका छन् र उपचारको पर्खाइमा छन्
भन्ने देखाउँदो रहेछ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; font-size: 13.5pt; line-height: 115%;">। </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> </span></div>
<h1>
<span lang="NE" style="color: windowtext; font-family: "Mangal","serif"; font-size: small; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Cambria; mso-ascii-theme-font: major-latin; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-theme-font: major-bidi; mso-hansi-font-family: Cambria; mso-hansi-theme-font: major-latin;">गाउँको अस्पताल </span><span style="color: windowtext; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></h1>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">हेल्थपोस्ट भन्नुस् वा प्राथमिक स्वास्थ्य
केन्द्र, उही वर्षौं पुराना र जीर्ण संरचना छन्</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> जनसंख्या छरिएर रहेको छ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> एक ठाउँबाट
अर्को ठाउँ पुग्नै घन्टौं लाग्छ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> त्यहीमाथि
मोटरबाटो छैन</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> हड्डी अलिकति भाँचिएको तर भाँचिएको
टुक्रा यथास्थानमै रहेको बिरामी छ भने पनि ल्याउँदाल्याउँदै त्यो ‘डिस्प्लेस्ड
फ्र्याक्चर’ भइसकेको हुन्छ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">। पूरै एक दिनको बाटो हिंडेर
स्वास्थ्यसंस्था ल्याउनुपर्ने बाध्यताका माझ थाहा छैन, कति ‘इमर्जेन्सी केस’ हरुको
बाटामै प्राणहरण हुन्छ अनि कतिलाई गम्भीर ‘कम्प्लिकेसन’ हरुले छोपेर जीवनभर
अपाङ्गताको पीडा सहनुपर्छ। </span><span style="line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">जसोतसो गरेर बिरामीलाई बल्लतल्ल स्वास्थ्यसंस्था त पुर्यायो,
स्वास्थ्यसंस्थामा भने डाक्टर नै हुँदैनन्। यो सधैंको अर्को जनगुनासो हो। तर
सौभाग्यवस्, सरकारी </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">छात्रवृत्ति पाएर डाक्टरी पढेकाहरुले दुई
वर्षको निम्ति खटाएको ठाउँमा अनिवार्य काम गर्नुपर्ने प्रावधानले आजभोलि कतिपय अति
दुर्गम ठाउँहरुमा पनि डाक्टरहरु देख्न पाइन्छ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> ‘फलानो स्वास्थ्य केन्द्रमा पहिलोपटक डाक्टर’ खाले जतिपनि समाचारहरु
आएका छन्, तीमध्ये धेरैजसो यही प्रावधानअनुसार खटिएका छात्रवृत्ति डाक्टरहरु हुन्</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> तर पनि, गाउँमा डाक्टर पुग्नेबित्तिकै सबैथोक आफसेआफ छुमन्तर गरेजसरी
ठीक हुने त अवश्यै होइन</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> काँधमा एउटा झोला बोकेर जोकोहीको घरमा छिर्नासाथै
उसले सबै रोगहरु ठीक पार्दिहाल्ने वा मर्नैलागेको बिरामीलाई जीवनदान दिइहाल्ने पनि
होइन</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> एउटा डाक्टरलाई पनि काम गर्न उपकरण र
औजारहरु चाहिन्छ, सहयोगी अरु स्टाफहरु चाहिन्छ, यथेष्ट औषधिहरु चाहिन्छ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">। उसलाई
पनि आफ्नो काममा निक्खारता ल्याउन पर्याप्त सुविधा अनि अवसरहरु चाहिन्छ। गाउँले त
ढिलोचाँडो यो कुरा बुझ्ला पनि, तर सहरको मन्त्रालयले चाँहि खोइ कहिले बुझ्ने हो
कुन्नि ?</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">यही अछाममा ‘न्याय हेल्थ’ नाम गरेको
आइएनजीओले चलाएको बयलपाटा अस्पताल छ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> अछाम र
आसपासका जिल्लावासीको लागि साँच्चै नै ‘न्याय’ गरेको छ यो अस्पतालले</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।
सबै प्रकारका औषधि अनि सेवासुविधाहरु निशुल्क छन्। यहाँसम्म कि विशेषज्ञ सेवा समेत
निशुल्कै उपलब्ध छ। अनि बिरामीहरु नओइरियुन् पनि किन? </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">तर मिलियन
डलरको प्रश्न के भने त्यो अस्पतालको बराबरीमा हाम्रो सरकारी जिल्ला अस्पताल चाँहि उभिन
किन सक्दैन ? एउटा अर्कै आइएनजीओका प्रतिनिधिले भन्थे- ‘उनीहरुसँग जति पनि बजेट छ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> तपाईंहरुसँग छैन</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> फरक
त्यसले पार्छ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> सेवासुविधाहरु प्रशस्त दिएर राखेको छ,
त्यसैले बसेका छन्, टिकेका छन् डाक्टर र विशेषज्ञ डाक्टरहरु</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> तर यता त्यस्तो छैन, अनि कोही किन मन गरोस् ?’</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">होला, थोरबहुत फरक पैसाले अवश्य पार्ला तर
सबै फरक पैसाले मात्र पार्ने होइन रहेछ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> हो, जिल्ला
अस्पतालमा हाम्रो राष्ट्रिय रोग ‘ग्यास्ट्राइटिस’ का लागि हामी अलिक पुरानो औषधि ‘एसिलक’
दिन्छौं, उता बयलपाटाले नयाँ र बढी प्रभावकारी ‘ओमेप्राजोल’ दिन्छ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> तर सरकारी अस्पतालमा औषधि नै नहुने वा सुको बजेट नआउने भन्ने त होइन</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> पैसा त यहाँ पनि आउँछ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> तर मिलियन
डलरको कुरा के भने, त्यो पैसाको, अन्य साधनस्रोतको र मानव जनशक्तिको कति समुचित
प्रयोग/दुरुपयोग हुँदैछ, खास फरक त्यसले पार्दोरहेछ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> अछाम जिल्ला अस्पतालमा डा. शरदचन्द्र बरालको टिमले कमाण्ड सम्हालेयता
यो जिल्लाको समग्र स्वास्थ्यमा के कति सुधार हुन सक्यो, यहींका स्थानीय
वासिन्दाहरुको मुखबाट त्यो सुधारकथा सुनिसक्दा प्रष्ट हुन्छ- गर्न चाहने हुटहुटी
हुने हो र त्यहीअनुसारको नेतृत्वक्षमता र इमान्दारिता हुने हो भने सरकारी स्वास्थ्य
सेवामा पनि कायापलट ल्याउन सकिन्छ र बयलपाटाको दाँजोमा जरुर पुग्न सकिन्छ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span></div>
<h1>
<span lang="NE" style="color: windowtext; font-family: "Mangal","serif"; font-size: small; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Cambria; mso-ascii-theme-font: major-latin; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-font-size: 14.0pt; mso-bidi-theme-font: major-bidi; mso-hansi-font-family: Cambria; mso-hansi-theme-font: major-latin;">गाउँका बिरामी </span><span style="color: windowtext; line-height: 115%; mso-bidi-font-size: 14.0pt;"><o:p></o:p></span></h1>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">पुषको कठ्याङ्ग्रिने जाडोमा पनि दैनिक
७०-८० जना बिरामीहरु आफ्ना समस्या लिएर ओपिडीमा आइरहेकै छन्</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> मेरो एक्सरा गराइदिनुस् हजुर, लादो (पेटलाई यताको स्थानीय भाषामा लादो
भनिन्छ) मस्तै दुख्दछ, मेरो भिडियो गराइदिनुस् हजुर भन्दै टाढाटाढाबाट एक्लै आउँछन्
बूढीआमाहरु</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> कुक्रुक्किएर एउटै डल्लो परेका यी
बूढीआमाहरुलाई दिनका लागि हामीसँग सबै औषधि छैनन्</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> सरकारले उपलब्ध गराउने सीमित औषधिहरु हुन्छन्, जो हामी यी
बूढीआमाहरुलाई निशुल्क दिन सक्छौं</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> सीमित
जाँचहरु हुन्छन्, ‘सिजारियन’लगायतका केही सीमित अपरेशनहरु पनि हुन्छन्</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> अस्पतालमै आएर सुत्केरी गराए प्रोत्साहनस्वरूप पैसा पनि दिइन्छ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> गर्भवतीको अल्ट्रासाउण्ड पनि निशुल्कै हुन्छ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> गाउँगाउँमा क्याम्पहरु पनि भइ नै रहेको हुन्छ, कहिले भ्यासेक्टोमी
क्याम्प त कहिले ‘पेल्भिक अर्गन प्रोल्याप्स’ क्याम्प</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">। दक्ष
प्रसूतिकर्मीबाट सुत्केरी गराउने सेवा मात्रै होइन, सुरक्षित गर्भपतनको सुविधा पनि
अब त गाउँगाउँमै पुगिसकेको छ। </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">तर दुखको कुरा, यिनै सीमित सुविधाहरुमा
पनि मान्छेहरुको पहुँच छैन</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">न त मान्छेहरुमा चेतना नै छ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">। रुखबाट लडेर खुट्टा
भाँचियोस् वा भीरबाट खसेर करङ भाँचियोस्, उनीहरु लापरबाही गर्न रुचाउँछन् र तत्काल
अस्पताल जाँदैनन्। जब व्यथाले बेस्सरी च्याप्छ र सहनै नसक्ने पीडा हुन थाल्छ,
अनिमात्र अस्पतालको याद आउँछ। सरसफाईमा उस्तै बेपर्वाह छन् मान्छेहरु। छालाका अनेकथरि
रोगहरु पालेर बस्नु यिनको नियति बनेको छ। दर्जनौं गैरसरकारी संस्थाले चलाएका
चेतनामूलक कार्यक्रमहरु बालुवामा पानी खन्याएजस्तो मात्र किन भएका हुन्, प्रश्न
गम्भीर छ।<span style="font-size: 13.5pt;"> </span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;"><span style="font-size: 13.5pt;"> </span></span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">महिलाहरु त झन् फगत बच्चा जन्माउने मेसिनजस्ता
मात्र प्रतीत हुन्छन्</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> ७ महिने बच्चा काखमा खेलाउँदै गर्दा
अर्को गर्भ बसिसकेको हुन्छ</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> अनि ‘बच्चा
फाल्नुपड्यो सर, औषधि लेख्द्यौ’ भन्दै आइपुग्छन्</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> परिवार नियोजनका साधन प्रयोग गर्नुपर्छ भनेर सम्झाउँदा ‘बूढा अब
इन्डिया गइहाल्ने हुन् हजुर’ भन्दै हिच्किचाउँछन्</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">। खोइ,
कुन अजासुले भरिदिएको छ यिनका दिमागमा, कपरटी जस्ता साधन राख्यो भने पाठेघर
फुटीजान्छ भनेर ! अनि, इन्डियालाई पानीपँधेरो बनाएका तिनै बूढाहरु हुन् जो
फर्किंदा एचआईभीको कोसेली लिएर आउँछन् र जाँदाजाँदै आफ्ना श्रीमतीलाई मात्र होइन,
नजन्मिएका सन्तानलाई पनि सारेर जान्छन्। </span><span style="line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">तर पनि सबैथोक ‘डिप्रेसिङ’ मात्रै छैनन्</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> गाउँगाउँका महिला स्वास्थ्य कार्यकर्ता र अन्य स्वास्थ्यकर्मीहरुले
जसरी ‘फिल्ड’ मै खटेर काम गरेका छन्, त्यसका देखिने परिणामहरु पनि आएका छन्</span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; line-height: 115%;">।
मातृ मृत्युदर र बाल मृत्युदरमा आएको द्रुत गतिको सुधार अन्तराष्ट्रिय रुपमै
उदाहरणीय रहेको छ। कम्तीमा बच्चा पाउन नसकेर अबदेखि आमाले ज्यान गुमाउनुपर्ने छैन
भन्ने एककिसिमको आत्मविश्वास छ जिल्लामा। </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; font-size: 13.5pt; line-height: 115%;"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">यति हुँदाहुँदै पनि प्रश्न त उठी नै
हाल्छ- स्वास्थ्य, शिक्षा र यातायात तीनवटै कुरामा अपेक्षित गतिले अघि बढ्न
नसकिरहँदा कसरी चलेका छन् त गाउँहरु र यहाँका गाउँलेहरु? सायद मीनबहादुर विष्टले
त्यही कवितामा लेखेझैं-</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><i>जब म फर्किरहेको थिएँ</i></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><i>कसैले सोध्यो:</i></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><i>‘कसरी चलिरहेछ गाउँको पाठशाला?’</i></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><i>मैले भनें:</i></span></div>
<i>‘जसरी चलिरहेछ यो देश!’ </i></div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-48938552224865131702015-09-19T01:15:00.004-07:002015-09-19T01:18:12.514-07:00माथेमा प्रतिवेदन कार्यान्वयन गर !<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">First published in <a href="http://nagariknews.com/opinion/story/45538.html">Nagarik</a> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span>
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">करिब एक महिनाअघि उपत्यकाबाहिरको एउटा
निजी मेडिकल कलेजमा मेडिकल काउन्सिलको अनुगमन टोली आउन लागेको हल्ला चल्यो | हल्लाको
स्रोत के थियो, कहाँ थियो, कलेज व्यवस्थापनलाई बाहेक कसैलाई पनि थाहा थिएन | तर
त्यहाँका डाक्टर, नर्सलगायत सबैजसो स्टाफहरुलाई ‘स्ट्याण्ड बाइ’ बस्न निर्देशन आइसकेको
थियो | रातारात सीमापारिबाट ‘खडेबाबा’ भनिने डाक्टरहरु झिकाइसकिएका थिए | सुन्दा
अतिरन्जित सुनिएला, तर ठीक त्यहीबेला मेरो दिमागमा चाँहि बलिउड फिल्म ‘मुन्नाभाइ
एमबीबीएस’ को एउटा कमेडी दृश्य फनफनी घुमिरहेको थियो जहाँ मुन्नाभाइको चरित्र
निभाएका संजय दत्तले गाउँबाट आफ्ना बाआमा आउँदा उनीहरुलाई झुक्याउन केहीबेरमै एउटा
बडेमाको हस्पिटल ठड्याइदिन्छन् | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">हेर्दा रमाइलो देखिने पर्दाको त्यो
दृश्यले ‘क्लिक’ गर्नुका खास कारणहरु थिए | उताको रमाइलो दृश्यमा छोराको अनुगमन
गर्न बाआमा आउँदा सहरको कहलिएको डन छोराले नक्कली डाक्टर बनेर आफ्नै बाआमालाई
ठगिरहेको हुन्छ | यता मेडिकल कलेजको ‘ट्रयाजिक’ दृश्यमा भने देशकै कहलिएका
साहुजीहरु मेडिकल काउन्सिललाई ठगिरहेका छन् | फरक यत्ति कि उता ठगिनेहरुलाई ठगिएको
पत्तै छैन, यता ठगिनेहरु ठगिएको चाल पाउँदापाउँदै पनि ठगिनुमै आनन्द मानेर
बसिरहेका छन् |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">त्यसको भोलिपल्ट सम्भावित अनुगमनको दिन
थियो | सबै ‘खडेबाबा’ हरु सेतो कोट भिरेर अनुगमन नामको त्यो नाटकमा आ-आफ्नो भूमिका
कुशलतापूर्वक निभाउन तयारी हालतमा थिए | एकाधजना बिहानको वार्ड-राउण्डमा सहभागी भए
| केहीले विद्यार्थीलाई पढाए, तिनै विद्यार्थीलाई जसले ती खडेबाबाको नाम त सधैंभरि
ओपिडी छेउको नेमप्लेटमा देख्दथे, तर ‘दर्शन’ भने कहिल्यै पाउँदैनथे | अनि बाँकी
एकाधजना ओपिडीमा बसे | बस्नु के थियो, कतिबेला त्यो अनुगमन आउला र आफ्नो अभिनय
प्रस्तुत गरौंला भनेर प्रतिक्षामा थिए | तर अहँ, उनीहरु कुरिरहे मात्रै, अनुगमन
आएन | पर्सिपल्ट पनि आज चाँहि पक्कै आउला भनी दिनभरि प्रतिक्षामै दिन गुजारे | तर
अहँ, त्यसदिन पनि ‘धोकेबाज’ अनुगमन आएन | व्यवस्थापनलाई लाग्यो- हाम्रो स्रोतले
झुक्याएछ क्यार ! झुक्याउनका लागि ल्याइएका ‘खडेबाबा’ हरु अर्काको झुक्याइमा परेर
चौथो दिनमा अन्ततः घर फर्के |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">ढाँटछलको यो खेलमा सबैभन्दा पीडित कोही
थिए भने ती सोझासाझा बिरामीहरु थिए | ‘खडेबाबा’ का लागि त के थियो र, दुई दिनका
लागि आए, गए | सीमापारि ‘रिटायर्ड लाइफ’ बाँचिरहेका थिए | यता आए, घुमे, ‘इन्जोय’
गरे, फ्रेस भए अनि खर्चपानी उठाएर फर्के | तर दुख पाए ती बिरामीहरुले जो त्यसदिन
डिस्चार्ज हुने तय भइसकेर पनि अनुगमनको यही चक्करमा व्यवस्थापनले थप तीनतीन
दिनसम्म अस्पतालमै रहन बाध्य पार्यो | अर्को शब्दमा भन्दा अनुगमनमा बढी बिरामीचाप
देखियोस् भनेर अस्पतालमै बन्धक बनायो | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">यस्ता अनुगमनका बेला इन्टर्न डाक्टरहरुको पनि
आफ्नै दुख छ | डिस्चार्ज हुनलागेका बिरामीहरुको डिस्चार्ज कागज बनाइदिनु यिनको
दैनिकको काम हो | तर यो कामको आयातन ह्वात्तै बढ्छ अनुगमनको पूर्वसन्ध्यामा | इन्टर्नहरुलाई
एकाएक आदेश आउँछ- दर्जनौंको संख्यामा ‘नक्कली डिस्चार्ज’ का कागज बनाउने, ताकि हाम्रो
कलेजमा थेगिनसक्नुको बिरामीचाप छ, सीट बढाइदे भनेर माग गर्न सजिलो होस् | बिरामी
नक्कली, रोग नक्कली, उपचार नक्कली अनि कागज नक्कली | हुनत अलिक ध्यान दिएर हेर्यो
भने कुन ‘डिस्चार्ज कागज’ नक्कली, कुन सक्कली, छुट्याउन नसकिने कुरै छैन | तर
अनुगमनकर्ताहरु नै नक्कली अनुगमन गर्न आएपछि कसको के लाग्छ ? </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">पूर्वसूचना दिएर आउने अनुगमन सक्कली
अनुगमन हुनैसक्दैन | तँसँग यो पूर्वाधार रहेनछ, फ्याकल्टी रहेनछ, यति दिन्छस् कि
सीट घटाइदिउँ भनेर बार्गेनिङ गर्ने अनुगमन सक्कली अनुगमन हुनैसक्दैन | यो त उही
काले काले मिलेर खाउँ भालेको कुरूप ठगीधन्दा मात्रै हो |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">यसरी विधार्थीको पढाइभन्दा अनुगमनको
कर्मकाण्डतिर बढी ध्यान गएपछि त्यो कलेजले कसरी राम्रा डाक्टरहरु उत्पादन गर्ला ?
सक्कली बिरामीको उपचारभन्दा नक्कली बिरामीको ‘डिस्चार्ज कागज’ बनाउनतिर बढी हतारो
भएपछि त्यहाँको सेवाको स्तर कस्तो होला ? नियमन गर्ने जिम्मेवारी बोकेको काउन्सिल
नै कसैले पानसुपारी टक्र्याउनेबित्तिकै पथभ्रष्ट भइदिएपछि उसले गर्ने अनुगमन कस्तो
होला ? अनि सम्बन्धन दिने विश्वविद्यालय नै नेताजीका प्राइभेट प्राज्ञहरुको
भर्तीकेन्द्र बन्न थालेपछि समग्र देशकै चिकित्साशिक्षा र स्वास्थ्यसेवा कहाँ जाला
?</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">डा. गोविन्द केसीको जीर्ण शरीरले पटकपटक
अनसन बस्नुपरिरहेको यस्तै ठगीधन्दाका मालिकहरु र तिनलाई खुल्लमखुल्ला प्रश्रय दिने
सरकारले गर्दा हो | विगतमा उहाँकै संघर्षको बलमा माथेमा आयोग बन्यो र गहिरो
अध्ययनपछि सरकारलाई आफ्नो प्रतिवेदन बुझायो | जसरी १०० वर्षभन्दा अघि अमेरिकामा बनेको
फ्लेक्स्नर आयोगको रिपोर्ट कार्यन्वयनले त्यहाँको चिकित्सा क्षेत्रमा कायापलट भयो,
नेपाली फ्लेक्स्नर आयोगको यो रिपोर्ट कार्यान्वयनले पनि त्यस्तै कायापलटको क्षमता
राख्दछ | तर यो रिपोर्ट नै तुहाउन भइरहेका जालसाझीहरु सतहमै प्रकट भइरहेका छन् | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">निसन्देह यी जालसाझीहरु तिनै ठगीधन्दाका
मालिकहरुबाट भइरहेको छ भनेर बुझ्न कुनै अप्ठ्यारो छैन | किनकि यो लागू भयो भने
फ्याकल्टीहरु ओपिडीको अगाडि नाम झुन्ड्याउने बोर्डमा मात्रै राखेर पुग्नेछैन |
मौसमी अनुगमनका बेला सीमापारिबाट खडेबाबाहरु झिकाएर पार लाग्नेछैन | बरु विद्यार्थीलाई
पढाउने र सीप सिकाउने पूर्णकालिन शिक्षकहरु राख्नुपर्नेछ | बस र माइक्रोहरुले जति सकिन्छ,
त्यति प्यासेन्जर कोचेर चलाएजस्तो कक्षामा जति सकिन्छ त्यति विद्यार्थी कोचेर
मेडिकल कलेज चलाउन पाइनेछैन | वार्षिक रुपमा एमबीबीएस कार्यक्रममा बढीमा १०० जना
अनि बिडीएसमा बढीमा ५० जना मात्रै लिन पाइनेछ | अनि बेनीदेखि उपल्लो मुस्ताङसम्मको
बाटोमा त्यहाँको संगठित गिरोहले मनलाग्दी पैसा असुलेर यात्रु लुटेजस्तो यी
कलेजहरुले मनलाग्दी शुल्क लिएर विद्यार्थी लुट्न पाइनेछैन | एमबीबीएसको अधिकतम
शुल्क ३५ लाख र बिडीएसको १८ लाख मात्रै लिन पाइनेछ | लिलाम बढाबढमा जसले धेरै
बोल्यो, उसैलाई सीट बेचेर जेहेन्दारलाई पाखा लाउन पाइनेछैन | एकचोटि पैसा तिरेर विद्यार्थी
भर्ना भइसकेपछि उसलाई भर्सेला परोस् भन्न पाइनेछैन | सिकाइमैत्री वातावरणको
निर्माण गरेर उच्च उत्तीर्ण दर कायम गर्नुपर्नेछ | नगरे विश्वविद्यालयबाट
सम्बन्धनको खारेजी हुनेछ |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">तर यी सब तब हुनेछन् जब हामी सबैको संगठित
प्रयासमा यो ठगीधन्दाका मालिकहरुको जालसाझी असफल हुनेछ र माथेमा आयोगको प्रतिवेदन
कार्यान्वयन हुनेछ | नत्र भने चिकित्साशिक्षा पढ्न आउने आगामी पुस्ता पनि अरु
कैयौं वर्षसम्म यही ठगीधन्दाको सिकार भइरहने छ | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">माथि भनिएकै कलेजमा हाल तेस्रो वर्ष
एमबीबीएसमा अध्ययनरत एक विद्यार्थीले केहीअघि साथीभाइसँग आफ्नो </span>‘<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">फ्रस्टेसन</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">’</span> <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">पोख्दै थिए </span>|
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">भएछ के भने प्लस टूमा छँदा जुलोजीको ल्याबमा भ्यागुता </span>‘<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">डाइसेक्सन</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">’</span> <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">गरेका उनलाई
एमबीबीएस पहिलो वर्षमा मानव लास अर्थात् </span>‘<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">क्याडाभर</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">’</span> <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">डाइसेक्ट गरेर हेर्ने उत्पात रहर थियो </span>| <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">१५० जनाको
कक्षालाई १ ग्रुपमा २५ जना पर्नेगरी ६ ग्रुपमा बाँडिएको थियो </span>| <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">पहिलो ग्रुपका विद्यार्थीले त त्यो धेरथोर गर्ने र हेर्ने मौका पाएछन्
</span>| <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अफसोच उनी पाँचौ ग्रुपका थिए </span>| <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">पाँच
दिनपछि उनको ग्रुपको पालो आउँदा त पूरै डाइसेक्ट भइसकेको त्यो क्याडाभरको उनीहरुले
फगत </span>‘<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">दर्शन</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">’</span> <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">गरेजस्तो मात्र भयो </span>|
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">रहर मारेर बस्नुपर्दा निकै </span>‘<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">फ्रस्टु</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif";">’</span> <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">भए उनी </span>| <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">तैपनि ठीकै छ नि त</span>, <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">दोश्रो
वर्षमा गरौंला भनेर जसोतसो चित्त बुझाउने बाटो पाए </span>| <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">तर दोश्रो
वर्षको पहिलो दिन नै तब तीनछक परे जब ठूलो उमंगका साथ एनाटोमी प्राक्टिकल ल्याब
छिर्दा उही पुरानै डाइसेक्ट भइसकेको क्याडाभर देखे </span>| <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अहिले उनी
तेस्रो वर्षमा फरेन्सिक साइन्स पढिरहेका छन् </span>| <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">र उनलाई
थाहा छ यो पनि किताब मात्रै पढेर पास गर्नुछ </span>| <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">आजसम्म
उनका कुनै पनि सिनियर ब्याचहरुलाई पोस्टमार्टम गरेको देखाउन</span>, <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सिकाउन नजिकैको जिल्ला अस्पताल लागिएको छैन भने उनको ब्याच कुन विशेष
ब्याच हो र कलेजले लगोस् </span>? <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अब त उनी यस्तै शैक्षिक वातावरणमा अभ्यस्त
भइसकेका छन् </span>| <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">यहाँबाट पास भएर निस्केपछि मेडिकल अफिसर
भएर जिल्लाहरुमा काम गर्न जाँदा कसरी पोस्टमार्टम गरिने हो</span>, <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">त्यो
त्यसैबेला देखाजायगा भनेर ढुक्कसँग बसेका छन् </span>|</div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">आज गोविन्द केसीको नाम मात्रैले पनि
मानिसको जीवनमरणसँग जोडिएका यी यावत कुराहरुमा एक हदसम्म जनताको अभिरुचि जागृत
गरेको छ </span>| <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">यसलाई अरु व्यापक र गहिरो पार्नुपर्छ </span>| <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">देखाजायगा
भनेर ढुक्कसँग बस्ने अवस्था छैन </span>| <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">आशाको यो दीपलाई कसैगरी पनि निभ्न
दिनुहुन्न | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-73903675765527482772015-09-06T06:45:00.001-07:002015-09-06T07:19:38.230-07:00 गोविन्द सरको सत्याग्रह: पहिलोदेखि छैठौंसम्म, एक तुलनात्मक अध्ययन !<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b><br /></b></span></div>
<h4 style="text-align: left;">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>पहिलो आमरण अनशन</b>: </span></h4>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">२१ असार, २०६९ देखि २४
असार २०६९ सम्म </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b><i>पृष्ठभूमि</i>:</b> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">तत्कालिन डीन डा. अरुण सायमीको
पदावधि सकिएको तर त्रिविले भने भ्रष्टाचारमा मुछिएका उनै अरुण सायमीलाई निमित्तको
जिम्मेवारी दिइरहेको ! जेठ ११ मा डा. केसीबाट अनशनको चेतावनी आएपछि सोही दिन अरुण
पदमुक्त भइ डा. रतीन्द्र श्रेष्ठ नयाँ डीन नियुक्त तथा असार २० भित्र पदाधिकारी
नियुक्तिको प्रतिबद्धता ! प्रतिबद्धता लागू नभएपछि २१ असार देखि अनशन शुरु !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>माग:</b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">राजनीतिक भागबण्डामा नभई वरिष्ठता,
योग्यता र क्षमताका आधारमा नयाँ डीनलगायतका पदाधिकारी नियुक्त हुनुपर्ने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>परिणाम:</b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">वरिष्ठतम् चिकित्सक डा. कुमुद
काफ्ले डीनमा नियुक्त !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">४० दिनमात्र सेवाअवधि बाँकी रहेका
चिकित्सकलाई नियुक्त गरेर त्रिविले जालझेल गर्न खोजेकोमा आपत्ति जनाउँदाजनाउँदै
पनि सबैको आग्रहमा अस्पतालका कुचीकार मोहन नेपालीको हातबाट जुस खाएर अनसनको चौथो
दिनमा डा. केसीद्वारा अनसन तोडिएको !<o:p></o:p></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">(नियुक्त भएको ४० औं दिनमा उमेरहदका कारण डा.
काफ्लेको अवकाश ! )</span></div>
<h4 style="text-align: left;">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></h4>
<h4 style="text-align: left;">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">दोश्रो आमरण अनशन: </span></h4>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: Mangal, serif; font-weight: normal;">२९ साउन, २०६९ देखि २
भदौ, २०६९ सम्म !</span></div>
<div style="text-align: left;">
<b style="font-family: Mangal, serif;">पृष्ठभूमि: </b></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-family: Mangal, serif; font-weight: normal;">डीन डा. काफ्लेद्वारा अन्य
पदाधिकारीका लागि गरेको सिफारिस त्रिविद्वारा अस्वीकार ! डा. काफ्लेको पनि अवकाश !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>माग:</b> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">चिकित्साशास्त्र अध्ययन संस्थान
(आइओएम) मा डीनलगायत पदाधिकारी नियुक्ति वरिष्ठताका आधारमा हुनुपर्ने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अनशनका दौरान: डा. केसीको उपहास गर्दै त्रिवि
उपकुलपति हीराबहादुर महर्जनद्वारा एकलौटी निर्णयका आधारमा वरिष्ठता सूचीमा निकै
पछाडि रहेका डा. धर्मकान्त बाँस्कोटालाई डीनमा नियुक्त !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>परिणाम: </b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">छ दिनसम्मको अनशनपछि वरिष्ठ
चिकित्सक डा. प्रकाश सायमी डीनमा नियुक्त !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">
</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">डा. केसीकै विभागमा भर्ना भएर उपचार
गराइरहेका दुई बिरामी इन्द्र चेपाङ र पृथ्वी विकद्वारा जुस खुवाएर अनशन तोडिएको !</span></div>
<h4 style="text-align: left;">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></h4>
<h4 style="text-align: left;">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">तेस्रो आमरण अनशन: </span></h4>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">पुष २७, २०७० देखि माघ
१०, २०७० सम्म !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<b style="font-family: Mangal, serif;">पृष्ठभूमि: </b></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">मेडिकल कलेजको सम्बन्धनलाई
लिएर तीव्र दबाब आएपछि डीन डा. प्रकाश सायमीद्वारा राजीनामा ! त्यसपछि सरकारले ‘तत्काल
नयाँ नियुक्ति अघि नबढाउनु’ भन्दाभन्दै पनि त्रिविद्वारा विवादास्पद छविका डा. शशी
शर्मा नयाँ डीन नियुक्त !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>मागहरु:</b> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सबै शिक्षण तथा स्वास्थ्य
संस्थामा राजनीतिक हस्तक्षेप बन्द गरियोस् !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सरकारले चुस्त अनुगमनको व्यवस्था नगरी
भकाभक निजी मेडिकल कलेज खोल्ने अनुमति नदेओस् ! र अनुमति दिन लागिएको प्रकृया बन्द
गरी छानविन थालियोस् !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">डा. प्रकाश सायमीको राजीनामा फिर्ता गरी
उनलाई पुनर्बहाली गरियोस् !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">त्रिविका तिनैजना पदाधिकारी (उपकुलपति,
रेक्टर र रजिस्टार) लाई पदमुक्त गरी कारबाही होस् !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">आइओएमलाई स्वायत्त विश्वविद्यालय बनाइयोस्
र अन्य संस्थामा पनि स्वच्छ र पारदर्शी प्रकृयाबाट पदाधिकारी नियुक्त होस् !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">ग्रामीण भेगमा सरकारी मेडिकल कलेज खोल्ने
नीति ल्याइयोस् !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>परिणाम: </b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">आइओएमलाई छुट्टै मेडिकल विश्वविद्यालयका
रुपमा स्थापना गर्नेबारे सम्भाव्यता अध्ययन गरी प्रारूप तयार गरिने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अध्ययन गरी सरकारलाई सुझाव दिन आइओएमकै
पूर्वडीन डा. रमेशकान्त अधिकारीको संयोजकत्वमा आठ सदस्यीय कार्यदल गठन ! प्रतिवेदन
बुझाउन तीन महिनाको म्याद !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">तत्काललाई सम्बन्धन बन्द गर्ने र अबका
दिनमा नयाँ मेडिकल कलेज खोल्न आवश्यक छ कि छैन भन्नेबारे राष्ट्रिय नीति तयार
गर्ने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">नवनियुक्त डीन डा. शशी शर्माको बर्खास्तगी
तथा आइओएममा वरिष्ठताका आधारमा नयाँ डीन नियुक्त गर्ने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">
</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">चौध दिनपछि ७ वर्षिया बिरामी एलिसा थापाको
हातबाट जुस खाएर अनसन तोडियो !</span></div>
<h4 style="text-align: left;">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></h4>
<h4 style="text-align: left;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhAARbpnwQnlhAAZ7wFq7wx0BY5JungNQTzjbzcn1A-j-i3KPpcBuEsVqPv8-ONnBqzjSLvfCYQjs1rSwqMtTehu1lPklz5HNvQ155WjiK8eiNwjh9R09eBWoqCUWHtvcBkbZkHza2Yc0U/s1600/CONCxbmUcAA7wX9.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhAARbpnwQnlhAAZ7wFq7wx0BY5JungNQTzjbzcn1A-j-i3KPpcBuEsVqPv8-ONnBqzjSLvfCYQjs1rSwqMtTehu1lPklz5HNvQ155WjiK8eiNwjh9R09eBWoqCUWHtvcBkbZkHza2Yc0U/s320/CONCxbmUcAA7wX9.jpg" width="320" /></a><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">चौथो आमरण अनशन: </span></h4>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">२५ माघ, २०७० देखि ३
फागुन २०७० सम्म !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>पृष्ठभूमि: </b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सहमति गरेको १५ दिन बितिसक्दा
पनि वरिष्ठताका आधारमा नयाँ डीन नियुक्त नगरेको !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>माग: </b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">तत्काल वरिष्ठताका आधारमा नयाँ डीन
नियुक्त होस् !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">यसअघि भएका सबै सहमतिहरु कार्यान्वयन होस् !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">
</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">त्रिविका तिनैजना पदाधिकारीहरुको राजीनामा
वा बर्खास्तगी !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>परिणाम:</b> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">वरिष्ठताका आधारमा डा. राकेश
श्रीवास्तव डीनमा नियुक्त ! आगामी दिनमा त्रिवि पदाधिकारी समेत वरिष्ठता र
कार्यदक्षताकै आधारमा नियुक्त गर्ने नीति लिने प्रतिबद्धता !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">ग्रामीण क्षेत्रमा सरकारी लगानीमा थप
मेडिकल कलेज खोल्ने नीति बनाउने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">राष्ट्रिय नीति बनाएर मात्रै आगामी दिनमा
मेडिकल कलेजलाई सम्बन्धन दिने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">२१ दिनभित्र त्रिवि सभा बोलाइने र त्यसमा
डीनले आइओएमलाई स्वायत्तता दिनेबारे प्रस्ताव प्रस्तुत गर्ने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सम्बन्धन प्रकरण छानबिन गर्न अख्तियारलाई
पत्राचार गर्ने, त्रिवि पदाधिकारीसँग स्पष्टीकरण सोध्ने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">
</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">आठौँ दिनमा आफ्ना विधार्थीद्वय डा. सुवर्ण
अधिकारी र विपिन घिमिरेको हातबाट जुस पिएर अनशन तोडियो !</span></div>
<h4 style="text-align: left;">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></h4>
<h4 style="text-align: left;">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">पाँचौ आमरण अनशन: </span></h4>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">चैत ८, २०७१ देखि चैत १९,
२०७१ सम्म </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>पृष्ठभूमि:</b> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">माथेमा आयोगले प्रतिवेदन
लेख्दै गरेको अवस्थामा प्रधानमन्त्री सुशील कोइरालाले ‘प्रचलित कानूनअनुसार
सम्बन्धन प्रकृया जारी राख्न’ शिक्षा मन्त्रालयलाई पत्र पठाएको ! यही पत्रका
आधारमा शिक्षामन्त्रीद्वारा त्रिविलाई र त्रिविद्वारा आइओएमलाई पत्राचार गरी
सम्बन्धन प्रकृया अघि बढाउन निर्देशन ! उता केयु सिनेटद्वारा विराट र देवदह मेडिकल
कलेजलाई सम्बन्धन दिइसकेको स्थिति !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>मागहरु:</b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">राष्ट्रिय स्वास्थ्य शिक्षा नीति नबनेसम्म
नयाँ मेडिकल कलेजलाई सम्बन्धन दिन नहुने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">त्रिवि र मेडिकल काउन्सिलका पदाधिकारीलाई
कारबाही हुनुपर्ने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अख्तियार र अदालतमाथि समेत छानविन
गर्नुपर्ने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>परिणाम:</b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">स्वास्थ्य शिक्षा नीति बनेपछि कानून
नबनेसम्म मेडिकल कलेजको सम्बन्धन र विस्तारसम्बन्धी कुनै निर्णय नगर्ने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">त्रिवि, केयु र मेडिकल काउन्सिलका
कामकारबाही छानबिन गरी दुई महिनाभित्र प्रतिवेदन पेस गर्ने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">चिकित्सा विश्वविद्यालय विधेयक तीन
महिनाभित्र संसदमा पेश गर्ने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">स्वास्थ्य शिक्षा नीति निर्माणका लागि
बनेको समितिको प्रतिवेदन कार्यान्वयन गर्ने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">चिकित्सा क्षेत्रका पदाधिकारी विशिष्ट र
वस्तुनिष्ठ आधारमा नियुक्त गर्न चार महिनाभित्र कानूनी व्यवस्था गर्ने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सरकारी शिक्षणसंस्थामा एमडी, एमएस, डिएम र
एमसीएच तहमा आगामी शैक्षिक सत्रदेखि पढाई निशुल्क !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">पाँचै विकास क्षेत्रमा आगामी पाँच वर्षमा
कम्तिमा एकएक सरकारी मेडिकल कलेज ! आगामी आर्थिक वर्षमा मध्यपश्चिमान्चलमा एक
मेडिकल कलेज स्थापना गर्ने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">केयुबाट दिइएको विस्तारित कार्यक्रमबारे
कानूनी प्रकृया पुर्याई स्थगन गर्नेतर्फ कारबाही चलाउने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">
</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">बाह्र दिनपछि शिक्षण अस्पतालको गेटमा
जुत्ता सिलाउँदै आएका सत्यनारायण राम र धादिङका सुवाद अधिकारीका हातबाट जुस खाएर अनशन
तोडियो !</span></div>
<h4 style="text-align: left;">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></h4>
<h4 style="text-align: left;">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">र यसपालिको छैठौं अनशन:</span></h4>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">७ भदौ, २०७२ देखि २० भदौ २०७२ सम्म !<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>पृष्ठभूमि: </b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">आफैंले गठन गरेको माथेमा आयोग अनि
आफैंले प्रतिबद्धता व्यक्त गरेको त्यसको प्रतिवेदन कार्यान्वयन पक्षलाई लात हानेर
माथेमा प्रतिवेदन तुहाउन सरकार लागिपरेको अवस्था !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>माग:</b> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">माथेमा प्रतिवेदन कार्यान्वयन होस् !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">यसअघिका सहमतिहरु कार्यान्वयन होउन् !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">विश्वविद्यालयमा उपकुलपतिलगायतका
पदाधिकारीको नियुक्ति राजनीतिक भागबण्डाबाट मुक्त होस् !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>परिणाम:</b> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">माथेमा आयोगको सुझाव अनुसार अब
बस्ने पहिलो मन्त्रिपरिषद्को बैठकले चिकित्सा शिक्षा आयोग गठन गर्ने र सोही आयोगले
चिकित्सा शिक्षा नीति सम्बन्धि गरिएका निर्णयहरुको सहजीकरण र अनुगमन गर्ने !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">विराट र देवदहको हकमा सरकारले छानविन गरी
दोषी पाइएमा भर्ना प्रकृया स्थगन गर्ने ! </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">
</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">बिरामीद्वय १८ महिनाकी सुवानी उप्रेती र
डोल्पाका पूर्ण लामाको हातबाट जुस पिएर अनशन तोडियो !</span></div>
<h4 style="text-align: left;">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">निष्कर्ष:</span></h4>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">
</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">२१ असार, २०६९ को पहिलो अनशन देखि २० भदौ,
२०७२ को छैठौं अनशनसम्म के कति उपलब्धि हासिल भयो, माथिको विवरणले धेरैहदसम्म
बुझ्न सहयोग गर्छ !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif;">गोविन्द सरका यी शृंखलाबद्ध अनशन
नहुँदाहुन् त अहिले राजधानीभित्र मात्रै नजाने कति मेडिकल कलेजका दोकानहरु
खुलिसकेका हुन्थे !</span><span lang="NE"> हुनत </span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif;">अनशनकै
दौरान पनि केयुबाट विस्तारित कार्यक्रमको बहाना बनाएर देवदह र विराट मेडिकल
कलेजहरु खुलिछाडे र विधार्थी भर्ना पनि गरीछाडे | यिनका हकमा पाँचौ अनशनकै बेला कानूनी
प्रकृया पुर्याएर स्थगन गर्नेतर्फ कारबाही चलाउने भन्ने सहमति भएको थियो | अहिलेको
सहमतिमा त झन् त्यही सहमतिबाट पनि पछि हटेको जस्तो देखिन्छ |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">छानबिन गर्ने रे, अनि दोषी पाइएमा भर्ना
प्रकृया स्थगन गर्ने रे ! </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अनि, राकेश श्रीवास्तव सरको पदावधि नसकिन्जेल त
डीनको कुरा फेरि नउठ्ला ! तर अहिले भर्खरै त्रिवि उपकुलपतिमा ‘प्लेगियारिजम्’ मा
मुछिएका डा. तीर्थ खनियाँलाई नियुक्त गरिएको छ, दलीय भागबन्डाका आधारमा ! चौथो
अनसनकै बेला ‘आगामी दिनमा त्रिवि पदाधिकारी समेत वरिष्ठता र कार्यदक्षताकै आधारमा
नियुक्त गर्ने नीति लिने’ भनी गरिएको प्रतिबद्धता कहाँनेर लागू भयो, खोइ ?</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">त्यस्तै, माथेमा प्रतिवेदन लागू होस् भनेर छैठौंपटक
अनशन नै बस्नुपर्दैनथ्यो यदि पाँचौ अनशनका बेला सहमति भएको ‘स्वास्थ्य शिक्षा नीति निर्माणका
लागि बनेको समितिको प्रतिवेदन कार्यान्वयन गर्ने’ भन्ने बुँदामा सरकार इमान्दार रहन
सकेको भए !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">यस्तै हो, के गर्नु ? </span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif;">विगत पाँचपटकका सहमतिहरु हेर्ने
हो भने, कार्यान्वयन भएका भन्दा नभएका बुँदाहरु ज्यादा भेट्टाउन सकिन्छ ! </span><span style="font-family: Mangal, serif;">कुनै एकजना मात्रै त्रिवि पदाधिकारीलाई
पनि कारबाही भयो त ? अदालत र अख्तियारमाथि छानबिन भयो त ? त्यत्रो दारीवाला अडियो
प्रकरण बाहिर आयो, केही भयो त ? राजनीतिक भागबण्डाको अन्त्य भयो त ? छुट्टै मेडिकल विश्वविद्यालयको कुरो कहाँ पुग्यो ? तैपनि निराश भएर काम छैन | हामीसँग डा. गोविन्द केसीजस्ता एक जुगमा एक चोटि जन्मने अद्वितीय मानव हुनुहुन्छ | पृथक रुपमा हाम्रो आन्दोलन जारी राख्नुपर्छ, निरन्तर खबरदारी गरिराख्नुपर्छ | माथेमा प्रतिवेदन लागू गराएर देशको चिकित्सा शिक्षा र स्वास्थ्य सेवालाई बदलेरै छाड्नुपर्छ | </span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; font-size: 14pt; line-height: 115%;"> </span><span lang="NE" style="font-family: Mangal, serif; font-size: 14pt; line-height: 115%;"> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-62814826910801585182015-08-11T04:14:00.001-07:002015-08-11T04:14:06.550-07:00दुई पोका खुन <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">First published in <a href="http://setopati.com/blog/32013/">Setopati</a> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">‘जल्दी से
जल्दी दुई पोका खुनके व्यवस्था करिए, नही तो आपके पत्नी</span><span lang="NE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">और बच्चाके ज्यानको भी गम्भीर खतरा हे ! समझ्गए
कि नही ?’ प्रसुति वार्डको सिस्टरबाट हकिउल्लाह खानले दिउँसै कडा चेतावनी पाइसकेको
थियो | रेडक्रसको भवनबाहिर ठिंग उभिइरहेको उसलाई अहिले पनि सिस्टरको त्यही
चेतावनीले लखेटिरहेको छ | लखेटिदा लखेटिदै ऊ कहिले कुन अस्पतालको ब्लड ब्यांक
पुग्छ, कहिले कुन ठाउँको रेडक्रस ! जहाँ पुग्छ, देख्छ सिर्फ घारहरु जहाँ मौरीहरु
झुम्मिइरहेका छन् | सबै</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">मौरीका हातमा एउटा एउटा कागज छन् र त्यही कागजले दिने दुई पोका खुनमा
अडेका छन् तिनका प्रियसीका जीवन ! </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">झन् उसका
लागि त उसको हातमा थमाइएको कागजले एउटा होइन, दुई-दुईटा जीवनको कठालो समातिरहेको छ
| गएको रातिदेखि नै बुढियालाई व्यथाले बेस्सरी च्यापेपछि उसले आज दिउँसो दुई बजे सरकारी
अस्पताल ल्याइपुर्याएको थियो | तुरुन्तै प्रसूति वार्डमा बुढिया भर्ना भएकी थिई |
जाँचपड्ताल गर्नेहरु भर्खरका देखिने डाक्टरहरु थिए | पालैपालो सबै डाक्टरले
हकिउल्लाह र उसकी बुढियालाई एउटै प्रश्न सोधिरहे, बिग्रिएको रेकर्डले एउटै कुरा
बारम्बार दोहोर्याएझैं | तर अहँ, उनीहरु जे सोधिरहेका हुन्थे, त्यो हकिउल्लाह
बुझ्दैनथ्यो; अनि हकिउल्लाह जे भनिरहेको हुन्थ्यो, त्यो डाक्टरहरु बुझ्दैनथे | त्यो
‘कम्युनिकेसन ग्याप’ देखेपछि नेपाली र भोजपुरी दुवै बुझ्ने एक जना अर्कै बिरामीका कुरुवा
दोभाषे बन्न राजी भए | तिनै दोभाषेमार्फत डाक्टरले सोधे-खुस्बु निशा, तिम्रो अन्तिम
महिनावारी कहिले भएको थियो ? ऊ निरुत्तर थिई | उसलाई कुनै पनि मितिहरू याद छैन |
उसलाई ऊ जन्मेको साल त थाहा छैन भने अरु झिनामसिना मितिहरू कहाँबाट याद होउन् ?
तल्लो पेटमा बहुत दर्द भइरहेको छ भन्ने जनाउ दिन ऊ झन् जोडजोडले ऐया ऐयाको भाकामा
कराइरही, तर सोधेका प्रश्नहरुलाई भने सुनेको नसुन्यै गरीरही | उसले मुख खोलिन
भन्दैमा डाक्टरले खोजीनीति गर्न चाँहि छाडेनन् | अन्ततः अस्पतालमा आएपछि पहिलोचोटि
खुस्बु निशाको बोली फुट्यो- होला त्यस्तै वैशाख जेठको आसपास ! यतिन्जेल सल्मा सिस्टरले
सबै जाँच गरिसकेर खुस्बुलाई बताइसकेकी थिइन्- ओइ खुस्बु, धेरै नचिच्याउ, तिम्रो
पाठेघरको मुख राम्ररी खुलिसकेकै छैन | बच्चा निस्कने बाटोको मुखै बन्द छ भने त्यो
बाटो कहिलेसम्म खुल्ला र उसले यो दर्द कहिलेसम्म भोग्नु पर्ला भन्ने सवाल खुस्बुको
मनमा त उठ्यो तर मनबाट बाहिर निस्कन सकेन | आखिर पाठेघरको मुखझैं उसको बोली झर्ने
मुख पनि बन्दप्राय: नै छ | बाहिरिया मान्छेसँग सवालजवाफ गर्न उसलाई वर्जितझैं छ | </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सल्मा
सिस्टर तिनै भर्खरका डाक्टरलाई ‘ब्रिफिङ’ गर्दैथिइन्- बच्चा पनि उल्टो बसेको छ | यत्तिकैमा
बच्चाको धड्कन सुनिरहेकी आरती सिस्टरले सल्मालाई भनिन्- एकदमै कम छ, दिदी | त्यसको
केहीबेरमै एकजना महिला डाक्टर आँधीझैं भित्र छिरिन् | हकिउल्लाहले हदै निहुरिएर
‘नमस्कार डाक्टरसाहेब’ पनि भन्न भ्याएको थिएन, महिला डाक्टरको फैसला आयो- तुरुन्तै
अपरेसन गर्नुपर्छ, यहाँ साइन गर्देउ भैया | तर साइन गर्नु त परैको कुरा, उसलाई
राम्रोसँग कलम समाउन पनि आउँदैन | ‘सुना कि नही, अब अपरेसन करना पडेगा’ हकिउल्लाहको
हात समातेर मन्जुरीनामाको कागजमा औंठाछाप लगाइदिँदै आरती सिस्टरले सम्झाएकी थिइन्,
‘जल्दी से जल्दी दुई पोका खुनके व्यवस्था करिए, नही तो अपरेसन नही होपाएगा और आपके
पत्नी</span><span lang="NE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">और बच्चाके ज्यानको गम्भीर खतरा होगा !’</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> *****</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">हुनपनि
उसका तीनवटा बच्चा यसअघि लगालग खेर गइसकेका थिए | के भएर यस्तो भएको हो, रामोसँग
जाँच गरेर हेर्नुपर्छ- पछिल्लोचोटि डेढ महिनामै खेर गएपछि यही अस्पतालको डाक्टरले
भनेकी थिइन् | खुस्बु पनि राम्रोसँग चेकजाँच गराउन चाहन्थी | सरकारले ‘डेलिभरी’
फ्रीमा गराइदिन्छ भन्ने सुनेको हकिउल्लाहलाई लागेथ्यो- यी जाँचहरु पनि बिनापैसा नै
भइहाल्छन् | ऊ सबै चेकजाँच गराउन ‘रेडी’ थियो | तर ऊ ‘रेडी’ हुनु के थियो, डाक्टरले
भनिन्- हेर भैया, यस्ता जाँचहरु सरकारी अस्पतालमा हुँदैनन्, बाहिर प्राइभेटमा
जानुपर्छ | उसले उत्निखेरै आश मारेको थियो | प्राइभेटका किस्साहरु उसले देहातमा
धेरै सुनेको छ | प्राइभेट भनेको मन्त्री र नेताका लागि मात्रै हो; गल्तीले एकचोटि
प्राइभेटको ढोकाभित्र छिर्यो भने मान्छे निस्कने कङ्गाल भएपछि मात्रै हो | यस्तै
यस्तै... अनि कति किस्साहरु त उसले सुनेर पनि भुलिसक्यो | </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">खुस्बुसँग अब
आफ्नो मर्दसित थप भन्नलाई केही बाँकी थिएन किनकि त्यो मर्दले घोषणा गरिसक्यो-
अहिले पैसा पुग्दैन, अब घर जाम्, अर्कोचोटि आएर गरौंला | यो साला पेटले मेरो मर्दलाई
हुनसम्म दुख दिएको छ, खुस्बुले मनमनै मनोवाद गरी | ‘त्यही पेट पाल्न उसले बयालीस
डिग्रीको घाममा रिक्सा ठेल्नुपरेको छ | आजकल त झन् उसको रुटमा माइक्रोभ्यान छिरेदेखि
व्यापार पूरै चौपट भएको छ | १५ रुपियाँमा माइक्रो चढ्न पाएपछि कुन मुर्खले ६० रुपियाँ
तिरेर रिक्सा चढोस् ? भएन भनेर सालैपिच्छे बढ्ने मेरो पेट अनि सालैपिच्छे तुहिने
मेरो गर्भले बिचरा यो एक्लो मर्दलाई कति टेन्सन !’- खुस्बुले बाटैभरि आफैंसँग
गन्थन गरिरही | </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">त्योचोटि त
त्यस्तै भयो, योचोटि पनि कतै त्यस्तै नहोस् भनेर पूरै परिवारले रातदिन अल्लाहसँग
प्रार्थना गरिरहेको थियो नौ महिनाभरि | तर योबीचमा त्यो परिवारले दुई घण्टाको
बाटोमा रहेको हेल्थपोस्टमा गएर एकचोटि पनि देखाएन | देखाउँदै नदेखाएपछि आइरन
क्याल्सियमका चक्की र टिटीका सुई पाउने पनि कुरै भएन | </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> *****</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">दुई पोका
खुनको खोजीमा उसले दिनभरि गरेर लगभग आठ-दशचोटि चक्कर मारिसक्यो रेडक्रसको | चक्कर जति
मारेपनि व्यवस्था भने एउटै पोकाको पनि भएको छैन | अस्पतालको ब्लड ब्यांकले एबी पोजिटिभ
ग्रुपको रगत छैन भनेपछि त्यहाँको आश मारेर ऊ करिब ६ बजेतिर रेडक्रस पुगेको हो |
रेडक्रस, जहाँ उसले एकैचोटि हर्ष र विस्मातका दुईवटा खबर पायो | हर्षको कुरा यो
थियो कि त्यो ग्रुपको रगत त्यहाँ जति पनि उपलब्ध थियो | तर दुखको कुरा त्यो खुन
लैजान पैसा तिरेर होइन, खुनै तिरेर मात्र सम्भव थियो | रेडक्रसको कर्मचारीले
प्रष्टसँग भनेको थियो- खुनको बदला खुन; तिमीलाई हामी एबी ग्रुपको रगत दिन त दिन्छौं
तर त्यसको लागि तिमीले आफ्नो रगत हामीलाई दिएर ‘रिप्लेस’ गर्नुपर्छ | ऊ छाँगाबाट
खसेजस्तै भयो | खुन दियो भने त एक्कासि हड्डी कमजोर हुन्छ, दुई-चार हप्तामै सबै
हड्डीहरु एकसाथ प्याट्टै भाँचिन्छन् अनि खुन सक्किंदै सक्किंदै एक महिनामै मान्छे
सलाईको काँटीजत्रो हुन्छ र मर्छ, उसले देहातका बुज्रुकहरुको कुरा सम्झ्यो | सम्झेर
बेस्सरी झस्क्यो | अहँ, खुन दिने काम त हरहालतमा नगर्ने | उदास अनुहार लिएर ऊ
अस्पताल फर्क्यो | </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">तिमी उसको
मर्द हो कि होइन- फाइलहरुमा स्टिच मार्दै यताउता गरिरहेकी सल्मा सिस्टरले झपार्दै
सोधिन् | हकिउल्लाहले मुन्टो हल्लायो | अनि तिम्रोलागि आफ्नो बुढिया र सन्तानको
ज्यान प्यारो छ कि छैन ? उसले फेरि यन्त्रवत् मुन्टो हल्लायो | अनि आफ्नै बुढिया र
आफ्नै सन्तानको ज्यानको लागि खुन दिँदा तिमी मर्छौ ? एकपछि अर्को प्रश्नहरु फायर
हुँदै गए | यसपटक पनि उसले त्यसैगरी मुन्टो हल्लायो | खुन दिँदा म मर्छु भनेको हो
कि मर्दिन भनेको, सल्माले खुट्याउन सकिनन् | खुस्बुको खुल्न नसकेको पाठेघरको मुखले
हो या अरु केहीले, अरुबेला बहुतै ट्याउँ ट्याउँ गरिरहने हकिउल्लाहको मुख पनि आज
खुल्नै सकेको छैन | </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">‘बुढियाको
लागि अहिले खुन दिएर के गर्ने, खुन दिनेबित्तिकै मेरा हातगोडा कमजोर भइजान्छन् |
हातगोडा नचलेपछि के चलाएर काम गर्ने, परिवारलाई के खुवाएर पाल्ने ?’ आफ्नो बोलीमा
दम दिंदै ऊ पहिलोचोटि कस्सियो, ‘खुन दिएको शरीरले रिक्सा चलाउन सकिन्छ ?’ सुनेर ती
भर्खरका देखिने डाक्टरहरु पहिला त गलल्ल हाँसे | अनि एकैछिनमा घोर विस्मित् पनि भए
| कस्तो अन्धविश्वास हो यो- एकआपसमा कानेखुशी गरे उनीहरुले | बटारिएका पाखुरा अनि
खम्बाजस्ता बलिया तिघ्रा भएको हकिउल्लाहलाई खुन दिएमा पोलियो लागेको अपांग भइन्छ
वा मरिन्छ भन्ने जब्बर विश्वास थियो | त्यसो होइन</span><span lang="NE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">भैया भनेर सिस्टरहरुले लाख सम्झाए, झन्
बेलाबेला रक्तदान गर्नाले आफ्नो शरीरलाई फाइदा पो हुन्छ भनेर डाक्टरहरुले उसको
अन्धविश्वास चिर्न गर्नुसम्म प्रयास गरे, तर अहँ, ऊ मान्नेवाला थिएन | यता सबै
मिलेर उसलाई रक्तदानबारे पुराण सुनाइरहेछन्, उता ऊ अर्कैतिर फर्केर टोलाइरहेको छ |
मानौं उसलाई लागिरहेको छ- यिनीहरु सब मलाई फाल्तु गफ दिएर फकाउँदै छन्, तर थाहा त
मलाई छ नि, आफ्नो जीउको खुन दिएर पनि कहीं राम्रो हुन्छ ?</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> *****</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">बाहिर शीत
परिरहेको छ र घोर अँध्यारोले राज गरेको छ | अनि ऊ चियाइरहेको छ ‘लेबर वार्ड’ को
ढोकाबाहिरबाट भित्रतिर | भित्र उज्यालो छ | तर उसलाई भित्र जान रोक छ | उसले
बाह्रखरी जानोस् वा नजानोस्, ‘लेबर वार्ड’ को ढोकाबाहिर कालिगढले ढुंगामा खोपेको
अक्षरसरह प्रष्ट लेखिएकै छ- पुरुषलाई प्रवेश निषेध | योपालि पनि अब गर्भ तुहिने नै
भयो, सोचेर ऊ सिरिङग हुन्छ | हो नि, दुई पोका खुनले योपालिको आशामा पनि बाँध लाउन
खोजिरहेको छ | एक्कासि बुढियालाई भेट्ने तीव्र लालसा जागेर आउँछ | उसलाई डरको आभाष
भइसकेको छ- भित्र गएकी बुढिया कतै कहिल्यै नफर्किने गरी गएकी त होइन ? बेचैनी यति
बढ्छ कि आँखै त्यहीं ओछ्याउँछ र क्वारक्वार्ती हेरिरहन्छ ढोकाको सिसाबाट, केहीगरी भित्र
छिर्न दिई पो हाल्छन् कि भनेर | भित्र भने सिस्टरहरु एकआपसमा गफिँदै छन्- कस्ता
निर्दयी मान्छेहरु हुन्छन् है संसारमा, आफ्नै स्वास्नीको लागि जाबो रगत पनि दिन
नसक्ने !</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">खुस्बुको
अवस्था थप बिग्रिँदै थियो | बच्चाको धड्कन अरु कम हुँदै थियो | अब अपरेसन थिएटरै
लगेपनि ‘जे पनि हुनसक्ने’ चरणमा पुगिसकेको थियो स्थिति | यत्तिकैमा सुरुमा
खुस्बुको ‘हिस्ट्री’ लिएको एकजना इन्टर्न डाक्टरले झट्ट सम्झ्यो- मेरो पनि त एबी
पोजिटिभ हो नि | हकिउल्लाहलाई साथ लिएर ऊ सरासर ब्लड ब्यांक गयो, रगत जाँच गरायो र
एक पोका खुन दान गर्यो | यसरी एकाएक खुस्बु निशाका लागि एक पोका खुनको व्यवस्था
भयो | मन थाम्नै सकेन हकिउल्लाहले | गहभरि आँशु भरियो उसको | त्यो डाक्टरलाई ‘धन्यवाद
डाक्टरसाहेब’ पनि भन्न सकेन | तर ठीक यही घडीमा उसले बुद्धत्व प्राप्त गर्यो | सर,
मेरो पनि खुन झिकिदिनुस् – त्यो बटारिएको पाखुरा ब्लड ब्यांकको कर्मचारीतिर
स्वतस्फूर्त तेर्सिन पुग्यो | तर खुन झिक्दैगर्दा उसलाई एउटा अनौठो डरले भने
सताइरह्यो- बाइचान्स मेरो खुनको ग्रुप मिलेन भने ? </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-60030964243465148702015-07-02T08:10:00.000-07:002015-07-04T08:52:22.872-07:00भतिज दीपेन्द्र ! मलाई माफ गर<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> - <b><i><span style="font-size: large;">खगेन्द्र संग्रौला</span></i></b> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhXwvCp__dFxDNDUQBTDRiat-jLbAnsPqbpSRCRUmy0LX-PAmUH2w0KMNmMaYoluogjwtqm3Dhk5c7K3a8IUy0G7Q-Sa_3B7wbWeYawmih-R2nr3xMpKUZAvrTyHPON2l0mcRHU5fOe2n8/s1600/6680.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhXwvCp__dFxDNDUQBTDRiat-jLbAnsPqbpSRCRUmy0LX-PAmUH2w0KMNmMaYoluogjwtqm3Dhk5c7K3a8IUy0G7Q-Sa_3B7wbWeYawmih-R2nr3xMpKUZAvrTyHPON2l0mcRHU5fOe2n8/s1600/6680.jpg" /></a><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">युवराज दीपेन्द्र बाँचिबर्ती रहँदा उनी
मेरा कोही थिएनन् र म उनको कोही थिइनँ | उनी श्री ५ थिए, म थिएँ श्री एक | उनी
धकलाग्दो गगनचुम्बी पर्खालले घेरिएको नारायणहिटी राजदरबारको चक्रव्यूहको एक टापूमा
कतै बस्थे, म बस्थें चाबेलको आफ्नो खुला रामझुपडीमा | छन त नारायणहिटी राजदरबार
घना बस्ती भएको राजधानी काठमाडौंको नाभीस्थलमै छ | तर पृथ्वी र मङ्गल ग्रहबीचको
दूरी जति छ, श्री ५ र श्री १ का बीचको सामाजिक दूरी त्योभन्दा पनि कता हो कता धेरै
छ | त्यसैले त्यति लामो दूरीमा बसेका श्री ५ दीपेन्द्र र म श्री १ खगेन्द्रको
भेटघाट र बातचित हुने कुरै भएन |</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">दीपेन्द्र निरङ्कुश राजालाई संवैधानिक
राजाको दर्जामा ओरालिएको राजतन्त्रका पहिला युवराज थिए | उनलाई नेपाली जनताले
पुग्दो भत्ता, मान र सुरक्षा दिएका थिए | छल र बलले बढ्ता हात पार्ने लालसाको छनक
मैले उनमा देखेको थिइनँ | उनलाई नयाँ ताबेदार र चाटुकारको खाँचो सायद थिएन, न त
मलाई उनको कृपा, उनका हातको टीका र गोदबाको नै चाहना थियो | उनी मङ्गल ग्रहदेखि
उता बसेका थिए, म बसेको थिएँ यता तल धरतीमा | त्यसैले हामी दुईका संसार विशाल
नदीका कहिल्यै भेट नहुने दुई सुदुर किनारजस्ता लाग्थे |</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">तैपनि संचारको संसारमा मैले दीपेन्द्रलाई
बारम्बार भेटेको थिएँ र टाढैबाट सही मैले उनलाई केही न केही चिनेको थिएँ |
इतिहासको गति सोझो र सुस्त रहेमा दीपेन्द्र भोलि यस मुलुकको राजा हुन्थे | त्यसैले
आजका युवराजमा भोलिका कस्ता राजा हुने लक्षण होलान् भनी मेरा आँखामा पर्नेजति उनका
कार्यकलाप, उनका विचार, उनको रुचि र उनको सामाजिक सम्बन्धलाई एक नागरिकको हैसियतले
म चनाखो भई नियालिरहन्थें |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">मझौलो कद, ल्याक्टोजिनले पुष्टिएजस्तो
भुतमुने शरीर, प्राय:जसो अनौपचारिक लवाइ, प्रसन्न अनुहार, ठट्याइलो मिजास र मौका
पाउँदा जनसाधारणसँग घुलमिल हुन खोज्ने सहज व्यवहार- मलाई दीपेन्द्र असामान्य
घरानाका अपवाद मानिसजस्तो लाग्थे | असामान्यबाट सामान्यमा फेरिंदै जान जमर्को
गरिरहेका मानिस | मङ्गल ग्रहपारिको असीमित दूरीबाट धरतीको नजिक आउन रहर गरिरहेका,
शासक खलक र जनसाधारणबीचका औपचारिकता, सुरक्षा र अहंकारका पर्खालहरुलाई होच्याउँदै
जनसाधारणको बस्तीतिर आउन तत्पर भइरहेका, शान्त मनोभाव र शिष्ट मिजासका सभ्यजस्ता
देखिने मानिस | जनताका छातीमा बुट टेकेर र जनताका मुखमा संगीन कोचेर निरङ्कुश राज
चलाउने क्रुर सपनाबाट विस्तार-विस्तारै मुक्त हुँदै गएका समझदारजस्ता लाग्ने मानिस
| देशप्रति गहिरो माया र जीवनप्रति गहिरो मोह भएका भावुक, सरस र केही रोमान्टिक
चरित्रका तन्नेरी |</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">दीपेन्द्र कालगतिले स्वाभाविक मरण मरेका
भए र त्यस घडीमा म बाँचिरहेको भए उनीबारे मैले बोल्नु वा लेख्नुपर्ने केही हुने
थिएन | त्यो मेरो अनिवार्य कर्तव्यको अंश नै हुँदैनथ्यो | आखिर मर्त्यलोकको एक दिन
मर्ने चोला हो, कोही मर्यो, कथा सकियो | तर जेठ १९ गते राति राजदरबारमा भएको
सुन्दैमा आङ सिरिङ्ग हुने र दिमाग रन्थनिने हत्याकाण्डपछि दीपेन्द्रको अर्कै रुप
मेरा आँखाअगाडि आइलाग्यो | उनी पहिले जस्ता देखिएका थिए, त्योभन्दा एकदम बेग्लै
दीपेन्द्र | मानसिक रोगी, परपीडक र आत्मपीडक, पागल प्रेमी, अचम्मै क्रूर र कल्पनै
गर्न नसकिने अपराधी दानव | बाबुमारा, आमामारा, बहिनी र भाइमारा, फुपू र
फुपाजुमारा, काकामारा र सारामारा |</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सपनामा पनि चिताउँदै नचिताएको त्यो खबर
सुनेर पत्याउन नसकी सन्न भएको मेरो दिमागले मेरो अन्तस्करणलाई सोध्यो- त्यो
दीपेन्द्र र यो दीपेन्द्र एउटै मानिस हुनसक्छ ? १९ गतेपछिको दीपेन्द्रको विम्ब
त्यसअघि दीपेन्द्रको सुन्दर आवरणभित्र लुकिबसेको दानव दीपेन्द्रकै प्रकट रुप
हुनसक्छ ? के मानिसको बाहिरी अभिनय र उसका चरित्रको भित्री सारमा यत्रो विकराल
अन्तर हुनसक्छ ? के मानिस हिजोको आजै नाटकीय ढंगले यसरी फेरिन सक्छ ? के मानिसको
स्वभाव र उसको मनोविज्ञान अनुभव र ज्ञानका कुनै पनि सूत्रहरुले अर्थ्याउनै नसकिने,
पूर्वानुमान गर्नै नसकिने गूढ रहस्य हो ? मेरा मनमा प्रश्नहरुको अनन्त तरेली
उठिरह्यो | उता सत्य बुझ्ने र सत्य देख्ने ज्ञानीहरु बाँस झ्याङका डाङरेहरुझैं
उछिनपाछिन गर्दै देशदेशावरका संचारमाध्यमहरुमा कराइरहे- हो, पहिलो र अन्तिम सत्य
यही हो | आफ्नो वंश विनाश गर्ने एकल पात्र दीपेन्द्र हो | केवल दीपेन्द्र, मात्र
दीपेन्द्र, फगत दीपेन्द्र !!</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">हो, हिजोसम्म दीपेन्द्र मेरा कोही थिएनन्
| तर अब उनी पलपल मेरो वरिपरि झुम्मिन थाले- उदास सुस्केरासाथ केही भन्दै, असहाय
स्वरमा केही बिन्ती बिसाउँदै | म जहाँ जाउँ, दीपेन्द्र मलाई पछ्याउन छाड्दैनन् |
मेरा विपनामा उनै, मेरा सपनामा उनै | मेरो तन्द्रामा उनै, मेरो निन्द्रामा उनै |
हरघडी, हरपल आँसुमा डुबेको चित्कारमा उनी मसँग पुकारा गरिराहेछ- अंकल ! एकबारको
जुनीमा मेरो बाँच्ने अधिकार हरण गरियो | सत्य बोल्छु भन्ने तपाईंको बाचा स्वाँगे
होइन भने अंकल, मेरो इतिहासबारे दुई शब्द बोलिदिन मिल्छ ? मलाई मानव इतिहासभरिको
सबैभन्दा ठूलो हत्याराको रुपमा प्रस्तुत गरेर अंकल, मानव इतिहासभरिको सबैभन्दा
ठूलो अन्याय ममाथि थोपरियो | अंकल, नगरेको पापको कलंकबाट मैले मुक्ति पाउने मेरो
अधिकार....!</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">मृत्युले श्री ५ र श्री १ बीचको दूरीलाई
सनक्कै मेटिदियो | हिजो दीपेन्द्र सत्ता, दौलत र इज्जत छेलोखेलो भएका युवराज थिए र
म थिएँ गरिखाने एक साधारण नागरिक | अहिले उनै दीपेन्द्र न्यायको याचना गर्न मेरो
मुख र मेरो कलम वरिपरि फन्फनी घुमिरहेका छन् | हिजोसम्म जो उनका आफन्तहरु थिए, आज
ती सबै उनलाई अपराधी सावित गर्न आतुर छन् | हिजोसम्म म जो उनको कोही पनि थिइनँ, आज
उसैकहाँ हात पसार्न उनी आइलागेका छन् | जीवनको नाटक सम्झेर ल्याउँदा मलाई उदेक
लाग्छ |</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सत्यकथाको उद्घोष गृहमन्त्री रामचन्द
पौडेलको सधैं सत्य बोल्ने मुखबाट भयो- हत्याकाण्डका स्रष्टा दीपेन्द्र हुन् |
त्यसपछि बर्खामासका गड्यौंलाझैं ‘पौडेल सिद्धान्त’ का अनुगामीहरु जताततै
स्याउँस्याउँती देखिए | ‘माथि’ बाट तल आउने वचनहरु सधैं सत्य हुन्छन् भनी अस्ति
संस्कृत भाषामा र हिजो नेपाली भाषामा पुर्पच्छे गर्ने पुरेतहरुले आज अंग्रेजी
भाषामा पुर्पच्छे गरे- हो, दीपेन्द्रै हुन् | मानौं त्यो दृश्य तिनले आफ्नै आँखाले
प्रत्यक्ष देखेका थिए | तिनले यति जोश र उमंगसाथ यस कुराको प्रचार गरे मानौं यो
तिनबाट भएको एउटा बिरल सत्यको आविष्कार हो | ग्यालिलियो बूढाले खोजी गरेको पृथ्वी
सूर्य वरिपरि घुम्छ भन्ने सत्यभन्दा पनि अकाट्य सत्य !</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अनि आयो भूतलमा कहिल्यै कतै नभएको छानबिन
टोली | पहिले ‘पौडेल सिद्धान्त’ का प्रचारक डा. राजीव शाहीले सुन्न पाइने तर सोध्न
नपाइने शर्तमा पत्रकार सम्मेलन गरे | अनि बुनिए, जासुसी कथाको सिङ्गो कथानकका
तानाबानाहरू | सबै पहेलीका उत्तर शाहीले दिइसकेकै थिए, छानबिन टोलीले औपचारिकता
पूरा गरी तिनै उत्तर टिप्यो र लेखिदियो एउटा जासुसी कथा | टोलीलाई जम्मा दुई
घण्टाभित्रका घटनाको विवरण मात्र बटुल्न अह्राइएको थियो | बफादार टोली खटन बमोजिम
विवरण बटुल्न लुखुरलुखुर हिंड्यो | अनि आयो दुई घण्टे भरियाको मुर्कट्टा प्रतिवेदन
!</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">किन मुर्कट्टा ? किनभने भरिया टोलीले
हत्याको कारण खोजेन, त्यसैले प्रतिवेदनको टाउको हुने कुरै भएन | टोलीले खोजतलासको
निचोड निकालेन, त्यसैले त्यसका खुट्टा हुने कुरा पनि भएन | खुट्टा नभएको प्रतिवेदन
न हो, धरातल टेकेर आखिर त्यो कसरी पो उभिन सकोस् र ? तैपनि प्रतिवेदन देखेर पौडेल
सिद्धान्तका चेलाचपेटाहरु मक्ख परे | किनभने शासनतन्त्र र संचारका बलबानहरु जे
भनिरहेका थिए, प्रतिवेदनले मुक मुद्रामा त्यही व्यहोरामा औंठाको ल्याप्चे सही
ठोकिदियो- दीपेन्द्र, दीपेन्द्र र फेरि पनि दीपेन्द्र !</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अंकल ! अंकल !! अंकल !!!- दीपेन्द्रको मौन
चित्कार मेरा अशान्त कानमा अविराम गुन्जिरहन्छ | म आहत हुन्छु, छट्पटिन्छु र
सन्देह गर्न खोज्छु | मेरा हृदयका आँखामा अनुहारमा कलंकको टीका लागेको मानवताको
दयनीय तस्वीर नाच्न थाल्छ | तर पैसा, पहुँच र बन्दुक सबैथोक भएका शक्तिशालीहरुको
बीचमा म आफूलाई असहाय पाउँछु | तिम्रो इतिहासमाथि न्याय गर्न म खै के पो गर्न
सक्छु र दीपेन्द्र ? मृत्युपछि तिमी हात पसार्दै मेरो दैलोमा आएका छौ | तर यो अवाइ
जोगीका घरमा भिक्षा माग्न सन्यासी आएजस्तो पो भयो बा !</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">यस्तो लाग्छ मानौं मेरो बस्ती स्यालहरुको
हुइयाँमा डुबेको छ | त्यस हुइयाँले रटना गरिरहेछ- त्यो उसैले हो, माने दीपेन्द्रले
| अनि यस रहस्यको जासुसी उत्तरलाई साँचो ठहर्याउन दीपेन्द्रको अतीतका पानाहरु
पल्टाउन थालिन्छ | ब्रिटेनको इटन कलेजमा पढ्दाताका ऊ भन्सारमुक्त रक्सी किनेर
बेच्थ्यो | त्यसकारण ऊ दुष्टमति हो | ब्रिटेनमा गृहकार्य नबुझाउँदा सम्झाउने
गुरुलाई उसले हात छाडेको थियो | त्यसकारण ऊ उद्दण्ड हो | उसले ठिमीमा दिउँसै एक
गिलास लोकल रक्सी खाएको थियो | त्यसकारण ऊ मूडी हो, लहडी हो | उसले सुप्रिया राणा
र देवयानी राणासँग प्रणय सम्बन्ध एकसाथ चालु राखेको थियो | त्यसकारण ऊ गुण्डो हो |
ऊ लागू बिखादि खान्थ्यो | उसमा जीवनप्रति माया-ममता छँदै थिएन, आदि इत्यादि | यसरी
दीपेन्द्रको एउटा यस्तो विम्बको रचना गर्न खोजिन्छ, मानौं ऊ जन्मजात नालायक हो,
सन्काहा हो, अमानव हो | मानौं उसको खून नै विकारग्रस्त थियो |</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">दीपेन्द्रको चरित्रबारे किटानीसाथ भन्न
सकिने सत्य के हो, त्यो मलाई थाहा छैन | तर म लख काट्छु, दरबारभित्रका
पात्रहरुमध्ये दीपेन्द विशेष दुष्टमति, दुष्चरित्रवान् र सन्काहा पक्कै थिएनन् |
शायद दरबारभित्र धेरै वा थोरै, सधैं वा कहिलेकाहीं लागू बिखादि नखाने कोही पनि
हुँदैन | अहंकार र सनक त त्यहाँको सनातन संस्कृति नै भइहाल्यो | दरबारभित्रको हरेक
पात्र औपचारिकता, सुरक्षा र अहंकारका पर्दाहरुका पर्खालभित्रको आफ्नो छुट्टै
टापुमा बस्छ | त्यहाँ कुन लोग्नेमानिसको कतिजना आइमाईसँग लसपस हुन्छ, कुन
स्वास्नीमानिसको कतिजना लोग्नेमानिससँग उठबस हुन्छ, त्यो देख्ने कसले ? त्यसको
हिसाब राखिदिने कसले ? तैपनि जासुसी कथाका रचनाकारहरु समवेत स्वरमा भनिरहेछन्- हो,
दीपेन्द्र हर दृष्टिले खत्तम थियो !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">यतिखेर नेपालमा भोलिको हाजिरी-जवाफको एउटा
प्रश्नोत्तर तयार पारिंदैछ | भोलि मेरा नातिनातिनाहरुलाई सोधिएला- नेपालको
इतिहासभरि सबैभन्दा ठूलो अपराधी को हो ? इतिहासका पुरेतहरुले रटाएको उत्तर
सम्झिँदै मेरा अबोध नातिनातिनाहरुले भन्नुपर्ने छ- दीपेन्द्र | यस कुराको कल्पना
मात्रले पनि म लज्जित हुन्छु |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">जासुसी कथाका रचनाकारहरु सबै सिकारु
परेछन् | म देख्छु, तिनले कथेको कथा हाँडीघोप्टेका लुगाजस्तै प्वालैप्वालले भरिपूर्ण
छ | पहिले तिनले दीपेन्द्रलाई रक्सी खुवाए | त्यसपछि गाँजा | अनि त्यसपछि ‘नाम
नखुलेको कालो पदार्थ’ | त्यसपछि तिनले उनलाई लुगा फुकाउनै नसक्ने गरी भुइँमा लडाए
| अनि छदाए बाथरुममा लगेर | अनि लगत्तै तिनले रक्सीले मातेका, गाँजाले गलेका र
‘नाम नखुलेको कालो पदार्थ’ ले ढलेका दीपेन्द्रलाई फौजी पोसाक लगाइदिई पच्चीस-तीस
किलो वजन भएका पाँचवटा हतियार बोकाएर रंगमञ्चमा प्रस्तुत गरे | पछि
फिङ्गरप्रिन्टले सत्यको पोल नखोलिदियोस् भनेर होला, तिनले उनलाई पहिल्यै छालाका
पन्जा लगाइदिएका थिए | अनि तिनले दीपेन्द्रका हातबाट गोली हनाएर वीरेन्द्र परिवारका
जम्मैलाई ताकीताकी अचुक निशाना लगाए | जासुसी कथाका कल्पनाशील रचनाकारहरुले
दीपेन्द्रलाई रावणको नयाँ संस्करणको रुप दिन गर्नु कोसिस गरे | पाँचवटा टाउका,
दशवटा आँखा र दशवटा हात भएको एकसाथ पाँचवटा हतियार बोक्न र चलाउन सक्ने रावणरुपी
दीपेन्द्र !</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">जासुसी कथाका देखिजान्ने र सुनिजान्ने
रचनाकारहरु एक मुख भएर भनिरहेछन्- यो कथा ध्रुवसत्य हो | यसमा सन्देह नगर, यसमा प्रश्न
नगर, यसमा तर्क नगर | सन्देह गर्ने, प्रश्न गर्ने र तर्क गर्नेहरुतिर तिनले
सत्ताका अस्त्र सोझ्याएका छन् | त्यसैले यतिखेर चारै दिशा आतंकित छन्, मौन छन्,
उदास छन् | तर दीपेन्द्र मेरो अन्तस्करणलाई पछ्याउन छाड्दैनन्- अंकल ! खाएको बिख
लाग्छ, नखाएको बिख लाग्छ र अंकल ? तर ममाथि....</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">आतंकको छायाँमुनि धेरै मुखहरु थुनिएका छन्
| धेरै कलमहरुले मौनव्रत धारण गरेका छन् | अंग्रेजी भाषा जान्ने कतिपय उत्तरआधुनिक
सामन्तहरु जीतबाजीको उन्मादका साथ संसारभरि सम्चार पठाइरहेछन्- देख्यौ ? आखिर
हामीले भनेको सत्य त प्रमाणित भएरै छाड्यो नि | दीपेन्द्र, दीपेन्द्र र केवल
दीपेन्द्र !</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">यतिखेर म आफुलाई एक्लो अनुभव गर्छु |
चारैतिर भय छ, त्रास छ र कोलाहलमय सन्नाटा छ | सन्नाटामाझ कुनै छिद्रबाट सत्यलाई
नियाल्न खोज्दै म जासुसी प्रतिवेदन पल्टाउँछु | दुई पोखरीबीचको पुलको
दक्षिण-पूर्वी कुनामा दीपेन्द्र उत्तानो परेर ढली ‘घ्यारघ्यार’ गरिरहेको देखें भनी
उनका शाही पार्श्ववती गजेन्द्र बोहरा बताउँछन् | छानबिन टोली सोध्छ- दीपेन्द्र
ढलेपछि पनि गोली चल्या सुन्नुभाथ्यो कि ? बोहरा भन्छन्- “ हो, म फर्केर डोर-वेमा
आइपुग्दासम्म पनि गोली चल्दै थियो |” बस्, पुग्यो | जासुसी प्रतिवेदनको छिद्रबाट
सत्यको स्यानो झिल्को देखियो | यता एकजना दीपेन्द्र ढलिसके, उता दीपेन्द्रको अर्को
औतार गोली चलाइरहेको छ | पहिले डाक्टर शाहीले दीपेन्द्रले शान्त भावमा, एकदम
चुपचाप आफ्ना पिताजीमाथि गोली दागेका हुन् भनी पत्रकारहरुलाई सुनाएका थिए | बबुरो
हत्याकाण्डको कर्तालाई आफ्नो मुख जाम गर्न कर लागेको हुँदो हो | किनभने उसले मुख
खोलिहालेको भए दीपेन्द्रको नकाबभित्रबाट वास्तविक पराक्रमीको पहिचान प्रकट
भइहाल्थ्यो | </span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">मेरो मुख थुन्न सहस्र अस्त्रहरु मतिर
ताकिएका छन् | तर दीपेन्द्रको करुण क्रन्दन मेरा घाइते कानमा गुन्जिन छाडेको छैन-
अंकल....| जानिफकारहरु भन्दछन्- दीपेन्द्र सन्काहा थियो | हत्याकाण्ड उसको यही
सनकको आकस्मिक नतिजा हो | सनक, केवल सनक, मात्र सनक | सनक सिद्धान्तका पण्डितहरु
भद्दा जासुसी कथालाई सत्य ठहर्याउन त्यसमा प्रेम प्रकरणको छलकारी गातो हालिरहेका
छन् |</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">मेरो अन्तस्करणमा एउटा पीडादायी प्रश्नले
शिर उठाउँछ- के दीपेन्द्रमा साँच्ची नै असामान्य सन्काहापन थियो ? के घटना घटेको
दिनको उनको व्यवहारमा कहीं कतै मनोविकार र मानसिक असन्तुलनको छनक प्रकट भएको थियो
? यी प्रश्नका उत्तर खोज्न म जेठ १९ गतेका दीपेन्द्रका पाइला पछ्याउँदै उनलाई
नजिकबाट नियाल्न खोज्छु | त्यस दिन दिउँसो उनी वीरेन्द्र अन्तराष्ट्रिय खेलकुद
परिसरमा पुगेका थिए आफैं गाडी हाँकेर | त्यहाँ पौडी पोखरीमा आँखा लगाउँदै उनले
अनेक प्रश्न सोधेका थिए | पाँचौ राष्ट्रिय खेलकुदमा पौडी खेल सकिन कति दिन लाग्छ ?
खेलको सूचीमा कुन कुन खेल परेका छन् ? खेलाडीलाई बस्ने बन्दोबस्त के कस्तो छ ?
त्यो अनौपचारिक र मित्रवत् कुराकानीमा उनले दरबारको पौडी पोखरीमा हिटिङ सिस्टम छ,
यहाँ पनि हुनुपर्छ भन्न पनि भ्याए | अनि स्टेडियमलाई ठीकठाक राख्नुपर्ने सुझाव दिन
पनि उनी चुकेनन् | फुटबलमा हुलदंगा हुनसक्ने कुराप्रति चंख हुँदै छेउछाउका
ढुंगा-इँटा राम्रोसँग पन्छाउनु भनी उनले सल्लाह पनि दिए |</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अहँ, उनको व्यवहारमा त्यस्तो कुनै विकार
छैन | सब ठीकठाक छ | देशको प्रधानमन्त्री वा कुनै मन्त्री त्यहाँ गएको भए शायद ऊ
दौराको फेर हल्लाउँदै जान्थ्यो र नमस्कार थापेर गजक्क पर्दै फर्किन्थ्यो होला | तर
दीपेन्द्र एकदम मानवीय रुपमा प्रस्तुत भए | उनको व्यवहारमा शासकीय ठाँटबाँटको कुनै
लक्षण थिएन | कहाँसम्म भने खेलाडी र दर्शकको जीउज्यानको पीर गर्दै उनले ढुंगा-इँटा
पन्छाउनुसम्म पनि भने | दीपेन्द्रलाई बालककालदेखि अहिलेसम्म पढाउँदै आएका उनका
गुरुहरुले उनमा सनक, अभद्रता वा अपराधिक प्रवृतिको संकेत कहिल्यै देखेनौं भनी
हामीलाई आफ्ना थुप्रै संस्मरणहरु सुनाएका छन् | तर जासुसी कथाकारहरुको मलिलो
कल्पनाले दीपेन्द्रको अर्कै विम्ब निर्माण गरिदियो | सन्काहा, जीवनद्रोही र सर्वनाशक
! आखिर स्वार्थको तुलोमा तौलेर आ-आफ्नो स्वार्थ सुहाउँदो तस्वीर खिच्ने कुरा न हो
!</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">दीपेन्द्रलाई छक्याएर म कुनै एकलास कुनामा
लुक्न खोज्छु | तर म जहाँ जाउँ, उनी मलाई पछ्याउँदै त्यहीं नआई छाड्दैनन् | र, उही
करुण स्वरमा उनी मसँग उही दुखपुकारा गरिरहन्छन्- अंकल....|</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">हिजो दीपेन्द्र बलेको आगो थिए, त्यसैले
उनलाई ताप्नेहरुको भीड ठूलो थियो | आज उनी आगो निभेर खरानी भएका छन् र आगो
ताप्नेहरु बलेको आगोतिर सरक्क सरेका छन् | हातहातमा पुष्पगुच्छा बोकेर उनीहरु
कलाकार प्रवीण गुरुङको लासमाथि पारस शाहलाई युवराज घोषित गरिएको सुखद् समाचार
सुन्न आतुर छन् | बुझ्यौ दीपेन्द्र ? अहँ, दीपेन्द्र बोल्दैनन् | केवल उनको चिसो
सुस्केरा आएर मेरो अनुहारमा मडारिन्छ |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">म दीपेन्द्रको छेउमा उभिएर इतिहासको
विभत्स नाटक हेरिरहेको छु | र दीपेन्द्रलाई भनिरहेको छु- भतिज दीपेन्द्र ! तिमी र
तिम्रा पिताजीको अन्त्यसँगै नेपालको परम्परागत राजतन्त्र खरानी भयो | अबको
राजतन्त्र कि त मङ्गल ग्रहबाट धरतीमा ओर्लेर जनताको छेउमा जनतासँगै सुखदुख
बाँडचुँड गरेर बाँच्छ, कि त्यो इतिहासका पानामा बास बस्न जान्छ | बन्दुकको आडमा
राजतन्त्र बाँच्ने दिन अब गए | कसो दीपेन्द्र ? गहभरि आँसु लिएर मूक मुद्रामा मलाई
हेर्दै दीपेन्द्र एकनासले टोलाइरहन्छन्, एकदम निरुत्तर |</span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अनि मौन सुस्केरामा दीपेन्द्रको छियाछिया
भएको हृदयबाट दारुण चित्कार प्रकट हुन्छ- अंकल ! मेरो बाँच्ने अधिकार, मेरो
सत्य-साँचो इतिहास...| दीपेन्द्र ! म जो आफैं असहाय छु, तिमीलाई म खै के भनूँ ? जे
होस्, यो इमानमा बाँझो पल्टेको देश होइन, दीपेन्द्र | सत्यका उपासकहरुले एक न एक
दिन दुनियाँलाई तिम्रो सत्यकथा सुनाएरै छाड्नेछन् | हो, तिमी मारिएका छौ र म
हराइएको छु | भतिज दीपेन्द्र ! अहिलेलाई तिमी मलाई माफ गर |<o:p></o:p></span></div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-44768847832139932352015-06-12T05:49:00.000-07:002015-06-12T05:51:08.212-07:00सुशील कोइरालाको विनिर्माण <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सञ्चारमाध्यममा निरन्तर नालायकी, निरीहता
र निकम्मापन नै सुशील कोइरालाको प्रतिकसरह छाइरहेका बेला अमित ढकाललगायतका केही
सञ्चारकर्मीहरुले कोइरालाको व्यक्तित्वको विनिर्माण गर्ने प्रयास गरेका छन् | ‘जस्तोसुकै
होस् तर एक थान संविधान अब आउने नै भयो’ भन्ने आशा सञ्चार हुँदै गरेको यो बेला
भइरहेको यो प्रयासलाई भद्दा गुणगान गाएको भनेर कतिपयले गरेको आलोचनाभन्दा फराकिलो
फ्रेममा हेरिनुपर्छ | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सुरुदेखि नै कोइरालाको छवि एउटा कमजोर
नेताका रुपमा बनाइयो | तर अहिले आएर प्रष्टसँग भन्न सकिन्छ- दिल्लीका देउता
नगुहारिकनै स्वदेशी तागतका भरमा संविधान निर्माणमा निर्णायक सहमति गर्नसक्ने नेतालाई
कमजोर अनि नेतृत्वक्षमता नभएको नेताका रुपमा परिभाषा गरिन्छ भने उनी कमजोरै नेता
हुन् | हुनत २०६९ जेठमा पहिलो संविधानसभा विघटनको वरिपरी भएको एसडी मेहता
प्रकरणताका नै भारतीय राजदूतलाई झपारेर परेको बेला निर्णय लिनसक्ने आँट उनले देखाइसकेका
थिए | तर हामी भने मिडियाले निर्माण गरेको उनको छविबाट यति वशीभूत भयौं कि ‘निर्णय
नलिनु पनि त निर्णय नै हो’ भन्दै उनलाई लगातार गिज्याइरह्यौं | हामीले बडो आरामदायी
ढंगले यो पनि भुल्यौं कि उनकै नेतृव एवं व्यवस्थापनमा काङ्ग्रेस देशको सबैभन्दा
ठूलो दल बन्न सफल भयो | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span>
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">उनको सादगीपूर्ण जिन्दगी र पदप्रतिको
अनाशक्ति पहिल्यैदेखि प्रचारमा त थियो तर त्यसलाई उनको फगत व्यक्तिगत गुण ठानेर
सफल नेतृत्वका लागि त्यो गौण पक्ष रहेकोमा जोड दिइयो | सन्तनेता किसुनजीको
सादगीपनको चर्चा हुँदा छाता, सुराही र ट्यांका सम्झिने नेपालीहरु सुशीलदाको स्मरण
गर्दा तीनवटा मोबाइल सेट सम्झन थालेका थिए | तैपनि मानिसहरु भन्थे- सादा जीवन भएर
मात्रै के गर्नु, देश चलाउने कुनै विचार र भिजन नै छैन | तर आज आएर देखियो-
संविधान लेखिसकेपछि छोडिदिन्छु भनेर आफैंले सीमा तोक्दै बालुवाटार छिरेका
कोइरालाको यही गुण नै सहमतिको वातावरण तयार गर्ने प्रधान पक्ष बन्यो | ‘क्रोनिक
किड्नी डिजिज’ का बिरामी केपी ओलीलाई सिंहदरबारमा फोटो झुन्ड्याउने रहर पूरा गर्ने
हतारो जो थियो |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">संसदीय कालका दिव्य बाह्र वर्षमा सांसद
किनबेच र प्राडो-पजेरोका हदै बदनाम अभ्यास देखेका जनतामा प्रत्यक्ष निर्वाचित
कार्यकारीप्रतिको आकर्षण बुझ्न सकिने कुरा हो | तर संसदीय प्रणालीको सम्पूर्ण
शक्ति संसदभित्र भ्यागुताको धार्नी पुर्याउनैमा ठीक्क हुने कुरा भलिभाँती
देखेभोगेका कोइराला संसदीय प्रणालीको सबैभन्दा उग्र पक्षधर रहिरहे | उसो त उनलाई
वामपन्थीहरुले गर्नेजस्तो दर्शन र सिद्धान्तका लम्बेतान व्याख्याहरुमा कुनै रुचि
छैन | तर संसदीय व्यवस्था नै लोकतन्त्रको मुटु हो भनेजसरी उनी त्यसका पक्षमा
सतिसालझैं ठिंग उभिइरहे | फेरि चुनावी घोषणापत्रमा प्रत्यक्ष निर्वाचित
प्रधानमन्त्री लेखेर जनतासित भोट मागेको एमालेले यो मुद्धा छोडिसकेको र एमाओवादीले
पनि शासनप्रणालीभन्दा संघीयतामा मोलमोलाई गर्ने इच्छा देखाएपछि न त जनतासँग कुनै
विकल्प बाँकी रह्यो, न त सुशील कोइरालाले आफ्नो त्यो आस्थाका लागि लड्नु नै पर्यो
| उसै पनि माओवादीहरुले बाँडेका आकर्षक आश्वासनहरु फोस्रा ठहरिएपछि जन्मिएको
विकर्षण र विरक्तिले जनतालाई यो वा त्यो शासनप्रणाली भनेर भिडिराख्न खासै जाँगर
चलेन | यही परिस्थितिलाई ‘क्यास’ गर्दै संविधानमा पुरानै असफल व्यवस्था थोपरेर
सहमति गर्न उनी सफल भएका हुन् | संघीयताको सवालमा भने यो धेरैलाई अब घाँडो नै
लागेको भएपनि यसलाई तिलाञ्जली नै दिने साहस भने भावी प्रधानमन्त्री केपी ओलीले पनि
गर्न सक्दैनन् | अन्तरिम संविधानमा उल्लेखित संघीयतालाई संस्थागत गरेर कोइरालाले स्पष्ट
सन्देश दिइसके- त्रिशुली अब भैरवकुण्डतिर फर्किन सक्दैन | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">खानदानी रोगका रुपमा गुटबन्दी भएको दलमा
उनीमाथि लगाइएको फत्तुर थियो- भोजनमण्डली र भजनमण्डलीको घेराभन्दा माथि उठ्न यी
कहिल्यै सकेनन् | आज उनको मन्त्रीमण्डलका काङ्ग्रेसी अनुहारहरु हेरिसक्दा पनि त्यो
फत्तुरमाथि हामीले पुनर्विचार सम्म गर्न सक्दैनौं भने अरु थप केही नसोचौं,
मिडियाले निर्माण गरिदिएको छविलाई नै बोकेर हिंडिराखौं | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">संसदीय कालमा हदै बदनाम भएका गिरिजाप्रसाद
कोइरालालाई भावी पुस्ताले भने अनेकौं जोखिम मोलेर ऐतिहासिक शान्तिप्रक्रियाको
थालनी गर्ने र देशलाई गणतन्त्रमा लैजाने ऐतिहासिक नेताका रुपमा उच्च मुल्यांकन
गर्ने निश्चित छ | तिनै गिरिजाप्रसादको छत्रछाँयामा हुर्केका सुशील कोइराला पनि
संविधान लेखनको महत्वपूर्ण कार्यभार पूरा गर्ने नेताका रुपमा इतिहासमा अब सम्झिइरहने
छन् | भनिरहनु परोइन, इतिहासको अदालत ऐतिहासिक काम फत्ते गर्ने नेताहरुका
कमी-कमजोरी केलाउनपट्टि खासै रुचि राख्दैन | नरेन्द्र मोदी, नितिश कुमार, ली क्वान
यु वा देङ सियाओ पिङजस्तो ‘विकास पुरुष’ बन्न अरु कोही आउला/नआउला, तर भीमराव
अम्बेडकरकै तहमा ‘संविधान पुरुष’ मा भने उक्लिसके उनी | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अक्सर परिस्थिति निर्णायक हुने भएपनि
पात्रको भूमिकाले केही प्रभाव पारेन भन्नु आफैंले आफैंलाई ढाँट्नु मात्रै हो |
भुकम्पपछिको वातावरणमा सुशील कोइरालाको राजनीतिक परिपक्वताले सहमति सम्भव भएको हो
भनेर भन्न केही कालका लागि विसंगत सुनिएपनि अब लजाउनु भने फिटिक्कै पर्दैन | हो,
प्रचण्डले पनि त्याग गरेकै हुन्, उनको भूमिकालाई कम आँक्न पक्कै मिल्दैन |</span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">निष्ठा, त्याग र समर्पण मात्रै सुशीलदाका
पुँजी होइनन् भन्ने कुरा सायद हामीले आज पहिलोपटक विचार गर्दैछौं | खासमा उनको
क्षमता परिक्षण नहुँदै ‘कमजोर’ को पगरी गुथाइदिन हामीले हतारो गरेछौं | जुन
पृष्ठभूमिमा उनी प्रधानमन्त्रीमा नियुक्त भएका थिए, त्यसले उनलाई स्पष्ट कार्यादेश
दिएको थियो | हलिउडको हिरो हुने सपना बुनेका यिनले रत्ति बाटो नबिराई
अर्जुनदृष्टिका साथ लागे र त डेढ वर्ष नहुँदै संविधान निर्माणका हिरो भएर निस्कन
सके | यसबाट उनको बाहिर बनेको व्यक्तित्वले यथार्थसँग कति मेल खाँदो रहेछ भन्ने
कुरा घामभन्दा पनि छर्लंग भएको छ |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">राज्यसञ्चालनमा कहिल्यै कुनै भूमिका
नखेलेका सुशीलले पहिलोचोटिमै देखाएको ‘खतरनाक पर्फर्मेन्स’ लाई सलाम नगरी सुखै छैन
|</span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">र यो पनि नसोची सुख छैन कि वृद्ध र अशक्त
नेताले यति गर्न सक्छ भने गगन थापा र उज्ज्वल थापाजस्ता लायकका युवाहरुबाट झन् कति
हुनसक्ला ?</span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अरु कुराहरु जति नै लुकाएपनि
राजनीतिज्ञहरुले आफ्नो ‘पोलिटिकल एम्बिसन’ भने हम्मेसी लुकाएर राख्न सक्दैनन् |
केपी ओली अबको प्रधानमन्त्री बन्ने दाउमा छन् | बाबुराम भट्टराईका आँखा
पुनर्निर्माण प्राधिकरणतिर सोझिएका छन् | प्रचण्ड जसरी भएपनि आफ्नो पार्टीलाई
सरकारमा छिराउन लागिपरेका छन् | विजय गच्छदार सधैंझैं उपप्रधानमन्त्री त मेरै हो
भनेर मुख बाउँदै बसेका छन् | संविधानमा जुटेको सहमतिका पछिल्तिर सबैका
स्वार्थहरुको यही मिलन पनि एउटा कारण थियो | तर सुशील कोइरालाका लागि चाँहि के छ त
? के फाइदा देखेर उनी सहमतितिर लम्किए ? सुशीलको विनिर्माण गर्ने प्रयासलाई
चाटुकारिता देख्नेहरुबाट उत्तरको अपेक्षा छ |</span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><o:p></o:p></span></div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-69028185062692364092015-05-06T17:44:00.002-07:002015-05-06T17:44:24.446-07:00गोरखामा मैले जे देखें<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">First Published in <a href="http://setopati.com/blog/27812/">SETOPATI</a> </span></div>
<br />
<br />
<br />
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwbIGMW0NdE-bqAkT-bJYLr3Y_1_HPl1-_InKvYmXSLq063cAwoJsOFLu-vtVsqRae-kPYhP2pnyJDkYi8SAvmij2FAt9MUmyFXLPIxvJS68a6WxYH5nYJ_duCTKSprwHh6cL4bk2bM0I/s1600/IMG_4531.JPG" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwbIGMW0NdE-bqAkT-bJYLr3Y_1_HPl1-_InKvYmXSLq063cAwoJsOFLu-vtVsqRae-kPYhP2pnyJDkYi8SAvmij2FAt9MUmyFXLPIxvJS68a6WxYH5nYJ_duCTKSprwHh6cL4bk2bM0I/s1600/IMG_4531.JPG" height="240" width="320" /></a><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">मान्बु- ४ की नौ वर्षीया सुनिता कार्की
आफ्नी आमासँगै गोर्खाको मान्बु गाविस भवनअगाडि डराईडराई उभिइरहेकी थिइन् | उसो त मान्बु
गाविसभरि थोरैमात्र घरहरु पूर्ववत् अवस्थामा छन् | यो गाविस भवन पनि तिनै
थोरैमध्येको एक भाग्यमानी घर थियो जहाँ भैरहवाको युनिभर्सल कलेज अफ मेडिकल
साइन्सेजबाट गएको स्वास्थ्य टोलीले भूकम्पपीडितका निम्ति स्वास्थ्य शिविर
चलाइरहेको थियो | नाङ्गो खुट्टामाथि आधा आङ पनि नाङ्गै देखेपछि फिजिसियन डा. शतदल
चौधरीले सुनितालाई सोध्नुभयो- नानु, तिम्रो चप्पल खोइ त ? अत्यन्तै त्रसित मनोदशामा
रहेकी सुनिताको बोली फुटेन | मुख नखोलेपनि भित्रभित्रै भक्कानिरहेकी ती सानी
नानुले मुन्टो अर्कोतिर फर्काइन् | सँगै रहेकी सुनिताकी आमा अघि सरिन् र भनिन्-
“लुगालत्ता, चप्पल, खानेकुरा जम्मै पुरिए सर | भुइँचालोले हाम्रो उठिबास बनाइदियो
|” बिजोगै बिजोगका बीच यात्रा गर्दै मान्बु पुगेका डा. शतदल केहीक्षण स्तब्ध
हुनुभयो, केही बोल्नै सक्नुभएन |</span><span lang="NE"> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> *****<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">करिब २५० थान त्रिपाल, २ क्वीन्टल चिउरा,
१० कार्टुन चाउचाउलगायतका खाद्यान्न अनि प्रशस्तै औषधि बोक्दै मूलरुपमा स्वास्थ्य
शिविर चलाएर घाइतेहरुको प्राथमिक उपचार गर्ने हेतुले डा. शतदलको नेतृत्वमा हामी
गोरखा हान्निएका थियौं | सदरमुकामसम्म पुग्नेक्रममा बाटैभरि राहत सामग्री बोकेका
गाडी मात्रै देखिन्थे | गोरखा पुग्नेबित्तिकै त्यहाँको जिल्ला अस्पताल छिर्दा
थुप्रै विदेशी डाक्टरहरु पनि भेटिए | ‘डक्टर्स विथवाउट बडर्स’ का डाक्टरहरुदेखि
स्वीस डाक्टरहरुसम्म त्यहाँ थिए | तर अपसोच, तिनलाई परिचालन गर्ने काम हुनसकेको
रहेनछ | त्यसपछि त्यहाँको जनस्वास्थ्य कार्यालयमा सम्पर्क राख्यौं र वस्तुस्थिति
बुझ्यौं | मान्बु र गुम्दा गएर बिरामी हेर्न त्यहाँबाट पत्र काटियो | अति प्रभावित
ठाउँमै पुगेर सेवा गर्न पाइने भो भन्ने सोचेर आत्मसन्तुष्टि लिंदैगर्दा गुम्दामा
नेपाली सेना समेत पुग्न नसकेको पत्तो पाइयो | पहिरो गएर बाटै सोत्तर भएको त्यो
ठाउँ अब हामी पुग्न सक्ने त कुरै भएन | तर जेभएपनि मान्बुसम्म चाँहि जसरीतसरी
पुग्नैपर्छ भन्ने अठोट लियौं | स्वास्थ्य शिविर चलाउने मुख्य उद्धेश्य बोकेर
हिंडेकाले त्रिपाल र खाद्यान्न भने बजारकै एउटा युवाक्लबमार्फत सौरपानीलगायतका
गाविसमा पुर्याइसकेका थियौं |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8T-VGiZPe35k7xus1CqmC0WigisMVwX-SD3oeHvRxVs1ssgcqPjSiW0LevuVd5fv5_htqNdhrAHa1eLo6Hm5x84mpjTG13juKxt5TXQO8PMZpl6FB0NlxbvutiVY7_iczPSLtICqRGP4/s1600/IMG_4604.JPG" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8T-VGiZPe35k7xus1CqmC0WigisMVwX-SD3oeHvRxVs1ssgcqPjSiW0LevuVd5fv5_htqNdhrAHa1eLo6Hm5x84mpjTG13juKxt5TXQO8PMZpl6FB0NlxbvutiVY7_iczPSLtICqRGP4/s1600/IMG_4604.JPG" height="240" width="320" /></a><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">हुनलाई यो भिजन भएका भनिएका बाबुराम
भट्टराईको गृहजिल्ला हो | तर गोरखा-आरुघाटको सडकलाई बाबुरामसँग जोडिनु/नजोडिनुको
कुनै अर्थ छैन | उस्तै कच्ची, उस्तै खाल्डाखुल्डी र उस्तै अव्यवस्थित | गोरखाबजारबाट
आरुघाटतर्फ पसारिएको सडक भन्न नमिल्ने तर भनिएको यही बाटोमा हामी हुइकिरहेका थियौं
| तर सदरमुकामको यति नजिकै भएर पनि ४० किमीको त्यो बाटोभरि राज्य कतै उपस्थित थिएन
| घरबारविहीन भएका मानिसहरु बाटाको छेउमा एकसरो लुगाले ज्यान छोपेर प्रत्येक
गाडीलाई आशातीत अनुहारले हेरिरहेका हुन्थे | चाहे जुनसुकै गाडी किन नहोस्, देख्नेबित्तिकै
‘सर पाल दिनूस्’ भन्दै झुम्मिन्थे उनीहरु | तर एउटा व्यक्ति वा संस्थाको प्रयासका
सीमितताहरु हामी बुझ्थ्यौं, त्यसैले त्यस्तो स्थितिमा हामी भावविह्वल हुन्थ्यौं,
सहानुभूति बाँड्थ्यौं र ठोस केही गर्न नसकेकोमा ग्लानिबोध गर्थ्यौं | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> *****</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">आरुघाट हुँदै आर्खेतमा पुगेर स्वास्थ्य शिविर
चलाउँदा दुईदिनको अवधिमा करिब ३०० जनाले प्राथमिक उपचार सेवा पाएका थिए | घाउहरुको
सफाई गर्ने, ड्रेसिङ गर्ने, प्लास्टर अफ पेरिसको कास्ट लगाउने, टाँका लगाउने,
एन्टिबायोटिक दिने लगायतका कामहरु भए | भूकम्पका बेला लागेको चोटपटकले बनेका
घाउहरुको राम्ररी हेरचाह भएन भने घाउहरुमा संक्रमण हुनसक्छ, जसले ‘ग्यांग्रिन’ र
‘सेप्सिस’ भनिने अवस्थामा पुर्याएर ज्यान समेत लान सक्छ | त्यसैले सानो कुराजस्तो
लागेपनि यस्तो विपदको बेला प्राथमिक उपचार भनेको ठूलो कुरा हो | त्यसका अलावा
जनतामाझ स्वास्थ्यशिक्षा बाँड्यौं, जीवनजल र पानी शुद्ध पार्ने पियुष बाँड्यौं |
महामारी हुनै नदिन अपनाउनुपर्ने सावधानीहरु सिकायौं | तर अति खट्केको कुरा चाँहि
टिटानसको खोप थियो | भूकम्पका बेला भाग्नेक्रममा या अरुलाई बचाउने क्रममा धेरैका
खुट्टामा किला गोबिएका थिए जसकारण सबैको एउटै माग हुन्थ्यो- टिटीको सुई | तर
हामीलाई अप्ठ्यारो पार्ने तथ्य थियो- यो सुई अरु औषधिजसरी त्यत्तिकै झोलामा बोकेर
लान मिल्दैन | आइसबक्समा राखेर लानुपर्ने हुन्छ ताकि कोल्डचेन भंग नहोस् | साथमा भ्याक्सिन
राख्न रेफ्रिजेरेटरको आवश्यकता पर्छ | बत्ती काटिएको यो बेला यी सब गर्नु गाह्रो
काम थियो | बिरामीहरुले टिटीको खोप मागीरहँदा र हामीले दिन नसक्दा बारम्बार पीडाबोध
भइरहन्थ्यो | यो कुरा हामीले जनस्वास्थ्य कार्यालयमा रिपोर्टिंग पनि गर्यौं | आशा
छ, चाँडै नै टिटीको खोप गोरखाका गाउँहरुमा पुग्नेछ |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh0V7-q4eFPxGbkezDdW2EnNV9IW6oQuI2Be7vX2AhFAQ-aNFSDOu1pTywM2uOXjgtdS-up1XlD_8NxJ_dZcAhZyg5hYyxIzHKCsuKute4bCTAyKmyL_JEtz5DtG0HPPAmhwKB_1c6ONw4/s1600/11182359_941150832590215_1095742125064388553_n.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh0V7-q4eFPxGbkezDdW2EnNV9IW6oQuI2Be7vX2AhFAQ-aNFSDOu1pTywM2uOXjgtdS-up1XlD_8NxJ_dZcAhZyg5hYyxIzHKCsuKute4bCTAyKmyL_JEtz5DtG0HPPAmhwKB_1c6ONw4/s1600/11182359_941150832590215_1095742125064388553_n.jpg" height="240" width="320" /></a><o:p> </o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">आर्खेतपछि मान्बु पुगेर शिविर चलाउने
सोचका साथ त्यहाँबाट पनि हिंड्यौं | दुई घण्टा बुढीगण्डकीको तिरैतिर हिंडेर सोती
पुगेपछि करिब चार घण्टा ठाडो उक्लिनुपर्छ, मान्बु आइपुग्न | बाटैभरि ठुल्ठुला
ढुंगा र माटोका थुप्रैथुप्रा, किचिएका मोटरसाइकल र चिरा परेको बाटोसित जम्काभेट
भइरह्यो | अलिकति तलमाथि पर्यो भने भीरैमा खसिएला र हाडखोरै नरहला जस्तो भूगोलसँग
पनि पौंठेजोरी खेलियो |</span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">मोटरबाटो
नै नभएपनि अलिक सहजसँग मान्छे हिंड्ने बाटो मात्रै हुने हो भने पनि यस्तो विपद्को
बेला उद्दार कार्य कति सहज हुँदो हो, कतिको ज्यान जोगिँदो हो, कति घाइतेहरुले
तुरुन्तै उपचार पाउँदा हुन् भन्ने सोचेर बाटैभरि मन भारी भइरह्यो |</span><span lang="NE"> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सहरको धुलो र हुल्मुलभन्दा पर हावाको
फिरफिर र नदीको कुलकुल सुन्न नपाएको वर्षौंजस्तो भाको थियो, तर पनि मन रत्ति आनन्दित
थिएन | पुरिएका चौपायाको गन्ध हो वा मानिसको, हामीसँग खुट्याउने क्षमता थिएन तर
बाटोभरि दुर्गन्धकै राज थियो | ६-७ वर्षका बालकदेखि वृद्धवृद्धासमेत राहत सामग्री
पाइन्छ कि भन्ने आशामा घन्टौं हिंडेर आरुघाटतिर आइरहेका थिए | खुशीको कुरा,
बाटोभरि धेरै मनकारीहरु भेटिए | धादिङको एउटा अस्पतालबाट एकजना हेल्थ असिस्टेन्ट
दुइजना सहयोगीलाई साथ लगाएर औषधि र खाद्यान्न बोकेर हिंडेका थिए | हामीहरु
मान्बुको वडा नम्बर ४ पुग्ने बताएपछि उनीहरु अर्कै वडातिर सोझिए | वास्तवमै संकटको
यो बेला सरकारभन्दा सक्रिय अरु आममानिसहरु छन् | संघसंस्थाहरु छन् | विदेशमा बस्ने
नेपालीहरु छन् | तर तिनका आफ्नै सीमितताहरु छन् | राहतको भारी बोकेर सेना पुग्न
नसकेको गुम्दा पुग्न मनकारीहरुलाई कसरी सम्भव छ ? स्थानीयहरुले हेली भन्ने
हेलिकप्टरको क्षमता दुई चार बोरा चामल र चिउरा बोक्ने भन्दा बढी छैन | तर पनि सोझासिधा
मानिसहरु पटक्कै आक्रोशित छैनन् | रगतमा क्रोध छ छैन, म जान्दिनँ तर जस्तोसुकै
बिजोग र बेहालमा पनि ती सरल अनुहारहरुमा आक्रोश कोरिएको छैन | खुला आकाशमुनि रात
काटिरहँदा र खाने अन्न नहुँदा पनि सहेरै बसेका छन् मान्छेहरु | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> ***** </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">मान्बु गाविसभरि उस्तै रहेको घर भनेको
त्यही एउटा गाविस भवन मात्रै छ | ढुंगामाटोका घरका त नामोनिसान छैन | हेलीले
फालेको पालले पूरै गाउँ प्लास्टिकको टेन्टमा कायाकल्प भएको छ |</span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">तर त्यही त्रिपाल पनि हावाहुरी र पानीले च्यातिएको छ कति ठाउँमा | कति
ठाउँमा चाँहि ढलेको घरलाई बाँस र टिनले जेनतेन अड्याएका छन् र अस्थायी बसोबासको
व्यवस्था आफैं गरेका छन् | तर कतिञ्जेल बस्ने यसरी ? डा. शतदल भन्दैहुनुहुन्थ्यो-
घरबारविहीन भएकालाई भुटानी शरणार्थीलाई राखेको जस्तो शिविरमा राख्नुपर्छ |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">गाविस भवनमा बसेर हामीले त्यहाँ पनि करीब
३० जना बिरामीलाई सेवा दिन सक्यौं | प्राथमिक चरणको उद्धार कार्य लगभग सकिएपनि
घाइतेहरुको उपचार अझैं पनि बाँकी नै छ | सबैका आ-आफ्नैखाले आवश्यकताहरु देखिन्थे |
धेरैलाई चाँहि त्रिपालकै खाँचो थियो | कसैलाई खाने अन्न, कसैलाई स्वास्थ्य सेवा
अनि कसैलाई यी सबै | यो कुराको पहिचान गरेर एकीकृत रुपमा राहत प्याकेज लैजान हामी
सबै चुकेकै हौँ | </span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5y7MoacyWdqGxUJWBmHkFLzaNMdDEfobkFCrx84Ushuvk4pkrX9TdlYfMK28BtZTjtrBegFwxKxFHdHxzbx3FH5G_RTJBVmoL8fe3BIj5_viUV8BVmg7gIJ6My1HdJf8_321q69o7YWk/s1600/11205156_941150852590213_2013981771673819572_n.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5y7MoacyWdqGxUJWBmHkFLzaNMdDEfobkFCrx84Ushuvk4pkrX9TdlYfMK28BtZTjtrBegFwxKxFHdHxzbx3FH5G_RTJBVmoL8fe3BIj5_viUV8BVmg7gIJ6My1HdJf8_321q69o7YWk/s1600/11205156_941150852590213_2013981771673819572_n.jpg" height="240" width="320" /></a><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अस्थायी बसोबासको बन्दोबस्तीपछि गाउँहरुको
पुनर्निर्माण अबको प्राथमिकता हुनुपर्छ |</span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अति भिरालो र डरलाग्दो डाँडाकाँडामा घरहरु देखेपछि गाविस सचिवलाई
यससम्बन्धी कुनै मापदण्ड छ कि छैन भनेर सोध्दा छैन भन्ने जवाफ पाएका थियौं | घर
बनाउँदा कस्तो ठाउँमा बनाउने र कस्तोखाले बनाउने भन्ने कुरामा अब हामी आफैं पनि
सचेत नभई धरै छैन |</span></div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-5908234929485235102015-03-31T11:04:00.001-07:002015-03-31T11:12:27.285-07:00अब पनि ऐक्यबद्धता नजनाउने हो भने... <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">First appeared in <a href="http://swasthyakhabar.com/2015/03/25729.html">SwasthyaKhabar</a> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">मेडिकल कलेजमा सँगै पढ्दाताका एकदमै
‘ब्राइट’ विद्यार्थीमा गनिने एकजना साथीले केहीअघि आफ्नो भावी योजना सुनायो- “अब
नेपालमै ल्याङल्याङ गरिरहेर केही प्रगति हुनेवाला छैन यार् !</span><span lang="NE">
</span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">यता बरालिएर आफ्नो भविष्य अनिश्चित पार्नुभन्दा झट्टपट्ट ‘युएसएमएलइ’
गरेर अमेरिकाको बाटो तताउने हो ! तैंले पनि बेलैमा सोच्, नत्र पछि बेकारमा
पछुताउनुपर्ला !” <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">त्यो साथी मात्रै किन, एमबीबीएस पास
गरिसक्दानसक्दै अधिकांश त्यस्ता ‘ब्राइट’ डाक्टरको दिमागमा घुम्ने एउटै कुरा यही
हो- युएसएमएलइ नामको लाइसेन्सिङ परीक्षा पास गर्ने र अमेरिकाको ढोका उघार्ने !
आखिर अमेरिका भनेपछि किन यसरी दुईहात उफ्रन्छन् त डाक्टरहरु ? धेरै दिमाग
खियाइरहनै पर्दैन – सपनाको नगरी अमेरिकामा डाक्टरलाई दिइने तलब हेरे पुग्छ ! एमडी/एमएस
गर्नको निम्ति संसारैभरबाट अमेरिकाकै मेडिकल स्कुलमा भर्ना हुन किन मरिहत्ते
गर्छन् त डाक्टरहरु ? बस्, त्यहाँ दिइने शिक्षाको स्तर अन्तको सँग दाँजे पुग्छ |
तर के नभुलौं भने त्यही अमेरिका हो, जहाँ ठ्याक्कै एक सय वर्षअघि नेपालको भन्दापनि
गएगुज्रेको थियो मेडिकल शिक्षा | अपितु छोटो समयमै त्यसले कायापलट गर्न सक्यो र
हिजोको नेपालभन्दा तन्नम क्षेत्र आजको ‘मेडिकल हब’ बन्यो |</span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">मेडिकल शिक्षाका तमाम विकृतिलाई बढार्न श्रद्धेय गुरु डा. गोविन्द
केसी आमरण अनसन बसिरहनुभएको यो पृष्ठभूमिमा अमेरिकाले कसरी यो छलाङ हान्न सफल भयो,
बुझ्नु सान्दर्भिक हुनेछ | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span class="MsoSubtleEmphasis"><b><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></b></span>
<span class="MsoSubtleEmphasis"><b><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">फ्लेक्स्नर रिपोर्ट </span></b></span><span class="MsoSubtleEmphasis"><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span>
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">दोहोर्याएर भनौं- २० औं शताब्दीको शुरुतिर
अमेरिकाको मेडिकल शिक्षा यहाँको भन्दा बढी भद्रगोल थियो | त्यसबेला देशभर
जम्माजम्मी १५५ वटा मेडिकल स्कुल भनिने कारखानाहरु संचालनमा थिए जसबाट जन्मिनेलाई
आवरणमा त डाक्टर भनिन्थ्यो तर आचरणमा हुन्थे पक्का कसाइ | विद्यार्थी हुल्न तिनलाई
न कुनै विश्वविद्यालयसँग सम्बन्धन चाहिन्थ्यो, न पढाउनलाई कुनै स्पष्ट तोकिएको
पाठ्यक्रम | विद्यार्थीलाई पनि त्यत्तिकै हाइसन्चो- न कुनै सीप सिक्नुपर्ने झन्झट,
न ठेलीका ठेली किताब पढ्नुपर्ने झ्याउलो | १-२ वटा धनाढ्य डाक्टरको लगानीमा खुलेका
त्यस्ता मेडिकल स्कुलमा २ वर्ष हल्लिनु मात्रै पर्यो, डाक्टरको डिग्री हातहातै
पाइने पूर्ण ग्यारेण्टी हुन्थ्यो | यसरी ‘क्वाक’हरुले त्यहाँको स्वास्थ्यबजार
कब्जा गरेपछि नीतिनिर्माताहरुका बीच ठूलै हल्लीखल्ली मच्चिन पुग्यो | परिणामत: १९०८
मा अब्राहम फ्लेक्स्नर नामका एक शिक्षाविद्लाई यससम्बन्धी वस्तुस्थितिको अध्ययन
गर्न खटाइयो | ठूलो जिम्मेवारी बोकेर फ्लेक्स्नर निस्के, १५५ वटै मेडिकल स्कुल
घुमे, एकएक कुराको निरीक्षण गरे, गहिरो अध्ययन गरे, रिपोर्ट तयार पारे र अन्ततः १९१०
मा सरकारलाई रिपोर्ट सुम्पिदिए | रिपोर्टमा उनले लेखे- “शिक्षक भनिने पण्डितहरु
विद्यार्थीलाई पढाउँदैनन्, पुराण सुनाउँछन् | बिरामी देखाउँदैनन्, उही बासी पुराण
भट्याउँछन् | भाग्यवस् कुनै दिन अस्पताल छिराएछन् भने पनि त्यहाँ बिरामीलाई छुने,
सिक्ने होइन, बस् ट्वाँ परेर हेरिरहन मात्रै अर्हाउँछन् |” त्यही रिपोर्टमा उनले
मेडिकल शिक्षाको कायापलट गर्न नगरीनहुने केही कुराहरु भन्दै बुँदागत रुपमा सुझाव
दिएका छन् | जस्तै:</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">१. मेडिकल स्कुलको भर्ना-क्राइटेरिया
लर्तरो पाराको नहोस्; यति कडा क्राइटेरिया होओस् कि साँच्चिकै जेहेन्दार
विद्यार्थीले मात्रै चिकित्सा क्षेत्रमा प्रवेश पाओस् | पैसा छ भन्दैमा जुनसुकै
झार, पात र पत्कर पनि डाक्टर बनिहाल्ने प्रवृतिको अन्त्य होस् |</span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">२. विशुद्ध नाफाका लागि मात्रै भएभरका मेडिकल
स्कुलहरु खोलिएकाले चिकित्सा शिक्षाको गुणस्तरमा सोच्नै नसकिने ह्रास आएको र यो
कुरा सच्याउनका निम्ति मेडिकल स्कुलहरुको संख्या भारी मात्राले घटाइयोस् | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">३. मेडिकल लाइसेन्सलाई मोटरसाइकलको
लाइसेन्सजसरी जथाभावी ढंगले नबाँडियोस् |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">४. पुराण सुनाउने पार्ट-टाइम पण्डाहरु
होइन, सीप सिकाउने फुल-टाइम प्रोफेसरहरु राखियोस् |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">५. मेडिकल स्कुल भनेको प्राज्ञिक थलो हो |
यसर्थ, फ्याकल्टीलाई पुराण भट्याउने कर्मकाण्डमा सीमित नराखी रिसर्चमा पनि
लगाइयोस्, वैज्ञानिक ढंगको प्राक्टिसका निम्ति प्रोत्साहित गरियोस् |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">मेडिकल शिक्षा सुधार अभियानमा कस्सेर
लागेको त्यहाँको सरकारले त्यसपछि दायाँबायाँ कतै हेरेन, सिर्फ फ्लेक्स्नर
रिपोर्टले देखाएको बाटोमा अघि बढ्ने निर्णय गर्यो | रिपोर्टले तय गरेको मापदण्डमा तौलिंदा
अधिकांश मेडिकल स्कुलहरु झुर निस्के | परिणाम, कि त ती बन्द भए कि अरुसँग ‘मर्ज’ !
१५५ बाट घटेर एक्कासी ३१ पुग्यो अमेरिकाको चिकित्साशास्त्र पढाइने स्कुलको संख्या
| जसै फ्लेक्स्नर रिपोर्टका सुझावहरु कार्यन्वयनमा ढल्दै गए, चर्को बद्नामी खेपेको
स्वास्थ्यक्षेत्र पनि एकाएक सबैले आदर गर्ने प्रोफेसनमा बदलिँदै गयो | आज विश्वका
एकसेएक मेडिकल स्कुल त्यहीं छन्, एकसेएक रिसर्चहरु त्यहीं हुन्छन्, विश्वकै
गुणस्तरीय स्वास्थ्यसेवा त्यहीं पाइन्छ | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span class="MsoSubtleEmphasis"><b><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></b></span>
<span class="MsoSubtleEmphasis"><b><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">र गोविन्द केसी</span></b></span><span class="MsoSubtleEmphasis"><b><span lang="NE" style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;"> </span></b></span><span class="MsoSubtleEmphasis"><b><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 16.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सर </span></b></span><span class="MsoSubtleEmphasis"><b><span style="font-size: 16.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgcc5a8i3Dgr4FJl9omg1McHvVEfho4TEX6jtmJ8CxGXvZherr3wubSNGu5rGjrcj_P00l7GGq9uRNW0h9FvLKvfOZyIOCXVChAPXSaPQ9xeyl5HAZ7aPeOJDFOEdGeTocLHGPAATfIMUs/s1600/DSC07114.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgcc5a8i3Dgr4FJl9omg1McHvVEfho4TEX6jtmJ8CxGXvZherr3wubSNGu5rGjrcj_P00l7GGq9uRNW0h9FvLKvfOZyIOCXVChAPXSaPQ9xeyl5HAZ7aPeOJDFOEdGeTocLHGPAATfIMUs/s1600/DSC07114.jpg" height="213" width="320" /></a></div>
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span>
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">आइओएमबाट प्राक्टिकलको जाँच लिन आउनुभएका
एकजना प्राध्यापकले भन्नुभएको थियो- “जाँचकै सिलसिलामा म जति पनि कलेजहरु गएँ,
त्यहाँका नेपाली विद्यार्थीहरु उत्तरहरु त खरररै भन्छन्, तर त्यही भनेको कुरालाई
गर्न लगायो, फिटिक्कै जान्दैनन् | नयाँ पुस्ताका डाक्टरहरु सीप सिक्ने कुरामा
पछाडि छन् |” यस्तो कसरी हुन गयो त ? र आगामी वर्षहरुमा झन् के हुँदैछ ? च्याउसरी
मेडिकल कलेजहरु उमार्ने, क्षमताभन्दा तेब्बर बढी विद्यार्थी हुल्ने, फ्याकल्टी
नराख्ने, पठनपाठन र प्राज्ञिक वातावरण नबनाउने गरेपछि कसरी ती प्राध्यापकले
चाहेजस्ता अब्बल डाक्टर निस्किउन् त ? सिस्नु रोपेको ठाउँमा तुलसी उम्रेन भनेर
रोइलो गर्दैमा हुन्छ र ? </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">हो, यिनै कुरालाई उठाएर गोविन्द केसी सर
पाँचैपटक अनसनमा बस्नुभएको हो | मेडिकल शिक्षाको गुणस्तर राम्रो नहुँदासम्म देशको
स्वास्थ्य क्षेत्रमा सुधार आउँदैन भनेर उहाँ निरन्तर लागिपर्नु भएको छ | जसरी
अब्राहम फ्लेक्स्नर अमेरिकाको मेडिकल शिक्षामा एउटा ‘गेम-चेन्जर’ बने, झन्डैझन्डै
त्यही बेहाल हुन थालेको हाम्रो मेडिकल शिक्षालाई सत्याग्रहको हतियारले अहिलेसम्म
जोगाइराखेर डा. गोविन्द केसी पनि ‘गेम-चेन्जर’ कै भूमिकामा देखा पर्नुभएको छ | फरक
के भने त्यहाँको सरकार आफैं प्रतिबद्ध थियो; फ्लेक्स्नरले यसोयसो गर भनेर भनेका मात्रै
के थिए, सरकार खुरुखुरु मान्दै गयो | यहाँ भने यति चाम्रो सरकार छ कि पूरा देशले
मानेको गोविन्द केसीजस्तो एउटा डाक्टर आफ्नो ज्यानको बाजी थापेर पाँचपाँचपटक आमरण
अनशन बस्दा पनि कानमा तेल हालेर बस्छ | धोकाधडी गर्न पल्केको यहाँको सरकारलाई
‘क्वाक’ हरुले स्वास्थ्यबजार कब्जा गरेर मान्छेको जीवनसँग खेलबाड गरे के,
कसाइहरुले अपरेसन गर्न थाले के ! भोलि ३ करोड जनताले कस्ता डाक्टरको हातमा आफूलाई
सुम्पेर कस्तो जोखिम मोल्दैछन्, उसलाई रत्ति फिक्री छैन | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">केसी सरकै
दबाबमा सही, सरकारले प्राध्यापक केदारभक्त माथेमाको संयोजकत्वमा स्वास्थ्य शिक्षा
नीति तर्जुमा गर्न एउटा उच्चस्तरीय समिति गठन गरेको थियो | माथेमा समितिका लागि
फ्लेक्स्नर रिपोर्ट पनि एउटा गतिलो अध्ययन सामग्री हुनसक्छ | त्यो रिपोर्टले
जमानामा दिएका ती सुझावहरु आज पनि यो समितिले मनन नगरी नहुने खालका छन् | केन्द्रिय
चिकित्सा विश्वविद्यालयको निर्माण, भौतिक पूर्वाधार, जनशक्ति अनि भौगोलिक
मापदण्डका आधारमा नयाँ मेडिकल कलेजहरुलाई सम्बन्धन, विदेश पढ्न जाने विद्यार्थीको
हकमा पनि उचित नियमन, स्नातक तथा स्नातकोत्तर दुवै तहका निम्ति लिन सकिने अधिकतम
शुल्कको निर्धारण, चिकित्सकहरुले पाउने सरकारी सेवा-सुविधामा समयानुकूल परिमार्जन
आदि यस्ता विषयहरु हुन् जो माथेमा समितिले सही ढंगले निर्क्यौल गरेमा नेपालको
मेडिकल क्षेत्रले पनि त्योबेलाको अमेरिकाले झैं काँचुली फेर्न समय लाग्नेछैन |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अन्यथा, ‘ब्राइट’ डाक्टरहरु जति
‘युएसएमएलइ’को पुच्छर समातेर अमेरिका भासिने अनि यहाँका जनता चाँहि ‘क्वेक’ को रामभरोसामा
बाँचिरहनुपर्ने विडम्बना नै हाम्रो सधैंको नियति बन्नेछ | त्यो भयावह अवस्था नआओस्
भन्नका लागि जरुरी छ- सबै क्षेत्रबाट केसी सरको यो सत्याग्रहप्रति आ-आफ्नो ठाउँबाट
ऐक्यबद्धता | किन भने अब पनि ऐक्यबद्धता जनाउन ढिलो गर्ने हो भने भोलि
तपाईं-हाम्रा धेरै कुराहरु बाँकी रहनेछैनन् |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-68633388425713858672015-03-13T00:52:00.001-07:002015-03-13T04:09:03.518-07:00बनाउनु नपरोस् 'नेपाल्स डटर' !<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">संचारमाध्यममा निरन्तर ‘इन्डिया साइनिङ’
का लोमहर्षक कथाहरु छाइरहँदा बेलाबेला प्रकाशमा आउँछन्- २०१२ को डिसेम्बरमा दिल्लीमा
भएजस्ता नृशंस घटना पनि | यिनले संसारकै ठूलो लोकतन्त्रको अर्को पाटो उजागर गर्ने
गरेका छन् | दिल्लीको सार्वजनिक बसमा एउटी २३ वर्षीया छात्रामाथि भएको उक्त विभत्स
सामूहिक बलात्कार तथा हत्याका विषयमाथि हालै ‘इन्डियाज डटर’ नामक एउटा डकुमेन्ट्री
त बन्यो तर प्रदर्शनमा नआउँदै प्रतिबन्ध झेल्न पुग्यो | भारत सरकार भन्छ- चार
बलात्कारीहरु मध्येका एक मुकेश सिंहले यसमा महिलाहरुका बारेमा बोलेका कुराहरु घोर
आपत्तिजनक छन्, त्यसैले यसलाई रोक्नुपर्छ | हुनत हाम्रो सरकारले जस्तो लाज नपचाइसकेको
भए पक्कै पनि भारतीय सरकारले विश्वमंचमा यो डकुमेन्ट्रीबाट लज्जित महशुस गरेको
होला | तर फेरि पनि यो डकुमेन्ट्री भारत र नेपालजस्ता देशको ऐना हो | समाजले एउटी
नारीलाई कसरी हेर्छ- चिहाउने आँखीझ्याल हो यो | यसमा तपाईं-हाम्रै प्रतिविम्ब
देख्न सकिन्छ | तर के त्यो ऐनाले हाम्रो अनुहार कुरूप देखायो भन्दैमा ऐना नै
फोड्दिने ? निश्चय पनि बलात्कारीद्वारा गरिएका आपत्तिजनक कुराहरु त्यहाँ छन् | तर
तिनलाई कान थापेर नसुनेसम्म समस्याको गहिराईमा हामी पुग्नसक्नेछैनौं | बरु ‘सबै
ठीकठाक छ’ भनेर बस्नेछौं र आखिरमा जुध्न सक्नेछैनौं समस्यासँग | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiKM8aySAdZPWK3UK_x71h6VcLpqDYke6avLZ3aFcLVxj845Y31wDwBUoHdfH33i4K4qv-iongtpwuboyTWaYDBJ7YVIvjsYKnX4-uvV6reqQR7_PIA1wdKJ8hIBONJTjt8dEnyY4tTNZc/s1600/bbc-documentary-image.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiKM8aySAdZPWK3UK_x71h6VcLpqDYke6avLZ3aFcLVxj845Y31wDwBUoHdfH33i4K4qv-iongtpwuboyTWaYDBJ7YVIvjsYKnX4-uvV6reqQR7_PIA1wdKJ8hIBONJTjt8dEnyY4tTNZc/s1600/bbc-documentary-image.jpg" height="179" width="320" /></a><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">महिलाप्रति बलात्कारीको दृष्टिकोण मात्रै
बुझ्न त डकुमेन्ट्री नै हेरिरहनुपर्ने आवश्यकता किन पर्थ्यो र ? तर समाजका कतिपय शिक्षित
भनाउँदाहरुको सोचाइको स्तर चाँहि कहाँ छ, घामझैं प्रष्ट हुनेगरी थाहा पाउनुछ भने
एकचोटि अवश्यै हेर्नुपर्छ | बलात्कारीका पक्षमा बहस गरेका तिनका वकिलहरुको
कुरागराइ हेर्दा लाग्छ- हामी अझैं पनि सत्रौ-अठारौँ शताब्दीतिरै छौं | तर त्यहाँको
सरकार भने यसको उपचार खोज्न नलागेर रोग लुकाउने काममा तल्लीन छ | परेवाको बथानमा
एउटा बिरालो छिराइदिने हो भने जम्मै परेवाले आँखा चिम्लिन्छन् रे | मैले देखिन भने
बिरालोले पनि मलाई देख्नन सक्दैन भन्ने सोच्दाहुन् बिचरा परेवा | तर बिरालोले आँखा
चिम्लिदैन र पुरै परेवाहरु खाइदिन्छ | त्यसैले गरी सरकारले पनि ‘आँखा चिम्लिन्छु र
पो बलात्कारले पनि आँखा चिम्लेला’ भन्ने परेवा सोच राख्ने हो भने सामूहिक
बलात्कारको यो बिरालोले एकदिन पुरै समाज खाइदिनेछ | यसर्थ, डकुमेन्ट्रीले भन्दा
बरु डकुमेन्ट्रीमाथि प्रतिबन्ध लगाउने कामले भारतको छविलाई बढी विद्रूप बनाएको छ |</span><span lang="NE"> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">नेपालमा पनि यस्ता घटनाहरुको कुनै कमी छैन
|</span> <span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">पूजा बोहरा नेपालकी
त्यस्तै प्रतिनिधि छोरी हुन् | फरक के भने उता भारतमा बलात्कारीलाई मृत्युदण्डको
सजाय सुनाइयो तर यता पुनरावेदन अदालत महेन्द्रनगरले बलात्कारीलाई सफाई दियो |
कानुनमन्त्री नरहरि आचार्यलाई सम्बोधन गर्दै ‘मेरो जीवन निमोठ्नेहरु निर्दोष
हुन्?’ भन्दै कान्तिपुर दैनिकमा पत्र लेखेपछि मात्रै यो केस राष्ट्रिय मुद्दा
बन्यो | उनको भोगाइ यति मार्मिक थियो कि पूरै देशले केही बेरसम्म विश्वासै गर्न
सकेन | अहिले बिर्सिसकेका भए बेग्लै कुरा, नत्र मन्त्रीज्यूले पनि ‘तपाईंलाई न्याय
दिलाउँछु’ भन्दै जवाफी पत्र लेखेको धेरै भएको छैन | तर अफसोच, अहिले आएर सर्वोच्च
अदालतले उनको मुद्धा नै स्थगित गरिदिएको छ | न्यायको एकपटक फेरि बलात्कार भएको छ |
थप अन्याय गर्नका लागि अब केही बाँकी छैन | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सबैथोक उल्टो चलिरहेका बेला यही अन्याय नै
न्यायमन्त्रीले भनेको न्याय होला | पूर्वप्रधानमन्त्री बाबुराम भट्टराईले ‘तिम्रो
न्यायका लागि म लड्छु’ भनेको पनि यही नै होला | तर न्यायलयलाई हेक्का रहोस्-
बलात्कारी छाती खोलेर हिंड्ने, बलात्कृत लुकीलुकी हिंड्ने स्थितिको निर्माणमा
अदालतका यस्तै फैसलाहरु जिम्मेवार छन् | न्यायमुर्तिहरुलाई ज्ञात होस्- यस्तो
अदालत न्यायलयका नाममा कलंक हो भनेर भन्न अब हामीलाई रत्ति संकोच छैन | आखिर, सर्वोच्च
अदालतभन्दा माथि पनि एउटा अदालत हुन्छ- जनताको विवेकको अदालत | र बहुसंख्यक नेपालीहरुको
विवेकको अदालतले फैसला गरिसकेको छ- को को हुन् दोषी भनेर | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">हुन त सोच्नै नसकिनेगरी बढेको बलात्कारको
घटनामा को दोषी भनेर देखाउनलाई एकथरी पुरातनवादीहरुसँग लामै लिस्ट छ | तिनका
वकिलसँग जति पनि कुतर्कहरु आविष्कार गर्न सक्ने बेजोडको प्रतिभा छ | तिनका आँखामा
कहिले छोटा कपडा दोषी देखिन्छन्, कहिले त्यो केटीको चरित्र | तिनका विचारमा
केटीमान्छे भएर जन्मिसकेपछि घरबाट रातविरात एक्लैदुक्लै निस्किनु बलात्कारलाई
आमन्त्रण गर्नु हो | त्यसमा केटाको कुनै गल्ती हुँदैन, जम्मै दोषको भागीदार त्यही
केटी हो | तिनका विचारमा कुनै केटाले बलात्कार गर्दैछ भने केटीले कि त चुपचाप त्यो
बलात्कारमा सरिक भइदिनुपर्छ, नभए निर्भयाको नियतिका लागि तयार रहनुपर्छ | ती
सोच्छन्- ‘मात्तेकी’, ‘संस्कार बिर्सेकी’ केटीहरुलाई बलात्कार गरेर पाठ सिकाइएको
हो | ती ठान्छन्- ‘नैतिकता’ र ‘मर्यादा’ को सम्पूर्ण ठेक्का स्वास्नीमान्छेले लिएर
आफूहरुलाई फुक्काफाल छोडिनुपर्छ | समाजमा जबर्जस्त जकडिएर रहेका यस्ता मान्यता
एउटा-दुइटा डकुमेन्ट्री वा एक दुई हप्ताको मैनबत्ती जुलुसले समाप्त नहोला, तर केही
परिवर्तन चाँहि जरुर हुन्छ | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">तीतो सत्य के हो भने न त निर्भया बलात्कार
काण्ड भारतका निम्ति अन्तिम हुन सक्यो, न त पूजा बोहराको केस नै नेपालको अन्तिम |
दैनिकजसो समाचारहरु आएकै छन्, कहिले ६० वर्षीय हजुरबाद्वारा १५ वर्षीया नातिनीको
बलात्कार भनेर त कहिले स्वयं बुवाद्वारा छोरीको करणी भनेर | सुन्दै आङ जिरिंग
पार्छन् यस्ता घटनाले | त्यतिले नपुगेर उल्टै बलात्कृतमाथि नै दोष थुपार्छ समाज | प्रहरीले
अनुसन्धान गर्ने कुरा त परै छोड्दिउँ, मुद्दा दर्ता गर्नै आनाकानी गर्छ | बलात्कारीसँग
बिहे गर्न बाध्य पार्छ परिवार र प्रशासन | कति त कलंकको भारी बोक्न नसकी आत्महत्या
रोज्छन् | ‘नेपाल्स डटर’ बनाउनु नपरोस् भनेर जति नै चोखो कामना गरे पनि यसरी अन्यायको
नाङ्गो नाच चलिरहँदा बाँकी संसार चाँहि मूकदर्शक भएर हेरिरहन मिल्छ र ? </span></div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-80959274262621794412015-03-05T02:37:00.000-08:002015-03-06T08:23:31.778-08:00भेंडाबाख्राझैं हुलिने भविष्यका डाक्टरहरु<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="border-bottom: solid #4F81BD 1.0pt; border: none; mso-border-bottom-themecolor: accent1; mso-element: para-border-div; padding: 0in 0in 4.0pt 0in;">
<div class="MsoTitle">
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">First published in <a href="http://setopati.com/blog/25130/">Setopati</a> </span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span>
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सेतोपाटीमा
प्रकाशित गोविन्द केसी सरको लेख ‘मेडिकल शिक्षामा मनपरी, क्षमता ४० सीट, पढाउने
१५० जना?’ पढिसकेपछि त्यो दिनभरजसो म आत्मविस्मृतितर्फ तानिइरहें | सानो छँदाताका
मैले पढेको स्कुल, त्यसका कक्षाकोठा, गुरु-गुरुआमाहरु, साथीभाइहरु झल्झली याद
आइरहे | मनमनै सोचिरहें- साँच्ची, मैले पढ्ने स्कुलमा एउटा कक्षामा अधिकतम कतिजनासम्म
विद्यार्थीहरु हुन्थे ? सर र मिस/म्याडमहरुले कत्तिको लगाव र अभिरुचिका साथ
पढाउनुहुन्थ्यो ? अनि फेरि मनमनै एक दशकपछिको समयमा हाम फालें र आफूले पढेको
मेडिकल कलेजको कक्षासँग त्यो कक्षा दाँज्न पुगें | अहो, कत्रो गहिरो खाडल, जसलाई
अनुभव मात्र गर्दा पनि बडो अनौठो लागिरह्यो | </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">त्यो स्कुले
कक्षामा जम्माजम्मी ८० जना विद्यार्थी हुन्थ्यौं | एउटा कक्षामा बढीमा ४० जनाको
मान्यताअनुसार दुइटा सेक्सनमा बाँडिएका थियौं हामी | हरेक विषयका निम्ति उत्तिकै
दक्ष र अनुभवी गुरुहरु हुनुहुन्थ्यो | हामीले बुझ्यौं/बुझेनौं, जान्यौं/जानेनौं,
सोधखोज गर्नुहुन्थ्यो अनि बुझेको रहेछौं भने मात्रै अगाडिको पाठमा बढ्नुहुन्थ्यो |
कुनै पिरियड पनि सर नभएर वा सर नआइदिएर खाली जाँदैनथ्यो | समयमै पाठ्यक्रम पढाएर
सक्काइन्थ्यो | बरु भौतिक पूर्वाधार राम्रो थिएन | स्कुलको आफ्नै भवनसम्म थिएन,
बाल मन्दिरको भवनलाई भाडामा लिएर चलाइरहेको थियो | तर पठनपाठनमा कुनै सम्झौता थिएन
| र पो पढाइ प्रभावकारी हुन्थ्यो | हुनत मैले मीनबहादुर विष्टको कवितामा वर्णित
‘गाउँको पाठशाला’ पनि देखेको छैन, राजधानीको ग्यालेक्सी र रातो बंगाला पनि भोगेको छैन
| यसकारण मेरो स्कुलको अनुभवसँग अरु धेरैका अनुभव नमिल्लान् | तर एउटा औसत
मध्यमवर्गीय परिवारको सन्तानले पढ्ने स्कुलबाट आएकाहरुको कक्षाको चित्र मोटामोटी
यस्तै हो | सबै ८० जना विद्यार्थीहरु एउटै कक्षामा हुलेको भए चाँहि के हुँदो हो;
मैले कल्पना पनि गरेको थिइन | तर त्यही कल्पना पनि नगरेको कुरा कालान्तरमा भोग्नु
रहेछ | </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">मेडिकल
कलेजको ‘लेक्चर हल’ छिरेको पहिलो दिन यो कुन सेक्सन होला भनेर ठूलै असमन्जसमा
परेको थिएँ म | सुनेको थिएँ, एउटा ब्याचमा जम्मा विद्यार्थीको संख्या १५० हुनेछ | यसैअनुसार
स्कुल र प्लस टु बेलाकै हिसाबले पनि कम्तीमा ३ वटा सेक्सन त जरुर हुनेछ भनेर मनमनै
हिसाब लगाएको थिएँ | आफू कुन सेक्सनमा परिएछ भनेर मनमा कौतुहलता थियो | तर त्यही
दिन नै थाहा भयो- मेडिकल कलेज भनेको कुनै स्कुल-प्लस टु होइन रहेछ, जहाँ निश्चित
संख्याभन्दा बढी विद्यार्थी भए सेक्सन छुट्याइयोस् | एउटा बडेमाको हल बनाइदिएको छ,
सबैजना त्यसमै अटाउने अनि पढ्न मन भए पढ्ने नभए नपढ्ने- त्यो रहेछ त्यहाँको पवित्र
संहिता | अरे बाबा, १५० जनाको भीड एउटै हलमा कोच्चिंदा त्यहाँ कसरी पढाई होला,
कसरी अन्तर्क्रिया होला, बुझ्न नसकेर पहिलो दिन नै मेरो दिमाग अन्यौल र बेचैनीको
कुहिरोमा हराएको थियो | हुनत कहाँ कखरा पढाउने त्यो स्कुल, कहाँ डाक्टर उत्पादन
गर्ने यो मेडिकल कलेज ! तर पनि भेंडाबाख्रालाई झैं हुलेको देख्दा त्यही कखरा
सिकाउने स्कुल नै मेरा निम्ति प्रिय भयो | त्यो सानो स्कुल सम्झेर नै गौरव लाग्यो
जबकि यी भयानक भवनहरु देख्दा टिठ मात्रै |</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अहिले
सम्झेर ल्याउँदा लाग्छ, त्यत्रो हुलमुलमा पढाएको कुरा कसरी सुन्यौं र बुझ्यौं होला
? एक दिन बिराएर बिग्रिरहने माइकका त कुरै नगरौं | अनि केहीगरी सुनिहालेछौं भने </span><span lang="NE" style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">पनि नबुझेको कुरा कसरी सोध्यौं होला ? पछाडिका बेन्चमा बस्नेमाथि सरका
आँखाहरु कसोगरी परे होलान् ? प्राक्टिकल कक्षाहरुमा त्यत्रो हुललाई कसले कसरी
सिकायो होला ? हुनपनि लावालस्करै लिएर प्राक्टिकल कक्षा छिर्थ्यौं हामी | साइडमा
उभिएर रमिता हेर्थ्यौं वा प्राक्टिकल गर्थ्यौं, मैले भुलिसकें | भनिरहनु पर्दैन,
नजानेको, नबुझेको कुरा त्यतिबेलै सोध्न सकिएन भने के हुन्छ | अनि एकचोटि पछि परियो
भने झन् पछि पर्दै गइन्छ र कतै शुन्यमा हराइन्छ |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अहिले त्रिवीअन्तर्गतका
कलेजहरुमा एमबीबीएस अन्तिम वर्षको प्राक्टिकल परीक्षा चल्दैछ | एउटा कलेजमा १९० जना
सम्म विद्यार्थीहरु सम्मिलित छन् | त्यत्रा विद्यार्थीका लागि कहाँबाट बिरामी
जुटाउने, सम्बन्धित विषयका सम्बन्धित सरहरुलाई अहिले चिन्ताले पिरोलेको छ | उसो त
मान्छे खेर्ने आइडिया फुराउनु खासै गाह्रो काम होइन | फ्री ओपिडी र फ्री
बेडचार्जजस्ता उपहार-योजनाहरु खोलिएका छन् | यतिले नपुगेर गाउँगाउँमा सर्वत्र
प्रचारप्रसार गरिएको छ- सबै कुराहरु निशुल्क छ | निशुल्कभित्र कति शुल्क पर्छ
भन्ने कुरो त हप्तौंपछि डिस्चार्ज हुनेबेला मात्रै त्यो विचरो बिरामीले बुझ्ला |
यसरी ‘खडेबाबा’ भन्ने शब्दले बजार पिटेको यो बेला कतिपय मेडिकल कलेजहरुमा ‘खडेबिरामी’
हरुको पनि बिगबिगी नै छ | न त मेडिकल काउन्सिल यसबाट अनभिज्ञ छ, न त विश्वविद्यालय
नै | तर ‘काले काले मिलेर खाउँ भाले’ नै सबैको मार्गनिर्देशक सिद्धान्त भएपछि
अनुगमन नामका नौटंकीहरुको कुनै अर्थ रहँदैन | यसमा प्राइभेट मेडिकल कलेजका
मालिकलाई दोष लाउने ठाउँ पनि कमै छ | किनकि निजी क्षेत्रलाई बेलगाम खुला छोड्दिँदा
निस्कने परिणति यस्तै हो | आफूले झ्यालढोका चाँहि खुलै छोड्दिने, अनि चोर पस्यो
भनेर कराएर हुन्छ ? चोरको धर्मै चोर्नु हो, उसले चोर्यो त के बिरायो ? ढोका थुन्नुपर्दैन
? उसलाई त सिर्फ बढीभन्दा बढी नाफा कमाउनु छ; आफ्ना प्रोडक्टहरु राम्रा डाक्टर बनेर
निस्कून्/ ननिस्कून् उसलाई यत्रैसित्ति |</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">त्यसैले
मेडिकल कलेजका भवनमाथि भवन ठड्याउन लागिपरेका छन् उनीहरु | हरेकजसोले ‘एमडी/ एमएस’
कार्यक्रम चलाइरहेका छन्, तर पूरै हचुवाका भरमा | प्राध्यापकहरु कति छन्,
उनीहरुलाई टिकाइराख्न दिनुपर्ने सेवासुविधाहरु केकति हुन्, विद्यार्थीका चासोहरू
केके हुन्, रत्ति मतलब छैन | पूर्वजानकारी दिएर आउने ‘अनुगमन’ का बेला प्रोफेसरका
नाममा खडेबाबा देखाउन पाए पुगिगो | प्राक्टिकलको जाँच लिन काठमाण्डौंदेखि आउनुभएका
एकजना सरले सुनाउनु भएथ्यो- “कति मेडिकल कलेजहरु यस्ता पनि छन् जहाँ पढाउनका लागि
एउटा पनि ‘फ्याकल्टी’ छैन | जबजब प्राक्टिकलको जाँच लिन काठमाण्डौबाट उहाँहरु
त्यहाँ पुग्नुहुन्छ, बर्डरपारिबाट खडेबाबाहरु पनि टुप्लुक्क आइपुग्छन् ! जसै
उहाँहरु काठमाण्डौ फर्कनुहुन्छ, उनीहरुले चाँहि बर्डर क्रस गरिसकेका हुन्छन् |” केही
साताअघि मात्रै ६ महिनासम्म अस्पताल बन्द तथा पढाइ अवरुद्द भएपछि जानकी मेडिकल
कलेजका विद्यार्थीहरु विचल्लीमा परेको खबर छापाहरुमै आएको थियो | “पहिलो वर्षमा
तीन महिना अध्ययन गर्न पाएका थियौं, दोश्रो वर्ष झन् दुई महिना | तेश्रो वर्ष त एक
महिना पनि पढाइ भएन | तेश्रो वर्षमा अस्पताल पोस्टिंग हुनुपर्ने, त्यो पनि
हुनसकेको छैन |” यस्तो भयावह अवस्थाको जानकारी गराएका थिए, जानकी मेडिकल कलेजमा
अध्ययनरत एक विद्यार्थीले एउटा स्वास्थ्य खबरपत्रिकामार्फत | के यस्तो अवस्थामा तिनलाई
परीक्षामा बसाएपछि पास हुनलाई चिट चोर्नेबाहेक अर्को कुनै बाटो छ ? </span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">हाल
चलिरहेका अधिकांश निजी मेडिकल कलेजहरुको यो दुर्गति आँखैसामुन्ने देखिरहेको
विश्वविद्यालयलाई भने यिनमा कसरी सुधार ल्याउने भन्नेतिर अलिकति पनि चासो छैन |
बरु यति दुर्गतिले नपुगेर थप दुर्गतिका निम्ति नयाँ मेडिकल कलेजहरुलाई सम्बन्धन
दिन ऊ आतुर छ | तर श्रद्धेय गुरु डा. केसीले ‘म चुप लागेर बस्दिन’ भनेर भन्नुभएझैं
हामी पनि चुप लागेर नबस्ने हो भने चाँहि थप दुर्गति निम्त्याउन चाहनेहरु अवश्यै
पराजित हुनेछन् भनेर आश गर्न सकिन्छ |<o:p></o:p></span></div>
</div>
</div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-76283566495778087622015-01-18T02:43:00.002-08:002015-01-18T03:06:14.769-08:00प्रिय लेखकहरु, उपग्रह नै रहिरहने हो ?<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<h1 style="background: white; line-height: 37.5pt; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0in; margin-right: 0in; margin-top: 0in;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><span style="color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">अमित ढकाल लिखित <a href="http://setopati.com/bichar/22901/">'प्रिय कमरेडहरु, माघ ८ पछि तपाईंहरु के गर्ने नि?’</a> शीर्षकको लेखमा वामपन्थी </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">बुद्धिजीवि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">र</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">लेखकहरुका</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">बारे</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">घतलादो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">टिप्पणी</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">छ।</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">एमाओवादीका</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">कमरेडहरुलाई</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">सुझाव</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">दिँदै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">ढकाल</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">लेख्छन्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">- </span><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">“</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">कमरेडहरु</span><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">बहुसंख्यक</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">वाम</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">बुद्दिजीवि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">र</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">लेखकहरु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">तपाईहरुका</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">उपग्रह</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">हुन्।</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">तिनको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">आफ्नै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">प्रकाश</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">वा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">विचार</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">छैन।</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">तपाइहरुकै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">विचार</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">पुन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">:</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">प्रशोधन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">गर्छन्।</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">तिनबाट</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">प्रभावित</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">हुनु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">जरुरी</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">छैन</span><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">”</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;">।</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal; line-height: 37.5pt;"> </span></span></h1>
<h1 style="background: white; line-height: 37.5pt; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0in; margin-right: 0in; margin-top: 0in;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कुनै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पनि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">मुद्धामा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बुद्धिजीविहरुबाट</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">धेरैथरि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">मत</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">आउनु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">मत</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बाझिनु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">र</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बहस</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">-</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">छलफल</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हुनु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">एउटा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">गतिशील</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लोकतन्त्रका</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">निम्ति</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">राम्रै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कुरा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">मिडियामार्फत</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पाठक</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">/</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">दर्शकले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">धेरैथरि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">परस्परविरोधी</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">दृष्टिकोणहरु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पढ्नबुझ्न</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पायो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">नै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">उसलाई</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">निष्कर्ष</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">निकाल्न</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">सजिलो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हुने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त्यैभएर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हामी</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पत्रिकाका</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">विचार</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">-</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पृष्ठ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">चाहार्छौं</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">टेलिभिजनका</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बहस</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">-</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अन्तर्क्रियाहरु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">सुन्छौं</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अनि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अनलाइन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पत्रिकाका</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लेखहरु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पढ्छौं</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">तर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">समस्या</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">यहींबाट</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">शुरु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हुन्छ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"><o:p></o:p></span></span></h1>
<h1 style="background: white; line-height: 37.5pt; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0in; margin-right: 0in; margin-top: 0in;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">“</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">फलानोको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लेख</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पढेको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">? </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">थाहा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">छैन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">? </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त्यो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">फलानो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पार्टीको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लेखनदास</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">नि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">!” </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अधिकांश</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लेखकका</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बारे</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">सुनिने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">टिप्पणी</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">यस्तै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हुन्छन्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">मिडियामा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">नियमित</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लेख्ने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">स्तम्भकारहरु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हाम्रामा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">धेरै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">छैनन्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त्यसैले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">को</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कता</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">ढल्कुवा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भन्ने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कुरो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> ‘</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">ओपन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">सेक्रेट</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">’ </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">जस्तै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">छ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">वामपन्थी</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">होउन्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">वा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">गैरवामपन्थी</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अधिकांश</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लेखकका</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हकमा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> ‘</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">चीज</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">’ </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">यही</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">नै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">एकथरि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">प्रचण्डको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भजन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">गाएर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कहिल्यै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">नथाक्ने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अर्कोथरि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">प्रचण्डको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">दानवीकरण</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">गरेर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कहिल्यै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">नअघाउने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> |</span><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"><o:p></o:p></span></span></h1>
<h1 style="background: white; line-height: 37.5pt; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0in; margin-right: 0in; margin-top: 0in;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">ढकालले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लेखेजस्तै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> ‘</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कटवाललाई</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हटाउनु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">आत्मघाती</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हुन्छ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">’ </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भनेर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कुनै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">वामलेखकले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लेखेन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त्यसबेला</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">उल्टो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">उक्साउने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कर्ममा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लागे</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">सबैजना</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अहिले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">आएर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बरु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">प्रचण्ड</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">आफैंले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त्यसलाई</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> ‘</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">ठूलो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">गल्ती</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">’ </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">मानिसके</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">तर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">ती</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लेखकहरु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">समीक्षा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">गर्न</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">तयार</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">छैनन्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">मानौं</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पार्टीले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">तत्कालिन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">समयमा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">जे</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">नीति</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लिन्छ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त्यसैको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अन्धसमर्थन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">गर्नु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">नै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">उनीहरुको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">धर्म</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बुद्धिजीविको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भेष</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पहिरिसकेपछि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पार्टीको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हित</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">के</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">गर्दा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हुन्छ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त्यतातिर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">सुझाव</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">दिनू</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">आलोचना</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">गर्नू</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">; </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">तर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अहँ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">ती</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बुद्धिको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भाँडोमा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बिर्को</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लाउँछन्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अनि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पार्टीले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">जे</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">वकालत</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">गर्छ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त्यसैको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बस्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">एकोहोरो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">प्रचारप्रसारमा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">मग्न</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हुन्छन्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हरि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">रोका</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">र</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">श्याम</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">श्रेष्ठजस्ता</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कहलिएका</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बुद्धिजीविहरुलाई</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पार्टीले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">सभासद</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बनायो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त्यसैले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">उनीहरुको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">जस्तै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लेख्यो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">सभासद</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हुन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पाइएला</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लोभले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">वा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">केले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">; </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">ती</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">आफ्नो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अन्तरात्माबाट</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">आएको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कुरा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लेख्दैनन्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पार्टीको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भजन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लेख्छन्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"><o:p></o:p></span></span></h1>
<h1 style="background: white; line-height: 37.5pt; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0in; margin-right: 0in; margin-top: 0in;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अख्तियार</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">प्रमुखका</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">रुपमा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लोकमानसिंह</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कार्कीलाई</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">ल्याउँदा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">एउटा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">सामान्य</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">जनताले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> ‘</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">चोरलाई</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">चौतारो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">’ </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">का</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">रुपमा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बुझ्यो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">र</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> ‘</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लोकतन्त्रमाथिको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भद्दा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">मजाक</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">’ </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">का</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">रुपमा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">विरोध</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">जनायो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">यही</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">मेसोमा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">गैरवामपन्थी</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लेखकहरु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पनि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">मिसिए</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">र</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> ‘</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लोकमानसिंहलाई</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">किन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">ल्याउनुहुन्न</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">’ </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भनेर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">तर्क</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">दिइरहे</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">तर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अचम्मसित</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">वामलेखकहरु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">मौन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">रहन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">रुचाए</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">चाँहि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हाकाहाकी</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लोकमानकै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पक्षमा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">उभिएर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">आफ्नो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">धर्म</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">निभाए</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">उदाहरणका</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लागि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लेखक</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">युग</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पाठकले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> ‘</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लोकमान</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">प्रहसन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">’ </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">शीर्षकमा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लोकमानविरोधी</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">जनमतलाई</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> ‘</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">मास</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हिस्टेरिया</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">’, ‘</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">प्रचण्डविरोधी</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">जनमत</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">’ </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">देखि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> ‘</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">एलिट</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हठ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">’ </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">सम्म</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भन्न</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भ्याए</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लोकमानको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">काँध</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">थापिदिने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पात्र</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">प्रचण्ड</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भएकै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कारणले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">युग</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पाठकलाई</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लोकमानसिंह</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पनि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">सर्वस्वीकार्य</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लाग्यो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कुन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">दिन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">प्रचण्डले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> ‘</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लोकमानसिंह</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">काण्ड</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">’ </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लाई</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पनि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">आफ्नो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">जीवनको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अर्को</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">गल्ती</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बताउने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">छन्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">तर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हाम्रा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">जवाफदेही</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हुनुनपर्ने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लेखकहरु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">चाँहि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">मौनधारणमै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बसिरहनेछन्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"><o:p></o:p></span></span></h1>
<h1 style="background: white; line-height: 37.5pt; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0in; margin-right: 0in; margin-top: 0in;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">सबैका</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">आ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">-</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">आफ्नै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अजेण्डा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हुन्छन्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">यसप्रकार</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हाम्रा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">वामलेखकसित</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पनि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हुनुपर्ने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">तर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">आश्चर्य</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">के</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">छ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">उनीहरुसँग</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कुनै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">मौलिक</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अजेण्डा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">छैनन्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पार्टीका</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">तत्कालिन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अजेण्डाहरु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">झोलामा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बोकेर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कुदिरहेछन्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">यतिसम्म</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">आफ्नो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पार्टीले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">गरेको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">रहेछ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">नेपालबन्दको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">विरोध</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">गर्नेसम्म</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पनि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हुति</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">छैन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बरु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बन्दको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पक्षमा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बनिबनाउ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">तर्कहरु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">छन्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">उनीहरुसँग</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">आफ्ना</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">विश्लेषणमा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">नयाँनयाँ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">शब्दहरु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हाल्न</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पनि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">माहिर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">छन्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">उनीहरु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अघिल्लो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">निर्वाचन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">परिणाम</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">जनादेश</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हुने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">तर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">झन्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">ताजा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">परिणाम</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">चाँहि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">मतादेश</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हुने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">गजबको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">विश्लेषण</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हुन्छ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">उनीहरुको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"><o:p></o:p></span></span></h1>
<h1 style="background: white; line-height: 37.5pt; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0in; margin-right: 0in; margin-top: 0in;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">वामलेखकहरुले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">आफ्नो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">विश्व</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">-</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">दृष्टिकोण</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">मान्यता</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पक्षधरतालाई</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लेखहरुमा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लुकाइराख्नु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पर्दैन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">; </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पाठकले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त्यो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कोणबाट</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पनि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> ‘</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">चीज</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">’ </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हरुलाई</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हेर्नु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">/</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बुझ्नु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">जरुरी</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">छ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">तर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कमसेकम</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">इमान्दारिता</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हुनुपर्यो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">आग्रह</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">-</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पूर्वाग्रहको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">चस्मा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">उतार्नुपर्यो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">स्पष्ट</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">देखिने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">जनादेशको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अपव्याख्या</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हुनुभएन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | ‘</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बन्दको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">विरोध</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">गर्नेहरु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भिजिलान्ते</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">’ </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भनेर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कुनै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">नेता</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कुर्लंदा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> ‘</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">के</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">नेताज्यू</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">’ </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भनेर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">औँलो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">ठड्याउन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">सक्नुपर्यो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">जनमत</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कतातिर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">छ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">सही</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">आँकलन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">गर्न</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">सक्नुपर्यो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पाठक</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भलै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">असहमत</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">होस्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">तर</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> ‘</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">यसको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">कुरा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पढ्नुपर्छ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">है</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">’ </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भन्ने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">छवि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">बनाउन</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">सक्नुपर्छ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">जुनसुकै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लेखकले</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पनि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> |</span><span style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"><o:p></o:p></span></span></h1>
<h1 style="background: white; line-height: 37.5pt; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0in; margin-right: 0in; margin-top: 0in;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">अन्यथा</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">, </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">उपग्रह</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">नै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">रहिरहने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हो</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">भने</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">त</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">यसको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">उपचार</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पनि</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पाठकसितै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">छ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पाठकका</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">माझ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">तपाईंहरुको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">सान्दर्भिकता</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">समाप्त</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">हुँदै</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">जानेछ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> | </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">तपाईंका</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लेखहरु</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">तपाईंको</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पार्टी</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">-</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">मुखपत्रका</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">सीमित</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">पाठकहरुमाझ</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">होहल्ला</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">गर्न</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">मात्र</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">काम</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> </span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;">लाग्नेछन्</span><span lang="NE" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; color: #555555; font-size: 12pt; font-weight: normal;"> |</span><span lang="NE" style="color: #333333; font-size: 12.0pt; font-weight: normal;"><o:p></o:p></span></span></h1>
<h1 style="background: white; line-height: 37.5pt; margin-bottom: 15.0pt; margin-left: 0in; margin-right: 0in; margin-top: 0in;">
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
</h1>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-81317702476789923342015-01-12T03:17:00.003-08:002015-01-12T03:19:22.772-08:00कमरेड ओलीका नाममा नेपाली फुकुयामाको पत्र <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">कमरेड केपी शर्मा ओली,</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सर्वप्रथम त लाखलाख बधाई छ | जतिजति माघ ८
को साइत नजिकिंदै छ, त्यतित्यति दिन दुइगुना, रात चौगुनाको दरले हजुरको ख्यातिको
ग्राफ जो उक्लँदै छ | पछिल्लोपटक ‘जानुस्, युपी/बिहार पनि मधेसमै मिसाउनुस्’ भनेर मधेशीका
गालामा दह्रो झापु हान्स्यो | त्यसको झट्काले कृतकृत हुँदै यो चिठी नलेखी बस्नै
सकिनँ |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">ओली कमरेड, एमाले आज आएर बल्ल एउटा
निर्णायक पार्टी बन्न सकेको छ | माकुने र झलनाथको पालामा जहिले पनि मान्छेहरु
‘ढुलमुले’ र ‘पेन्डुलम’ भनेर बिल्ला गर्थे | त्यसको कुनै प्रत्युत्तर मसँग हुन्थेन
| पार्टी भनेको त कि काङ्ग्रेस हो कि चाँहि माओवादी नै हो- जुनसुकै चियापसल र
भट्टीपसल पुग्दा पनि मान्छेहरु यही भट्ट्याउँथे | एमाले भनेको त सिर्फ पुच्छर हो-
कहिले कसको पछि कहिले कसको पछि | एकमनले सोच्थें- ठीकै भन्दैछन् मान्छेहरु |
कमसेकम आफ्नो एउटा ‘स्ट्याण्ड’ त हुनुपर्छ | ‘मध्यमार्गी’ भनेर माकुनेले जति बचाव
गर्दापनि मेरो चित्त बुझ्थेन | हो, त्यसैबेला लागेको हो मलाई- एमालेमा जे हो,
कमरेड खड्गप्रसाद ओली नै हो | मेरो अनुमान आज सत्य सावित भएको छ | लौ हेर्स्योस्,
आज देशको निर्णायक शक्ति बनेर उभिएको छ एमाले | कांग्रेसलाई समेत भित्तैमा
धकेल्सेको छ हजुरले | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">कोही माइकालालको हिम्मत छ आज एमालेलाई
ढुलमुले भन्न ? सक्छ कसैले हिंजडा भन्न ? म गर्वसाथ ठोकेर भन्छु- पार्टी अध्यक्षमा
हजुरको आशनग्रहणसँगै एमाले मर्दहरुको पार्टी भएको छ | एमाले चट्टानी अडान भएको
पार्टीमा फेरिएको छ | आज ढुलमुले कोही छ भने त्यो सिर्फ कांग्रेस हो, माकुनेको
पुरानो एमालेभन्दा पनि ढुलमुले | हजुरले जे भनिसिन्छ, सुको बा ले त्यसैमा खुरुखुरु
सही धस्दिनुहुन्छ | जे अर्हाउनुहुन्छ, लुरुलुरु आज्ञा शिरोपर गरिदिनुहुन्छ | अनि प्रचण्डलाई
भेट्दा उता पनि त्यसैगरी टाउको हल्लाउँदै ‘विन विन हुनुपर्छ’ भन्छन् रे बूढा | तर
ढुक्क होइसियोस्, कांग्रेस हाम्रै गोजीभित्र छ | अब देशको एकल सत्ता र भविष्य
एमाले नै हो र त्यो एमालेको एकल निर्विकल्प नेता हजुर मात्रै हो | <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">ओली कमरेड, भर्खरै मैले बजारको सानोतिनो
सर्भे गरेको थिएँ | पत्तो के लाग्यो भने बजारलाई ‘पहिचान’ शब्दसित एलर्जी छ र
‘पृथ्वीनारायण’ सँग चाँहि भयङ्कर प्यार छ | अब भन्स्योस्, ओली ब्राण्डको
राष्ट्रियता बिक्नलाई योजस्तो अनुकुल बजार अरु केही हुन्छ र कमरेड ? संविधानसभा- १
को म्यान्डेटलाई भाग २ को म्यान्डेटले पुरै ‘डाइल्युट’ गरिसकेको छ, माओवादी र
मधेशवादीजस्ता बादीहरु यो जुनीभरि उठ्नै नसक्नेगरी पछारिएका छन् | भन्ने नै हो भने
यो त हाम्रो स्वर्णयुग हो | फेरि सहरका युवा तान्ने सुत्र ज्यादै सजिलो छ कमरेड |
पृथ्वीनारायण शाहको गुणगान गाइदिनुस्, पृथ्वीनारायणमाथि औँलो ठड्याउनेहरु ठाडै
विखण्डनकारी हुन् भनेर आफ्नो ट्रेडमार्क शैलीमा उखान-टुक्का मिलाउँदै लय हालेर
भनिदिनुस्, एकछिनलाई भएपनि दौरा-सुरुवाल र ढाकाटोपी भिरेर हामी नेपाली हौँ भनेर
गीत गाइदिनुस्, बस् | फेसबुक र ट्विटरका भित्ताहरु हजुरको जयजयकारले रंगीएनछन् भने
मलाई भन्नुहोला |</span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सारा सहर उर्लेर
थपडी बजाएनछ भने मलाई भन्नुहोला | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अब हजुरले अरु केही गर्नैपर्दैन, माघ ८
गते पेलेरै संविधानको किताब विमोचन गर्दिनुपर्छ | यहाँको एलिट वर्ग, जो हजुरको
जबर्जस्त फ्यान हो, संविधानको तिर्खाले काकाकुल छ | उसलाई पहिचान चाहिएको छैन, अल्पसंख्यकको
अधिकार उसको मुद्दा होइन, समावेशितासँग उसको सरोकारै छैन | उसलाई त सिर्फ माघ ८ मै
त्यो किताब चाहिएको छ | संविधानका ऋचाहरु, धारा-उपधाराहरु, त्यसका अक्षर, व्याकरण
र भावार्थ होइन, संविधान भन्ने किताबको खोल चाहिएको छ | जब हाम्रो ‘कोर
कन्स्टिच्युन्सी’ लाई नै बाल-मतलब छ भने त्यस्ता जैरे अन्तर्वस्तुका विषयमा हुने
वार्तामा किन गैसिन्छ हजुर ? ओठ-तालु सुकेको भोको जनता नै हाम्रो ‘कन्स्टिच्युन्सी’
हो जसरी नदुखेको कपाल किन दुखाइसिन्छ कमरेड ? त्यो भोको जनतालाई त खासमा मतलब पनि
छैन | उसलाई हजुर आए के, त्यो प्रचण्ड आए के | संविधान आए के, नआए के | ऊ त आखिर
भोकै जोतिने, भोकै खाने अनि भोकै सुत्ने जन्तु न हो | बस् आज खान पाए भोलिको छाक
कसरी टार्ने- तिनीहरुको चिन्ता त्यत्तिवरिपरी छ | त्यसैले आफ्नो ‘कोर
कन्स्टिच्युन्सी’ को चिन्तालाई सुन्स्योस् | उसलाई ‘डिक्टेटर’ सँग लगाव छ र हजुरको
अनुहारमा त्यो ‘डिक्टेटर’ खोज्दै छ | आशा छ, हजुर ‘रेडी’ होइसिन्छ | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span>
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सेना लगाएर माघ ८ गते त्यो किताब विमोचन
गर्स्यो भने नि:सन्देह, जनताले सुकोलाई होइन हजुरलाई ‘क्रेडिट’ दिनेछन् | त्यसको
भोलिपल्टै हजुरले बालुवाटारमा कालो बोको ढाले हुन्छ | अनि जो जो त्यो किताब जलाउने
अक्षम्य अपराध गर्न आउँछन्, ती सबलाई जाक्न महेन्द्र पुलिस क्लब छँदैछ | उठेका
मुट्ठीहरुलाई कसरी हत्कडी लगाउनुपर्छ, म बबुरोले सिकाइराख्नुपर्ने कुरो होइन | विस्तारै
मुट्ठीहरु झर्नेछन् र सब आफसेआफ ठीक हुनेछ | हजुर त्यसपछि ‘डिक्टेटर’ नै
होइबक्सिनुपर्छ, धरोधर्म | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">जसरी सन् १९९० वरिपरी विश्व समाजवादी
धुरीमा आँधीबेहरी आयो, हजुरको शानदार आगमनसँगै यहाँका समाजवादीहरुमा पनि ठूलै
सुनामी आएको छ कमरेड | ‘यो इतिहासको अन्त्य हो’ भनेर घोषणा गर्नका निम्ति
फुकुयामाको भेषमा मै छँदैछु क्यारे, कि कसो कमरेड ? हाम्रो राजनीतिको ‘मेन हिरो’
आखिरमा कमरेड ओली नै हो भन्ने तत्वबोध आजका मितिसम्म आइपुग्दा सबैलाई भैसक्यो | हुनपनि
यस्तो कुनै ओली-डायलग छैन बजारमा जसले हिट नखाएको होस् | पहिलो संविधानसभा किन
विफल भएको थियो, जनताले बल्ल पत्तो पाउँदै छ | आखिर त्यहाँ यही हिरोको अभाव थियो |
हिरोबिनाको फिल्म सफल हुन्थेन, भएन | हिरोलाई हराएर भिलेनलाई जिताउँदाको दण्डस्वरूप
यत्रो वर्षसम्म संविधानको तिर्खाले छट्पटिनु पर्यो जनताले | बल्ल चेत फिरेको छ यो
ग्वाँच जनताको |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सुन्दैछु, बादीहरु आजकल सडक तताउँदैछन् के
के जाति मागेर | स्वाँठहरु बुझ्दैनन् कि ओली कमरेडको रजगजका बेला सडकमा उफ्रेर
केही हुनेवाला छैन | एक-तिहाई पनि नभएकाहरु बाटामा जति कराए कराउन्, हजुरको रौँ
पनि हल्लिनेवाला छैन | बाघसित झिंगाले टक्कर लिन खोजेर पनि कहीं हुन्छ र कमरेड ?
माफ गर्सिएला, हजुरलाई टुक्कामा भन्न खोज्नु इन्द्रका अगाडि स्वर्गको बयान जस्तै
हो, त्यैपनि आफूलाई रोक्न सकिएन | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">वास्तवमा त्यो किताब-विमोचनको अधैर्य
प्रतिक्षा गरिरहेको हाम्रो कन्स्टिच्युन्सीले प्रतिक्षा गरिरहेको अर्को कुरा पनि
छ- माघ ८ पछि हजुरको बालुवाटार-प्रवेश | एमालेको कमाण्ड लिएको वर्षदिन नपुग्दै एमालेलाई
निर्णायक शक्ति बनाइदिने हजुरजस्तो बेजोडको राष्ट्रवादी अनि विरलाकोटी हिरोले पुरा
देशैको कमाण्ड सम्हालेपछि झन् यो देशलाई कहाँ पुर्याइसिने होला- सम्झेर मात्रै पनि
उनीहरु उत्तेजित छन् | सबैका आ-आफ्नै अपेक्षा होलान्, मेरो चाँहि यतिमात्र छ कि
कमरेड, कालो बोको ढालेपछि बालुवाटारबाट पहिलो काम मनमोहन मेडिकल कलेजलाई सम्बन्धन
दिने हुनुपर्छ | बहुलाहरु अनसन बस्लान् भनेर त पुरानो ढुलमुले एमाले डराउँथ्यो,
नयाँ एमाले डराउनुहुँदैन | आखिर अधिकारी बूढा अनसन बस्दाबस्दै जिप्टिए, आकाश खस्यो
र कतै ? त्यसैले कमरेड, मनमोहन मेडिकल कलेजमार्फत स्वास्थ्यक्षेत्रमा क्रान्ति
ल्याउनुपर्छ | बहुसंख्यक जनतालाई त्यहाँ पढ्न र उपचार गर्न लगाएर मुलुककै कायापलट
गर्नुपर्छ |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">बितेको दशकमा भयानक दुर्घटनाहरु घटे कमरेड-
हजुर राजनीतिको ब्याकबेन्चमा बस्दिनाले | गणतन्त्र रे, संघीयता रे, समावेशिता रे,
शक्तिको केन्द्र सार्ने कुरा रे, धर्मनिरपेक्षता रे ! धत्, हजुरले उतिखेरै एमाले
हाँक्न पाइसेको भए यस्ता उट्पट्याङ चीज केही हुन्थेनन् |</span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">देशको ‘ड्राइभिङ सीट’ मा हजुर भइदिएको भए न त २०५२ मा गुलेली खेल्ने
केटाहरुले बन्दुक उठाउने दुस्साहस गर्थे, न त २०६३ मा बेकारको ‘वसन्त क्रान्ति’ नै
हुन्थ्यो | न २०६४ मा धुले-सिँगानेहरुले चुनाव जित्नसक्ने धृष्टता नै गर्न सक्थे |
माकुने र झल्लुप्रसादहरुले जङ्गलबाट आएका बादी अनि मधेशका बादीहरुलाई
पुल्पुल्याउनु पुल्पुल्याए | हो कमरेड, धेरैथोक बर्बाद भएको छ यसबीच | तर चिन्ता
नलिस्योस्, मधेशीहरुलाई युपी/बिहारसित जोडेर चीजहरुलाई ‘ब्याक’ गर्ने साहसिक कदम
थालिस्याछ | धेरै सहरियाहरुले भन्न चाहेको तर नसकेको मनको कुरालाई फ्याट्टै वाणी
दिएर उनीहरुको वाहवाही लुटिस्याछ | गर्नुपर्ने कुराहरु धेरै छन् | बस्, एकपटक
सत्ताको लगाम त हातमा आओस् ! दुलाबाट फुत्त निस्केर आफैंले आफैंलाई तिलस्मी नेता
ठानेका प्रचण्ड त सिर्फ एउटा जोकर हुन्, अबको भावी प्रधानमन्त्री हजुर नै हो, कम्तिमा
आगामी एक दशकसम्म | </span></div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-91096432992426946602014-12-24T23:54:00.004-08:002014-12-24T23:58:26.535-08:00लाहुर<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: large;">[First published in <a href="http://saugat.nayayougbodh.com/?p=1095">Yougbodh</a> ]</span><br />
<br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">गाउँभरि लोके दाइ एकाएक ‘सेलिब्रेटी’ भएका
थिए | हरेकका मुखमा लोके दाइ नै झुन्डिएका हुन्थे | चौतारोमा गएर नेताजी स्टाइलमा
गफ छाँट्नु लोके दाइको दैनिकी जस्तै भएको थियो | बाफरे बाफ, तिनलाई सुन्ने भीड पनि
कत्रो हो ! लंगौटिया यार नरेसँगै भीडको रमिते बन्न म पनि चौतारोमै कैयौंपटक हाजिर
भएँ | हुन पनि चिनिंदै नचिनिने भएर फर्केका थिए लाहुरबाट | टाउकामा क्यापटोपी, जीउमा
जिन्सको पाइन्ट र लाम्बाहुले रातो सर्ट, काँधमा गीत बज्ने रेडियो, नाडीमा सिको
फाइब अनि गोडामा गोल्डस्टार ! उनलाई देख्नेमध्ये छक नखाने कोही थिएन | कहाँका
जानेबेलाका तिनी झुत्रे लोके, कहाँका यिनी झिलिमतोर लोके ! सुनाउनलाई उनीसँग
जतिपनि किस्सा थिए- कालापारका, बम्बैका, लाहुरका, लखनउका | साबुन, मिठाई, बिजुली,
घर, गाडी, रेल, फिलिम, हिरो, हिरोनीका बयान गरेर उनी कहिल्यै थाकेनन् | उनी
सुनाउँदै जान्थे, हामी कल्पिंदै जान्थ्यौं | आखिर धक्कु लगाउनलाई उनीसित संसार
थियो, हामीसित शुन्ना | नरे भन्थ्यो- बुझिस्, एकदिन हामी पनि लाहुर जानुपर्छ | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">गाउँका बुज्रुकहरू चाँहि लोकेदाइ अनि
ठिटाहरुले गरेको उनको वाहवाहीले खिन्न थिए | “प-पाँच वर्षसम्म अर्काको देशमा गएर
जुठा भाडा माँझ्नु छ, गोरुझैं जोतिनु छ, वचन सहनु छ अनि घर आउने बेला पैसाको नाममा
नाथे डेढ हजार ! अझ उसकै फूर्ति ज्यादा ! यतै केही नोकरी खोजेको भए आजसम्म कति
प्रगति हुँदो हो !”- पल्लाघरे काकाले एकदिन बासँग गफैगफमा भनेको सुनेको थिएँ | लोकेदाइ
त जम्मा पन्ध्र दिनको छुट्टीमा आएका थिए, फर्किहाले | तर उनको चर्चा भने गाउँमा
लामै समय चलिरह्यो | नरे घरीघरी भन्थ्यो- बुझिस्, फिलिममा खेल्ने हिरोहरु ठ्याक्कै
यस्तै हुन्छन्; दुरुस्तै हाम्रा लोकेदाइजस्ता | </span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">“हेर् केटा हो ! त्यहाँ त नूनबिनाको तिहुन
पनि नुनिलै हुन्छ | छोड्दे यस्ता खेतबारी जोत्न !”- लोकेदाइले गरेका कुराले सपनामा
पनि पछ्याउन थालेका थिए | हुन पनि गाउँमा दिक्दार लाइसकेको थियो | सधैंको त्यही दालभात,
त्यही तिउन, त्यही गोरस ! मेरो स्वादे जिब्रो वाक्कै भएको थियो | ग्वाला गयो, खेत
जोत्यो, खोलामा माछा मार्यो, गाउँ चाहार्यो, किस्सा खत्तम ! उही लयमा बिहान
हुन्थ्यो, उही तालमा साँझ बित्थ्यो | गोठका वस्तुभाउ हुर्काउँदैमा आफू त कहिले
हुर्किसकेछु, पत्तै भएनछ | पढाइ हापेको पनि वर्षदिन भइसकेको थियो | दुई-दुई घण्टाको
उकालो हिंडेर पनि को स्कुल जाँदो हो ? त्यो पनि बिनाकारण मुर्गा बनाउने बाउँठा
सरहरु भएको स्कुल ! बाह्रखरी कण्ठै थियो, त्योभन्दा बढ्ता जानेर के नै नापिन्थ्यो र
? हात्ती थोडै पढेर ठूलो भाको हो ?</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">एकदिनको कुरा हो, एक्कासी हनहनी ज्वरो आयो
| दिनभरि घरमै सुतें | आमै माइत गएकी थिइन्, बा पनि घोडामा अलि टाढै जानुभाथ्यो |
सुत्दासुत्दै मनमा नानावली कुरा खेल्न थाले- साला, यस्तो चुत्थो जिन्नगी पनि के
जिन्नगी ! तीनचार दिनसम्म त्यस्तै भइरह्यो- अर्थात् अथाह औडाहा | न राम्रोसँग
भोकप्यास लाग्यो, न गतिलो निद्रै पर्यो | बेचैनीसंगै मुटुको धड्कन पनि एकतमासले
बढेको थियो | एककिसिमले होपलेस भइसकेको थिएँ म | त्यसैत्यसै आलस्य लागेर आउँथ्यो,
केही गर्ने जाँगर चल्दैनथ्यो | उता दिमागमा मिठाई, बिस्कुट, चाउचाउ, फिलिम, हिरो,
हिरोनी, लोके खेल्थे, यता मुखभरि पानी रसाइरहन्थ्यो | कुनै ‘साइकियाट्रिस्ट’ कहाँ
लगेको भए ‘डिप्रेसन’ भन्दिदो हो | </span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">बा-आमा फर्किंदा ज्वरो त ह्वात्तै घटेको
थियो; तर बेचैनीको पारो चाँहि उक्लेको उक्ल्यै थियो | कसलाई सुनाउनु यो छटपटीको
पीडा ? बासँग भन्न आँट थिएन | आमैलाई भनूँ, उल्टै उनलाई पनि पीर बोकाउनु मात्रै हो
| साना भाइबहिनीलाई भनेर झन् के काम ? आखिरमा नरेकै शरण पर्ने निधो गरियो | तर
उसलाई मेरो कुरा सुनाउनुअघि नै ऊ मेरो घर आयो र सुस्तरी भन्यो- तसँग एउटा जरुरी
कुरा गर्नुछ | कुरा त तसँग पनि मैले जरुरी नै गर्नुथ्यो, ठीकै छ पैले तैं सूना-
मैले भनें | साँझपख राम्दी खोलाकिनारमा जरुरी बैठक रहेको र त्यहाँ म आउनैपर्ने
उर्दी जारी गरेर ऊ टाप कस्यो | के, किन, कसरी कुनै सवाल गर्ने मौकै दिएन बज्याले |
केही जरुरी चीज नै होला भन्ठानी भनेकै टाइममा भनेकै ठाउँ पुगें | मलाई नै कुरेर बसिरहेको
थियो नरे | हत्त न पत्त दुईजनाको संयुक्त बैठक बस्यो, गोप्यरुपमा | हुनत यस्ता
बैठक हामी बेलाबेला बसी नै रहन्थ्यौं तर यो बैठक अलि गम्भीर हुँदैथियो | नरेले अति
गम्भीर प्रस्ताव फ्याँकेको थियो- लोकेदाइ बन्ने अर्थात् लाहुर जाने | </span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">प्रस्ताव सुन्नासाथ के जादू भयो कुन्नि,
अघिसम्मको त्यो मेरो बेचैनी, हैरानी, छटपटी सबै आफसेआफ गायब भए | प्रस्तावमा बिना
कुनै छलफल मैले लालमोहर लगाइदिएँ | एकहिसाबमा मैले ‘डिप्रेसन’ बाट ‘मेनिया’ मा
छलांग हानिसकेको थिएँ | गाउँबाट फरार हुने योजना सर्वसम्मतले पारित भइसकेको थियो |
आखिरमा मेरो बिमारीको ओखती भेट्टिएको थियो | म खुशीको चरम उन्मादमा थिएँ |
सम्हालिन आग्रह गर्दै नरेले भन्यो- धेरै नफुर्की, बरु योजना सफल पार्न रणनीति तय
गर् ! मैले एकै सासमा भनें- धन्दा नमान्, दुइटैले घरबाट एकएक हजार चोर्ने !
भोलिपल्टै रणनीति कार्यन्वयन गर्ने एकबुँदे सहमति गर्दै बैठक सक्कियो | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">मेनियाकै तालमा ‘कर्डन एण्ड सर्च’ अपरेसन
थालियो भोलिपल्ट | घरका दराज, खोपा, बाकस- अहँ खानतलासी लिनलाई कहीं बाँकी राखिएन
| जहाँ जति भेट्टियो, टिपीहाल्ने नीति थियो ! पाँचपैसे ढ्याकदेखि पचास रूप्पेसम्म
मिलाएर गन्दा आखिरमा एक हजार चार रूप्पे पुर्याएरै छाडें |</span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">उता नरेले नौ सय पचासी पुर्याएछ |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">बिहान चार बजे झिसमिसेमै टाप कस्यौं | गफ
लडाउँदालडाउँदै बाटो कटेको पत्तै भएन | तुलसीपुर बजार आइपुग्दा पूरै रात परिसकेको
थियो | तुलसीपुर अर्थात् गाडीहरुको बजार, पसलहरुको बजार, मान्छेहरुको बजार | बसका
हेडलाइट र ब्याकलाइटका रङ्गीविरंगी प्रकाशले राति पनि उज्यालै देखिन्थ्यो | कहाँको
सम्साँझै चकमन्न अँध्यारो हुने त्यो गाउँ, कहाँको मध्यरातमा पनि उज्यालै हुने यो
ठाउँ | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">रात त काट्नै पर्थ्यो | अप्ठ्यारो नाउँ
गरेको एउटा लजमा छिर्यौँ | हो यहीं हो मैले पहिलोपल्ट कुखुराको मासु मुखमा हालेको
| खान्की त काइदाको थियो तर पुरेतको छोराले जात फालेको यो काण्ड थाहा पाए घरमा
बाले के गर्दा हुन् ? आमै कति रुँदीहुन् ? घर छोडेपछि पहिलोपल्ट झल्झली घर
सम्झिँदै थिएँ | सायद यतिन्जेल त हामी बेपत्ता भएको खबर पनि गाउँभरि फैलिसक्यो
होला | आमैले कति खोजिरहेकी होलिन् ! </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">भोलिपल्ट सबेरैदेखि बजारमा गर्नुसम्म
मस्ती गरियो | ओम हलमा शिव श्रेष्ठको ठुल्दाईको भव्य प्रदर्शन भइरहेको कुरा त गाउँका
बच्चाबच्चालाई थाहा थियो | बिहानीको ‘शो’ संगै मस्तीयात्राको शुरुवात यही हलबाट
गरियो | पेटमा हुल्न बिर्सेर आँखामा सिनेमा हुल्न थाल्यौं | शिव श्रेष्ठले हानेको
कुनै पनि फाइटमा सिट्ठी मार्न बिर्सेनौं | भन्ने नै हो भने प्रत्येक सेकेन्ड ‘फुल इन्जोय’
गरियो | फिल्म सक्किसक्दा ३ घण्टा बितिसकेछ, नरे चाँहि बेस्कन कराउँदै थियो- बाइ
गड, ३ मिनेट पनि भाछैन; साला हलवालाले सिधै ठग्दियो | उसोभए अर्को शो पनि हेरम् न
त- मैले प्रस्ताव राखें | छोड्दे, दुईचोटि एउटै फिल्म हेर्न त झुरै हुन्छ- उसले
सिधै अस्वीकार गर्दियो | नचाहँदा नचाहँदै पनि हलबाट निस्कनु त छँदै थियो | त्यहाँबाट
निस्केर हिंडियो बजार घुम्न | पूरै तीन राउण्ड मार्यौं | ठेलाका चटपटे, चाट, बरफ,
कुल्फी, समोसा केही बाँकी राखेनौं | लाग्दैथ्यो- हाम्रो भुँडीजति इलास्टिक संसारमै
अरु कसैको छैन | हसुर्नु हसुरिसकेपछि नरेले अर्को आइडिया फुरायो | भन्यो- बुझिस्,
हिरो हुनलाई ‘मेकअप’ मा पनि ध्यान दिनुपर्छ | अनि यसप्रकार उसको पछिपछि लाग्दै
तुलसीपुरको एकमात्र सैलुन छिरियो, जहाँ सलमान खानदेखि सन्नी देवलसम्मका हेयरकटहरु
सर्वत्र उपलब्ध थिए |</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">लोकेपथ भएर लाहुर हिंडेका हामी तुलसीपुरमा
धेरैबेर अल्झिनु ठीक थिएन | फटाफट बसपार्क गएर दुइटा टिकट किन्यौं | बस छुट्न अझैं
सवा एक घण्टा बाँकी थियो | गफ मार्दै प्रतिक्षालयमा कुरीबस्यौं | छेउमा थिए, केही
न केहीको प्रतीक्षामा कुरिबसेका हामीजस्तै अरु ठिटाहरु | ‘ओइ जेठा’- पछाडिबाट
चिरपरिचित आवाज आयो | आबुई, काका पो रैछन् | मेरो सातोपुत्लो उड्यो | अब के भन्ने
हुन् भन्ने डरले हंस ठाउँमा थिएन | तर निन्याउरो अनुहार लगाउँदै काकाले मुख फोरे-
‘तेरी आमै सिकिस्त छिन्, जेठा ! तैंले घर छाडेदेखि बेहोस भएकी, अहिलेसम्म होस
फिरेको छैन | बेलाबेला जेठा, जेठा भन्दै बर्बराउँछिन् | अन्न त परै जाओस्, मुखमा
एक थोपा पानी पनि परेको छैन | जसरी हुन्छ एकचोटिलाई फर्के, जेठा | तेरी आमै
सिकिस्त छिन् |’ म छाँगाबाट खसेजस्तै भएँ | धेरै बेरसम्म ट्वाँ परिरहें, केही
सोच्नै सकिरहेको थिइनँ | एक्कासी सुनें- मैले टिकट काटेको बसले लगातार हर्न
बजाइरहेको छ | सवा एक घण्टा बितिसकेछ | आँखा पिलपिल पार्दै नरेले भन्यो- ‘तँ काकासित
घर फर्के, दोस्त ! आमैलाई राम्ररी स्याहारसुसार गरेस् | म त नगइ हुन्न | २-४
वर्षपछि लोकेदाइ बनेर आउँला |’</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">म केही बोल्नसक्ने अवस्थामा थिइनँ | आँखाबाट
एकतमासले आँसु चुहिरहेका थिए | थाहा छैन, आमैको शोकमा ती आँसु झरेका थिए वा मेरो
लाहुर-सपनाको हत्या भएकामा | </span></div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-77712228478202573872014-12-05T00:29:00.003-08:002014-12-05T00:32:52.371-08:00बरियापुरमाथि एउटा अर्को बकवास <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
<span style="color: red; font-family: Mangal, serif; font-size: large;"><i>[सौरभ भर्सेज संजीव: एक प्यारोडी] </i></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;">१८ मङ्सिरको अंकमा पंक्तिकारले ‘बरियापुर:
पश्चिमाको बकवास’ लेखेलगत्तै ट्वीटर संसारका स्वघोषित एक विद्वतशिरोमणिले ‘बकवास-
तर कसको’ शीर्षकमा रिज्वाइन्डर ठेलेकाले आवश्यकताको सिद्धान्तले उत्प्रेरित हुँदै
यो टिपोट लेख्ने कष्ट गर्नुपरेको हो | <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: large; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;"><i><b>ट्वेल्भ इयर्स अ स्लेभ </b></i></span><span style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;">यो नाम २०१३ को एउटा पश्चिमा सिनेमाको हो
| यसमा छ- सोलोमन नर्थअप नाम गरेको एउटा मुक्त कालेको सत्यकथा | मुक्त भएर पनि ऊ
अपहरित हुन्छ र १२ वर्षसम्म एकपछि अर्को मालिककोमा कमारा बनेर दासताको चक्रमा
फनफनी घुमिरहन्छ | नभन्दै १२ वर्षमा खोलो पनि फर्किन्छ भन्ने नेपाली आहान बनेको
ठ्याक्कै १२०० वर्षपछि सोलोमन स्वतन्त्र हुन्छ र घर फर्केर आत्मकथा कोर्दछ | दासत्वको
कथामा पश्चिमाहरुले बनाएको यो सिनेमा फुर्कीफुर्की हेर्नेहरु, मजा लुट्नेहरु तर
आफ्नै घरआँगनमा मजासित दासप्रथा र सतीप्रथा चल्दा उन्मुलनको माग गर्छन्, तिनै
पश्चिमा र तिनका पिट्ठुहरुको इशारामा, बिल्कुलै निर्लज्जतापूर्वक | उसै पनि स्वदेशी
स्याउभन्दा विदेशी नासपाती मिठो मान्नेहरुको जमात ज्यादा छ यहाँ | त्यो सिनेमामा
देखाइएको सामग्रीको ठूलो हिस्सा छ- कसरी दासिनीलाई रेप गरिन्छ, दिनमा १०० केजी
कपास टिप्न नसक्दा कसरी बेहिसाब पाता फर्काइन्छ र गोली दाग्दै मासु चोक्टा-चोक्टा
पारिन्छ | अर्थात् पश्चिमा सोचाइको जिउँदोजाग्दो प्रतिविम्ब हो यो सिनेमा | हामीले
त्यही सिनेमा बनाए धेरै सम्भव छ- हामी देखाउथ्यौं, कसरी आइमाईहरु बैंसमै आगोमा
हामफालेर सती जान्थे, कसरी थरुनीहरु जमिन्दारका घरमा कमलहरी बस्थे र कसरी
बाउबाजेको ऋण चुक्ता गर्न दलितहरु हलिया बस्थे | उन्नाइसौं शताब्दीको कथालाई टिपेर
सिनेमा बनाउने पश्चिमाहरु एक्काइसौं शताब्दीको ओस्कार थाप्दैछन् | जबकि यस्ता
कथाको प्रमाण नेपालमा एघारौँ शताब्दीमै पाइन्छ | त्यसमाथि सती प्रथामाथि बनेको ‘झोला’
छँदैछ | यी त साना उदाहरणहरु मात्रै हुन्, पंक्तिकारले झट्ट सम्झेका | इन्टरनेटमा
सर्च गरे हुन्छ इच्छुकहरुले | तर यति कुरा चाँहि अहिल्यै बुझे राम्रो- १९८२ मा
चन्द्र शमशेरलाई दासप्रथा हटाउन बाध्य बनाउनेहरुकै रेप्लिका हुन् अहिलेका बरियापुर
विरोधीहरु, अपितु यो पालि कुनै पनि हालतमा यिनीहरु सफल हुनेछैनन् | योहाना
लुम्लेको औँलो समातेर परम्परागत मान्यतामाथि औँलो ठड्याउँदै विद्वान कहलिने फेसन
सम्वत् २०६३ पछि ह्वात्तै बढेको छ तर साधारण नेपालीहरुको चेतना यिनीहरुको दाँजोमा
कहाँ हो कहाँ पुगिसकेको छ | जेएनयुका उत्पादनहरु पश्चिमाका चेलाचपेटामा ‘मेटामर्फोज’
भएको सबैले देखेकै हुन्, तर बहुसंख्यकले पढ्ने त्रिवी बिकेको कसैले सुनेको छ
आजसम्म ?</span><span style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;"><i><b><br /></b></i></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; font-size: large; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;"><i><b>ऐतिहासिक गाथा </b></i></span><span style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;">पश्चिमको ‘गड’ नेपालीको
‘गढीमाई’ को अपभ्रंश हो | भलै त्यसलाई १६०० वर्षअघि जर्मनहरुले शुरु गरेको दाबी
चलिरहोस् | आदियुगदेखि बरियापुरमा खडा रहिरहेको यो गढीमाईको ख्याती र सौन्दर्य
मानदेवकै पालामा चारैतिर फैलिसकेको कुरा त कालिकोटका योगी नरहरिनाथले ३६ वर्ष
लगाएर लेखेको ‘बाराको प्रमाणिक इतिहास’ मा उहिल्यै उल्लेख भइसकेकै हो | पछि राजा
गणेश्वर सिंहका पालामा महाकवि विद्यापतिले हाल मन्दिर रहेकै ठाउँमा मैथिली भाषाको
कवितागोष्ठी गराए, भक्तिधाराका कविताहरु समेटेर भन्ने पनि भनाइ छ | अनि यही ठाउँ
हो, जहाँ भनाइ छ- साक्षात् गढीमाई देवी प्रकट भएर भन्नुभयो- मलाई पाँचपाँच वर्षमा
पशुबली चाहिन्छ, पाँच लाख घटीले चल्नेवाला छैन | ‘बरियापुरियन्स आर एनिमल एडिक्टस’-
एक समकालिन पश्चिमाले त कतै लेखेकै छन् | फेरि, पश्चिमासँग किन तुलना गर्छौ,
बरियापुर त निरपेक्ष हो भनेर लेख्नुअघि यी शिरोमणिले कमसेकम एकपटक उनकै गुरु
चैतन्य मिश्रलाई सम्झिदेको मात्रै भएपनि यो टिपोटको जरुरी हुन्थेन | ऐतिहासिक
चेतको कुरा गर्दै मिश्रले आफ्नो ‘डक्टरल डिजर्टेसन’ मा लेखेका छन्- नेपालको
इतिहासशास्त्र लगायत राजनीति समष्टिभन्दा धेरै बढी व्यष्टि</span><span style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;">, <span lang="NE">विश्वकीय र क्षेत्रीयभन्दा धेरै बढी राष्ट्रिय र
स्थानिक</span>, <span lang="NE">जगत् र समाजका विशिष्टताभन्दा धेरै बढी व्यक्तिका
विशिष्टता र ऐतिहासिक प्रवाह र सम्पूर्ण संरचनाका विशिष्टताभन्दा धेरै बढी कर्ताको
विशिष्टतामा केन्दि्रत हुनपुगेको हो | आफ्नै गुरुको कुरा नपढ्ने यो कस्तो विद्वान
हो, बुझिनसक्नु छ | धेरैको हाल यही छ |<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; font-size: large; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: #272727; font-family: Mangal, serif; font-size: large;"><b><i>अरुन्धती र दीपा मेहता</i></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;">यी ती दुई नामहरु हुन्
जसलाई ‘कोट’ गर्न भ्याएका छन् विद्वतशिरोमणिले आफ्नो रिजोइन्डरमा | अरुले माने
भन्दैमा बलिप्रथा, सतीप्रथा, दासप्रथा नेपालले मान्न जरुरी छैन भने यो जोडी चाँहि भारतीय
भएर मात्रै हामीले तिनका ‘कोट’ लाई मान्दिनुपर्ने हो ? शिरोमणिको विवेकलाई
पंक्तिकारको खुलाप्रश्न हो यो | नभन्दै तथ्यांक बोल्छ- यतिखेर १५ हजार नेपालीहरु
भारतीय ‘पेरोल’ मा छन् | चिनियाँहरू भन्छन् रे नै</span><span style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;">, '<span lang="NE">तिम्रो देशमा कोचाहिँ बिकेको छैन </span>? <span lang="NE">कोसँग सहकार्य
गर्ने </span>?'</span><span style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; font-size: 10.5pt; line-height: 115%; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;"> </span><span lang="NE" style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;"> निश्चय नै, बरियापुरमाथि धावा बोल्नेहरुको
फ्रन्टलाइनमा पश्चिमाहरु छन् | तर तिनै गोरा छालाले संचालन गरेको एउटा भारतीय
‘ग्यांग अफ फोर’ यसपाला बरियापुरमा खुल्लमखुल्ला क्रियाशील थियो | माथिका
पंक्तिहरु पढिसकेपछि बुझ्नेले बुझ्लान् नै- औपनिवेशिक सोच र नमिठो लघुताभाष भनेको
के हो ! </span><span style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; font-size: large; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; font-size: large; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;"><b><i>रिप्लेज बिलिभ इट अर नट</i></b> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: #272727; font-family: Mangal, serif;">जसले अति पुरानो नेपाल बुझेका छन्, तिनले २६औं शताब्दीमा टेकेको पनि ५८ वर्ष भयो | जसले आधुनिक नेपाल बुझेका छन्, तिनले २१औं शताब्दीमा टेकेको पनि ७२ वर्ष भयो | तर २१औं शताब्दीमा टेकेको भर्खर १४ वर्षमात्र भएका यी नवकिशोरहरु अहिलेको युगमा आएर पनि संस्कृति र परम्पराको बचाउ गर्ने ? भनेर थाक्दैनन् | हामी शुद्ध मांसाहारी हौँ भनेर पटकपटक 'कन्फेस' गरिरहन पनि यी बरियापुर विरोधी नवकिशोरहरु फिटिक्कै लजाउँदैनन् | रिप्लेको 'बिलिभ इट अर नट' मा उल्लेख गर्नलायक यस्तै विसंगतिलाई सायद हामी बेलाबेला नियति भन्ने गर्छौं | खासमा बरियापुर विरोधीहरुको खास तारो के हो, विरोधीहरु स्वयम्मै प्रष्ट छैनन् | आफू बाहेक अरु सबलाई मासु घिच्न प्रतिबन्ध लगाउनुपर्ने माग हो कि, बरियापुरमा बफ काट्दा काठमाण्डौमा म:मको अभाव हुन्छ भनेर हो कि ? वा मेलास्थल बरियापुरबाट काठमाण्डौ स्थानान्तरण गर्नुपर्ने हो कि, पा-पाँच वर्षलाई लम्ब्याएर बीस वर्ष बनाउनुपर्ने हो कि बलि दिइने पाँच हजार राँगालाई पाँच सयमा झार्नुपर्ने हो कि ? अरु किसिमले भन्न नसकेर मेला व्यवस्थापनका गन्जागोल नारा भट्टयाउनेहरु पनि भेट्टिए- प्रगतिशीलताको खोल ओढेका केही बुज्रुकहरु | इयू, डेनमार्क, नेदरल्याण्ड, नर्वेलगायत भ्याटिकन र प्रोटेस्टेन्टहरुले आफ्नो धर्मविस्तारका लागि हिन्दूधर्मभित्रको एउटा अनन्य प्रथामाथि यसरी धावा बोल्दा पनि अरुहरु मुखमा टेप टालेर बस्छन् भने बसून्, यो पंक्तिकार बस्दैन | आदियुगदेखि बरियापुरमा चलिआएको गढीमाई पर्व यथार्थमा धर्म नै होइन, प्रकृतिसम्बद्ध जीवनपद्धति र दर्शन हो | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: #272727; font-family: Mangal, serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: #272727; font-family: Mangal, serif; font-size: large;"><b><i>पुछार-१</i></b> </span><span style="color: #272727; font-family: Mangal, serif;"> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;">योपालि रामबहादुर बम्जन
स्टेजमा कतै देखा परेनन् तर मोदीको नेपाल भ्रमणका बेला पशुपतिनाथ नजान अनुरोध
गर्ने स्वामी अग्निवेश चाँहि अपेक्षितरुपमै बरियापुर विरोधीहरुको फ्रन्टलाइनमा थिए
| नेपाली जनताको हृदयमा पशुपतिनाथ र बरियापुर किन प्रिय छन्, यी गेरुवस्त्रधारीले
नबुझ्ने कुरा थिएन | सुनियोजित रुपमा मेलास्थलमै अनसन बस्न खोज्दा मेला भर्न आएका लाखौँ
श्रद्धालुहरुले लखेट्नु लखेटे यिनलाई | जुन दिन बाँकी बरियापुर विरोधी झुण्डहरुको
पनि पश्चिमा कनेक्सन सप्रमाण सडकमा छरपस्टिन्छ, तिनको हाडखोर अवश्यै रहनेछैन |</span><span style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<b><i><span lang="NE" style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; font-size: large; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;">पुछार-२ </span><span style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;"><o:p></o:p></span></i></b></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;">नभन्दै पशुबलिको भोलिपल्टै
मन्त्रिपरिषद्को बैठकले बरियापुर गाविसलाई महागढीमाई नगरपालिकामा ‘प्रमोसन’
गरिदिएको छ |</span><span style="color: #272727; font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-theme-font: minor-bidi; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-theme-font: minor-bidi;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-74181423869832089562014-12-03T00:48:00.001-08:002014-12-03T00:48:42.119-08:00True religion<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="background-color: white; color: #333333; font-family: Tahoma; font-size: 14px; line-height: 19.6000003814697px;">First appeared in <a href="http://www.ekantipur.com/the-kathmandu-post/2009/03/18/expression/true-religion/185065.html">The Kathmandu Post, 2009-03-17</a> </span><br />
<span style="background-color: white; color: #333333; font-family: Tahoma; font-size: 14px; line-height: 19.6000003814697px;"><br /></span>
<span style="background-color: white; color: #333333; font-family: Tahoma; font-size: 14px; line-height: 19.6000003814697px;">At a time when the original meanings and significance of things are eroding at an ever increasing pace, the fate of religion has been no different. Observe closely around you and you'll have to wait for no Sunday to find the self-styled religious men and women. Yes, they wake up early in the morning, take baths, go to temples, perform prayers and meditation, but my question is: Do these alone suffice for one to be an truly religious person? Are karmakandas and rituals sole prerequisites to certify oneself as a religious being? Certainly not, and if you further scrutinise our self-styled religious fellows, you'll find that they are vain, boastful and have no qualms promoting deplorable social evils like untouchability, gender discrimination and a host of other ills falsely associated with religion. They are not interested in following the good that their religion teaches. </span><br />
<br style="background-color: white; color: #333333; font-family: Tahoma; font-size: 14px; line-height: 19.6000003814697px;" /><span style="background-color: white; color: #333333; font-family: Tahoma; font-size: 14px; line-height: 19.6000003814697px;">Little wonder, then, the the youths of today are exhibiting the legacy they got from the older generation, especially during festivals like Shivaratri and Holi. The festivals are supposed to be an occasion when all enmity is forgiven and forgotten and friendship is renewed, but the modern day youths behave the other way round. They take these occasions to take ganja and bhang and tease young girls, which consequently lead to brawls and gang-fights. What is the point of celebrating festivals if it is only to trouble others and end up spoiling your own mood?</span><br />
<br style="background-color: white; color: #333333; font-family: Tahoma; font-size: 14px; line-height: 19.6000003814697px;" /><span style="background-color: white; color: #333333; font-family: Tahoma; font-size: 14px; line-height: 19.6000003814697px;">Indeed, there is no need to visit temples and pay lip-service to god, for god is within you if you have the ability to feel it. God is, as William Blake says, in a grain of sand and in a flower. And as S. Radhakrishnan puts it in another context, "Religion is seeing God face to face. If anyone achieves that, he is an authentically religious man." But in order to achieve that, or say, to catch a glimpse of that Supreme Being, one has to go through self purification and sacrifice. Prayer and meditation may be necessary at one point, but they should not be merely for outward display, as is the case with us today. It ought to rather serve to discipline our body, mind and heart. Above all, we must learn to discard the vile deeds we commit in the name of religion. </span><br />
<br style="background-color: white; color: #333333; font-family: Tahoma; font-size: 14px; line-height: 19.6000003814697px;" /><span style="background-color: white; color: #333333; font-family: Tahoma; font-size: 14px; line-height: 19.6000003814697px;">I want to plead one and all to follow what Paulo Coelho says, that religion is a way of having discipline and collective worship with persons who share the same mystery. Let us all embrace true religion by strengthening our spirit and learning to love and forgive those around us.</span></div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-68410280640046426302014-11-27T03:52:00.001-08:002014-11-27T04:05:53.929-08:00मोदीको गोप्य काठमाण्डौं डायरी <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">उसो त प्रधानसेवकका हैसियतमा यो मेरो
दोश्रो नेपाल भ्रमण हो | ४ महिनाअघि पनि यहाँ आएर जादुमयी रुपमा सबैलाई
मन्त्रमुग्ध पार्देको थिएँ | संसद भवनमा दिएको भाषणमा बजेको तालीको गड्गडाहट त
मैले अहिलेसम्म पनि अनुभव गर्दैछु | तर
मेरो पूजा हुन थालेको चाँहि म प्रधानसेवकमा नियुक्त भएदेखि नै हो | भन्ने नै हो
भने मेरो अन्तस्करणमा लाग्छ, यो मेरो आफ्नै गुजरात राज्य हो | यहाँबाट मैले चुनाव
लडें भने शतप्रतिशत मत पाउनेमा म शतप्रतिशत ढुक्क छु | बरु भारतमाताकै केही
राज्यले धोका देलान्, यो नेपालले दिन्न | यसमा मलाई रत्ति शंका छैन |</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgm3lEAkFsFSnWNcui0UJU5YGXpskYiQCPueKRYPhfrRwmRYh77VRkgkhh-rDtPwxLAMVWfLRR960px7dtjj09M7doM_SCsQ3MKz2l2ctqwZpZbXfL52AxRF2dCCicoMJRSH0DYX3pETZ0/s1600/1503972_10154436869535165_8032037830257934956_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgm3lEAkFsFSnWNcui0UJU5YGXpskYiQCPueKRYPhfrRwmRYh77VRkgkhh-rDtPwxLAMVWfLRR960px7dtjj09M7doM_SCsQ3MKz2l2ctqwZpZbXfL52AxRF2dCCicoMJRSH0DYX3pETZ0/s1600/1503972_10154436869535165_8032037830257934956_n.jpg" height="179" width="320" /></a></div>
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">त्यसैले नेपाल आउँदा केही न केही पाहुर
ल्याइदिइरहन मन लाग्छ | के गर्नु, आफ्नै स्यानो भाइकोजस्तो माया लाग्छ | गएको पालि
एक खर्बको सहुलियत ऋण दिएँ, यसपल्ट हेलिकप्टर ल्याइदिएको छु | खेलौना होइन,
साँच्चैको | तर हरेकपटक म यहाँ आउँदा एउटा विद्रूप नाटक मन्चन हुन्छ | सिंगारपटार
र बढारकुँडारको यो नाटक मलाई एउटा भयानक पाखण्ड लाग्छ | यस्ता नौटंकीसित म कत्ति
अपरिचित छुइन | हिन्दुस्तानका पिछडिएका ठाउँमा म जाँदा पनि त्यहाँका ड्रामाबाजहरु
यस्तै नौटंकी देखाउँछन् | नेपालको खास अवस्था कस्तो छ, मैले नदेखेको हो र ? धेरै
वर्षपहिले म लाइमलाइटमा नआउँदै कैलाशसम्मको यात्रा गरेको थिएँ | त्यतिबेलै भरपूर प्राकृतिक
सौन्दर्य भएर पनि सुन्दर हुन नसकेको यो देशको दुर्दान्त तस्वीर देखेको थिएँ | जतिसुकै
मेकअप गरेर मलाई देखाउन खोजे पनि मलाई थाहा छ- यो देश त्योबेला मैले देखेभन्दा
अलिकति पनि बदलिएको छैन | र मेरोजस्तो करिस्मेटिक नेतृत्व नउदाउन्जेल बदलिनेवाला
पनि छैन | तर मैले सार्वजनिक रुपमा यसो भन्न मिल्दैन | मैले त समिटमा भाषण दिँदा
यहाँका नेताहरुको तारिफ गर्दिनुपर्छ, नेपालले अचम्मै मोहनी लगाएको बखान
गर्दिनुपर्छ | सत्य कुराहरु त मैले यही गोप्य डायरीमा मात्र खोल्न पाउँछु | </span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">अँ, जति पनि नेता भनाउँदाहरु भेटें, एकाध
अपवादबाहेक जम्मै चाकरी गर्ने र चुक्ली लाउनेहरु मात्रै रहेछन् | देशका बारे
सोच्ने मजस्तो राष्ट्रवादी कोही भेट्टाइन | माओवादी नेतृत्वको २२ दलीय गठबन्धन
चाँहि मक्ख थियो, भेट्नेबित्तिकै पाउलागी गरिहाल्यो | सहमतिबाटै संविधान बन्नुपर्छ
भनेर ट्रमा सेन्टर हस्तान्तरणमा के भन्देको थिएँ, उनीहरुका खुट्टा भुइँमै छैनन् |
कांग्रेस-एमाले अलि ठुस्केका देखिन्थे, बिन्ती जाहेर गरेका थिए- हजुरले किन त्यसो
भन्सेको भन्दै ?</span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">धन्न त्यति भएपनि असन्तुष्टि
पोख्ने हिम्मत गरे विचराहरुले | मलाई दायाँबायाँ थाहा छैन, सहमतिकै संविधानमा जोड
दिनूस्- यति भन्दै आत्मविश्वास नभएका ती रोबोटहरुलाई आफ्नो ज्ञान-बुद्धि दान
गर्देको थिएँ |</span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">सबैलाई थाहा छ, पूरै संसारले मलाई
विकासपुरुष मान्छ | मेरो धार्मिक कट्टरता पनि यही खोलभित्र ढाकिएको छ | विकासपुरुषको
यो छविलाई अघि बढाउन नेपालमा पनि धमाधम विद्युत परियोजनाहरुका पिटीए र पिडीएहरु
हस्ताक्षर गर्देको छु | जलश्रोतको क्षेत्रमा हानेको यो छलाङबाट मैले भारतमाताको
भलैभलो गरेको छु | अलिकति भलो नेपालकै पनि हुन्छ भने मलाई के आपत्ति ? मलाई थाहा
छ, जता पनि छिद्र खोज्ने केही चर्का राष्ट्रवादीहरु यहाँ पनि होलान् | राष्ट्रघाती
सम्झौता भन्दै केही दिन चिच्याउलान् पनि तर यति ग्यारेन्टी छ, हिन्दुस्तानमा यसका
निम्ति मेरो जयजयकार नै हुनेछ | </span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">भारतमाथि नेपालीहरुको पनि पूरा अधिकार छ,
ममाथि पनि तपाईंहरुको अधिकार छ भनेर पनि यसपालि मैले बोलें | गुह्य कुरा चाँहि
नेपालमाथि मेरो अधिकार छ भन्ने थियो | यो कुरा बुझ्नेहरुले जरुर बुझे होलान् |
नबुझ्नेका लागि यो डायरी छँदैछ | कुनै नयाँ कुरा भनेको होइन | चाचा नेहरुले पनि
भनेका थिए- नेपालमाथिको आक्रमण भारतमाथि मानिनेछ र तुरुन्त प्रतिक्रिया दिइनेछ |</span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"> </span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">नवाज सरिफसँग मैले हात मिलाइन भनेर पनि
मिडिया मच्चियो क्यारे | यही डायरीमार्फत बुझे हुन्छ- म symbolism का खातिर गरिने
कर्मकाण्डमा विश्वास गर्दिन | हात मिलाएरै समाधान हुनेभए म हजार चोटि पनि हात
मिलाउन तयार छु | यसरी प्रचार हुँदैछ मानौं, मैले हात नमिलाएकै कारण हामी बीच ३-३
वटा युद्ध भएको थियो | Modi means business भन्ने थाहा छैन ? मलाई नतिजा चाहिन्छ |
त्यहाँ दुनियाँका सामू हात मिलाएर भित्रभित्रै तुष पालिराख्नुको के अर्थ ? यही काठमाण्डौ
हो जहाँ मुर्सरफले कुनै समय बाजपेयीजीसँग हात मिलाएका थिए | नतिजा केही निस्क्यो
भने शुन्य निस्क्यो, अरु निस्केन | फेरि त्यही दिन मुम्बई हमलाको छ वर्ष पुगेको
थियो | यस्तोमा सबैका मुखेन्जी हात मिलाउन मै अघि सर्नु भन्या सरन्डर हुन्थेन ?</span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">त्यैपनि कोइरालाजीले धेरै किचकिच गरिरहनु भो जसकारण द्वारिका
रिसोर्टमा दुवैले गुड गरियो | गुड मात्रै हो र, wefie पनि खिच्न भ्याइयो | तर खोइ
त, </span><span lang="NE" style="color: #333333; font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Arial; mso-hansi-font-family: Arial;">ङिच्च </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">हाँसेर,
हात मिलाएर अनि फोटो खिचेर कुनै आइसब्रेक त भएन आखिरमा |<o:p></o:p></span><br />
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">लौ त, काठमाण्डौ डायरी योपालिलाई यत्तिमै
टुंग्याउनुपर्ला जस्तो छ | अब एकछिन केही थान ट्विटहरु फुराउनुपर्यो, wefie पनि
पोस्टिनु पर्यो अनि पल्टिनुपर्ला | जय हिन्द !</span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-48726458771885035132014-11-11T09:15:00.000-08:002014-11-27T03:55:15.605-08:00ढुक्कले दिनूस् गढीमाईमा बलि <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">राँगाको
नेतृत्वमा बोका, सुँगुर, हाँस, परेवा र कुखुरालाई पछि लगाएर काठमाण्डौस्थित पशुहरुको
एउटा प्रतिनिधिमण्डल सिंहदरबार छिर्यो | </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>नाइके
राँगा</b>ले कड्किंदै भन्यो- अबको केही दिनमै बाराको बरियापुरमा गढीमाई मेला हुँदैछ, दुई
दिनमै हाम्रा पाँच लाख दाजुभाइ दिदीबहिनीहरु रेटिदैछन्, रगतको नदी बग्दैछ ! यस्तो
अवस्थामा हामीलाई थाहा चाहियो- सरकार के हेर्दैछ ?</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>सरकार</b>-
हाम्रो जातै केही नसुन्ने र केही नदेख्ने हुन्छ | </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>नाइके</b>- उसोभए
अब हामी धमाका देखाइदिन्छौं |</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">[पछाडिपट्टिबाट
एक बथान सुँगुरले डाँको छाडे- हो, हो, धमाका देखाइदिन्छौं | ]</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>सरकार</b>-
त्यसो हो भने सरकारले तिमीहरुको समस्या के हो, अध्ययन गर्नेछ |</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b><br /></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>नाइके</b>-
मङ्सिर लाइसक्यो, बलिको दिन आइसक्यो | तपाईंलाई चाँहि ट्याम न कुट्याम अध्ययनको
ढोंग रच्नुपर्ने ? सबै अध्ययन त अध्येयताले गरिसकेका छन् | तपाईंले त बस् यो
मेलामा हुने क्रुर बलि रोक्नुपर्यो |</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">[बाहिरपट्टि
पशुअधिकारवादीहरुको नाराजुलुस प्रष्टै सुनिन्थ्यो ]</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>सरकार</b>- तर
हामी मानिसले हाम्रो धर्म-संस्कृति, संस्कार र परम्पराको पनि त ख्याल गर्नुपर्यो |
तिमीहरुलाई पो हाइसन्चो छ, धर्म-संस्कृति क्यै छैन | हामी त तिमीहरुजस्तो
फुक्काफाल जन्तु होइनौं, परम्पराको दाम्लोले बाँधिएका हुन्छौं | तिमीहरुलाई ‘ल,
पशुबलि ब्यान्ड भो’ भन्दिनेबित्तिकै हिन्दू प्रजातान्त्रिक नेपालका एकहुल
कार्यकर्ताहरु मलाई घेर्न आइपुग्छन् | </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>नाइके</b>- उता
तपाईंहरु विश्वको सबैभन्दा धेरै पशुबली दिने शक्तिपीठ भनेर गढीमाइको गुणगानमा मग्न
हुनुहुन्छ, के जाति बुकमा रेकर्ड राखेर विश्वले चिन्नेछ नेपाल भनेर फुलेल
हुनुहुन्छ | यता, हाम्रा साथीहरु कस्तो मनोदशाबाट गुज्रिदैछन्, हेक्कासम्म छ
तपाईंहरुलाई ? घृणा गर्छन् उनीहरु गढीमाइलाई | तपाईंहरुले त्यस्तो भक्तिभावले शीर
निहुर्याउने यो मन्दिरलाई पशुहरुले पनि त्यत्तिकै श्रद्धा गरुन् भन्ने लाग्दैन
तपाईंहरुलाई ? ए सरकार ! के साँच्चै लाग्दैन ? </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>सरकार</b>
(<i>लामो सुस्केरा हाल्दै</i>) - के गर्छौ त भाइ हो ? पशुबली नदिँदासम्म हाम्रा श्रद्धालु
भक्तजनहरुको मनोकामना पूरा भएको एउटै रेकर्ड छैन | भगवानै यस्तो हुनुहुन्छ कि
उहाँका समीपमा पशुहरुको आलो रगत नपरुन्जेल जतिसुकै ठूलो तपस्या गरेपनि आफ्ना
भक्तको कुरा सुन्नुहुन्न | त्यसैले भगवानको दिलखुस पार्न यति त नगरी धरै छैन भाइ
हो !</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>बोका
</b>(<i>खुट्टा बजार्दै</i>) - के कुरा गर्नुभा सरकार यस्तो ? पशुबलीलाई धार्मिक लेपन लगाउन
खोजेर आफ्नो बेवकुफी नदेखाउनुहोस् | फेरि, धर्मसंस्कृतिमा त्यस्तो कतै रहेछ नै भने
पनि त्यसलाई समयानुकूल परिवर्तन गर्न नसकिने हो र ? कि कुसंस्कारै भएपनि आँखा
चिम्लीचिम्ली पछ्याउनैपर्छ भनेर शास्त्रमा लेखेको छ र ? एउटा भ्रामक जनविश्वासको
बलमा राज्यस्तरबाटै पुठ दिएर यस्तो घीनलाग्दो ताण्डव नृत्य मच्चाउन तपाईंलाई
अलिकति त लाज लाग्नुपर्ने हो | त्यैमाथि एक्काईसौं शताब्दीको दोश्रो दशकमा |</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>सरकार</b> (<i>अलि
रन्किंदै</i>) - लाज-शरम-घीन मानेर एक्काईसौं शताब्दीको सरकार चल्दैन भाइ | ‘एक लज्जा
परित्यज्य सर्वत्र विजयी भवेत्’ भन्ने श्लोक तिमी पशुहरुलाई के थाहा ?</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>नाइके</b>-
थाहा पाउनुपर्ने कुराहरु धेरै छन् सरकार ! तर यति कुरा चाँहि तपाईं पनि थाहा
पाइराख्नुस् कि तपाईंहरुको यो उन्मादी खेल अब धेरै समय टिक्दैन | एउटा पत्थरलाई
निरीह पशुका रगत चढाएर देवता खुशी हुने होइन भन्दै जताततैबाट हाम्रा पक्षमा उभार
आइरहेको छ | के भेज, के ननभेज; सोसल मिडियाका अधिकांश फेसबुके र ट्विटेले हाम्रा
पक्षमा अभियानै छेडेका छन् | भारतको अदालतले मेलाका बेला पशु निर्यात नगर्नू भनेर
ठाडो आदेश दिइसक्यो | जोना लुम्लेले बेलायत तताइरहेकी छिन् | युरोपेली राजदूतहरु
पनि लागिपर्नुभाछ | देशविदेशबाट हस्ताक्षरहरु ओइरिइरहेका छन् | अबोध र निरीह पशुमाथिको
अमानवीय अपराध रोक्न स्वयम् मानवहरु जुर्मुराएको देख्दा हामी भावविभोर भएका छौं |
तर सरकार, तपाईं देखे नदेखेझैँ, सुने नसुनेझैं गर्नैमा मस्त हुनुहुन्छ | थाहा छैन,
यसो गरेर तपाईंहरु पाप गर्दैहुनुहुन्छ कि पुण्य, तर यति चाँहि भन्न करै लाग्छ- मानवीयता
र पाशविकताको अर्थ साटफेर गर्नुपर्ने दिन आएछ | </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>सरकार</b>- पशु
भएर मान्छेसँग मुखमुखै लाग्नु तिमीहरुलाई शोभा दिने कुरा होइन | फेरि, तिम्रो
लम्बेतान भाषण सुन्ने फुर्सद पनि मसँग अहिले छैन | जरुरी मिटिंगहरु छन्,
महत्वपूर्ण रिबनहरु काट्नु छ | मलाई यत्ति भन, के दशैंजस्ता चाडबाडमा पनि हामीले
तिमीहरुलाई नखानु ? के जागिर पाएको खुशियालीमा, पास भएको अवसरमा, छोरो पाएको
उपलक्ष्यमा पनि ‘निरीह प्राणी’ भन्दै भेजमै चित्त बुझाइरहनु ?</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>नाइके</b>-
निर्दोष पाठाहरुको शिकार नगर्नूस् ब्वाँसासाहेब भनेर त म कसरी भनूँ ? मन्दिरहरुमा
हामीलाई होइन, नरिवललाई फुटाएर तपाईंको भगवानलाई चढाउनुहोस् भनेर पनि म भन्न
सक्दिनँ | बरु काम, क्रोध, लोभ, मोहलाई बलि दिनूस् भन्नु पनि बेकारै छ | अहिंसा
अनि शाकाहारी डाइटको फाइदाबारे प्रवचन सुनाउने मुर्खता त म झन् कसरी गरूँ र ? हाम्रो
मासुबाटै तपाईंहरुको शरीरले प्रोटिन पाउँछ, तपाईंहरूको जिब्राले स्वाद पाउँछ | भन्ने
नै हो भने, हाम्रो रगत र मासुबाट तपाईंहरु आफ्नो भोकतिर्खा मेट्न स्वतन्त्र
हुनुहुन्छ | तपाईंले आफ्नो सजातीय मान्छेकै बाँच्ने अधिकार त सुनिश्चित गर्न
नसकेका बेला हामी हाम्रो बाँच्ने अधिकार मागेर मजाकका पात्र बन्न चाँहदैनौं | हाम्रो
बिन्ती त यत्ति हो- यति धेरै छटपटी र पीडा नदिनूस् | हामी हाँसीहाँसी शूलीमा
झुन्डिन तयार छौं, तर यत्ति हो, त्यो झुन्ड्याई अलिक मर्यादित र व्यवस्थित होस् | भगवानको
नाम जप्दै क्रुरताको यो हद ननाघ्नुहोस् | सारा संसारका अगाडि तड्पाई-तड्पाई
आमसंहार नगरीदिनूस्; गढीमाईजस्तो हिरोशिमा र नागासाकी खडा नगरिदिनूस् | बर्बर
हिंसालाई रोमान्टिसाइज नगरिदिनूस् | अनि अन्तिममा, बुद्ध वाज बर्न इन् नेपाल भनेर
एकोहोरो चिच्याइरहनुभन्दा पशुबलिका बारे बुद्ध के भन्दा रहेछन्, यसो पढ्ने लेठो
गरिदिनुहोला | <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><b>सरकार</b>-
हुन्छ, तिमीहरुको कुरा एकदमै जायज लाग्यो | गढीमाइले मलाई सद्बुद्धि दिनुभएको छ | यससम्बन्धी
निर्णय म आजै क्याबिनेटको आकस्मिक बैठक बोलाएर गर्नेछु | प्रतिक्षा गर्नू | धन्यवाद
!</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ascii-font-family: Kantipur; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Kantipur;">भोलिपल्ट
बिहानै सबै पशुहरु टुंडिखेलमा जम्मा भएर अखबारका हेडलाइनमा आँखा दौडाउने होडबाजीमा
उत्रिए | त्यहाँ छापिएको थियो- <b>गढीमाई मेलामा हुने बलिमा कुनै किसिमको अवरोध
आउन नदिन २००० सुरक्षाकर्मी परिचालन गर्ने सरकारको निर्णय</b> |</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;"><o:p></o:p></span></div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-38779043089934481662014-10-26T05:39:00.003-07:002014-10-26T05:42:02.840-07:00आइसीयुबाट स्वास्थ्यक्षेत्रको चिठी- भगवान कोइराला कि अमितकुमार ?<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal" style="background-color: white; color: #464646; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18.2000007629395px;">
<span lang="NE" style="font-family: Mangal; font-size: 10pt; line-height: 15.3333320617676px;">First appeared in <a href="http://jiwankshetri.blogspot.com/2014/10/normal-0-false-false-false-en-us-x-none_25.html?spref=tw">South Asia and Beyond</a> </span></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: white; color: #464646; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18.2000007629395px;">
<span lang="NE" style="font-family: Mangal; font-size: 10pt; line-height: 15.3333320617676px;"><br /></span>
<span lang="NE" style="font-family: Mangal; font-size: 10pt; line-height: 15.3333320617676px;">प्यारा साथीभाइहरु,</span></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: white; color: #464646; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18.2000007629395px;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: white; color: #464646; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18.2000007629395px;">
<span lang="NE" style="font-family: Mangal; font-size: 10pt; line-height: 15.3333320617676px;"> तपाईंहरुको अमूल्य जीवनको ठेक्का लिएर बसेको मैले सधैं तपाईंहरुको हालखबर सोधेर पत्रको सुरुवात गर्थें | आज चाँहि आफ्नै बेहाल सुनाएर गर्न चाहन्छु | उसै त पोहोर-परारदेखि अनेकन् रोगव्याधिले गाँजेर थलिएको थिएँ, त्यसमाथि मन्त्रालयको घुम्ने मेचमा अहिलेका मन्त्री आएदेखि स्थिति गम्भीर भएर गएको छ | बाढीले बढार्नै लागेको आँगन भएको छु म | भर्खरै आइसीयुमा ‘सिफ्ट’ गरेको छ | अनुहार कच्याककुचुक र जीउ लल्याकलुलुक भइसकेको छ | एकदमै हतास र निराश छु, भाइबहिनी हो | दुखको कुरो, यस्तो हुँदा समेत सान्त्वना र सहानुभूतिका एक शब्द कतैबाट आएको छैन, स्वास्थ्यलाभको कामना त परैको कुरा | कुनै मानवअधिकारवादीले मेरो प्राणरक्षाका निम्ति विज्ञप्ति निकालेको छैन | अखबारका पानामा पनि मेरो कुनै समाचार छैन | </span></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: white; color: #464646; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18.2000007629395px;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: white; color: #464646; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18.2000007629395px;">
<span lang="NE" style="font-family: Mangal; font-size: 10pt; line-height: 15.3333320617676px;">साँच्चै नै साथी हो, तपाईंहरुको मौनता मलाई बिझिरहेको छ | लाग्दैछ- बरु ढुंगा बोल्ला, तपाईंहरू बोल्नुहुन्न ! तर पनि, सुकेर दाउरा भइसकेको यो ज्यान कतै फेरि तंग्रिहाल्छ कि भन्ने आशाको त्यान्द्रो मर्दोरहेनछ | मेरो यो बिलौना सुन्ने कोही हुनुहुन्छ भने कृपया बोलिदिनुस् ! मेरो सास जानु भनेको खासमा मेरो होइन, तपाईंहरुको जीवनको बलि चढ्नु हो | आखिर कहिलेसम्म मूकदर्शक बन्न सक्नुहुन्छ ? मुख फोर्नुस् साथी हो, मुख फोर्नुस् !</span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: Mangal; font-size: 10pt; line-height: 15.3333320617676px;"> म मरिसकेपछि आँशु चुहाउनुभन्दा अगावै मुख फोर्नुस् ! </span></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: white; color: #464646; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18.2000007629395px;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: white; color: #464646; font-size: 13px;">
<span lang="NE" style="font-family: Mangal; font-size: 10pt; line-height: 15.3333320617676px;">आफ्नो निहित स्वार्थका लागि पौने तीन करोड नेपालीहरुको जीवन धरौटीमा राख्नसक्ने दुस्साहसीहरु मेरो मन्त्री बनेर ममाथि रजाईं गर्न आउँछन् यहाँ | अब भन्नुस्, कहिलेसम्म थेग्न सक्छु म तिनीहरुलाई ? नठान्नुस् कि यस्ता झिनामसिना विषयमा सोच्न तपाईंसँग समय छैन | नसोच्नुस् कि यस्ता खुद्रा कुरामा छलफल गर्दा ‘संविधान’ जस्ता ओजपूर्ण विषयहरु ओझेलमा पर्छन् |</span><span lang="NE" style="font-size: 10pt; line-height: 18.2000007629395px;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"> </span></span><span style="font-family: Mangal; font-size: 10pt; line-height: 15.3333320617676px;">आफ्नो सोचको दायरा अलिकति फराकिलो पार्नुस् र सिर्फ एकचोटि यो प्रश्नमाथि घोत्लिनुस् - तपाईंलाई भोलि तलमाथि हुँदा उपचार गर्न कस्ता डाक्टर चाहिन्छन् ? थाहा छ, तपाईंको रोजाइमा भगवान कोइरालाहरु नै पर्छन् | बुझ्नुस्- भगवान कोइरालाहरु न त ब्रह्माले आकाशबाट फुत्त झार्दिनेवाला छन् न त धर्तीमुनिबाट स्वाट्टै प्रकट हुनेछन् | </span></div>
<a href="https://www.blogger.com/null" name="more" style="background-color: white; color: #464646; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18.2000007629395px;"></a><br />
<div class="MsoNormal" style="background-color: white; color: #464646; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18.2000007629395px;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: white; color: #464646; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18.2000007629395px;">
<span lang="NE" style="font-family: Mangal; font-size: 10pt; line-height: 15.3333320617676px;">भगवान कोइरालाहरु उत्पादन हुन त सर्वप्रथम भगवान कोइरालाहरुले पढ्ने र सिक्ने मेडिकल कलेजहरु स्तरीय हुनुपर्छ | मेडिकल काउन्सिलबाट तिनका फ्याकल्टी, पूर्वाधार र बिरामी चापको नियमित अनुगमन अनि नियमन हुनुपर्छ र त्यसैअनुसार त्यहाँ पढाइ हुने कोर्सहरुको सीटसंख्यामा थपघट हुनुपर्छ | साहुजीहरुले च्याउझैं नयाँ मेडिकल कलेजका ‘दुकान’ हरु उमार्दा सम्बन्धित विश्वविद्यालयले आर्थिक लेनदेनलाई होइन, तोकिएको मापदण्डलाई आधार बनाएर सम्बन्धन दिने/नदिने निर्णय गर्नुपर्छ | शिक्षण र स्वास्थ्य संस्थालाई राजनीतिको खोल ओढेका अपराधीहरुको नाङ्गो हस्तक्षेपबाट पूर्णत: मुक्त राख्नुपर्छ | सत्ताको डाडुपन्यु समाएका भ्रष्ट राजनीतिज्ञको आसेपासे हुनु नै अस्पतालको पदाधिकारी बन्ने योग्यता ठहरिने परम्पराको अन्त्य हुनुपर्छ | कसाइको सट्टा डाक्टर उत्पादन गर्ने एउटै बाटो यही हो | तर जसरी स्वास्थ्यमन्त्रीले मेडिकल काउन्सिललाई ‘कि त फलानो-फलानो कलेजको घटाएको सीट बढा, नत्र तँलाई नै विघटन गर्दिन्छु’ भनेर धम्क्याएका छन्- यो के हो ? म ठोकेर भन्छु- यो भनेको नेपालको चिकित्सा शिक्षालाई थप थिलथिलो पार्दै मेरो प्राणहत्या गर्नु हो | </span><span style="font-family: Mangal; font-size: 10pt; line-height: 15.3333320617676px;">सरल भाषामा यो भनेको भगवान कोइरालाहरुको कोखैमा भ्रुणहत्या गर्नु हो र ‘किड्नी र्याकेट’ चलाउने डा. अमितकुमारहरुलाई भटाभट जन्माउने ‘फ्लडगेट’ खोल्दिनु हो | के तपाईं अमितकुमारबाट उपचार लिन तयार हुनुहुन्छ ? सुनेथें- मान्छे भनेको आफूलाई नपर्दासम्म चेत्दै नचेत्ने जात हो, तर नमिठो सुनिए पनि यति चाँहि भन्न करै लाग्छ- तपाईंहरुले साँधिरहेको यो डरलाग्दो मौनताले तपाईं र तपाईंको सन्ततिको भविष्य कसाइ र अमितकुमारको हातमा सुम्पिरहेको छ | झाडापखालाको उपचार नपाएर ज्यान जाने देशमा उपचारले पनि मान्छे मार्ने अवस्थाको बीउ रोपिरहेको छ ! ठण्डा दिमागले सोच्नुस् अब- अमितकुमारहरुका नर्सिंगहोम तोडफोड र आगजनी गर्ने परिस्थिति निम्त्याउनु बुद्धिमानी हो कि ती अमितकुमारहरु जन्माउँदै नजन्माउनु ?</span></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: white; color: #464646; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18.2000007629395px;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: white; color: #464646; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18.2000007629395px;">
<span lang="NE" style="font-family: Mangal; font-size: 10pt; line-height: 15.3333320617676px;">एकताका आइ.ओ.एमलाई देख्दा आँखाभरि सप्तरंगी सपना थिए मेरा, अब केही बाँकी छैनन्, रित्तारित्ता छन् | सपना कसैका छन् त नेताजीका छन्- तपाईंहरुको जीवनलाई दाउमा थापेर भ्रष्टाचारको आहालमा चुर्लुम्म डुब्ने सपना | ‘भिटामिन डी’ को कमी हुनेबित्तिकै सिंगापुर, बैंकक र न्यूयोर्क उड्ने सपना | नेताजीका ती सपनाहरु विपनामा परिणत हुँदैगर्दा ‘सबैका लागि स्वास्थ्य’ को नारा चाँहि ‘फगत नेताका लागि स्वास्थ्य’ मा अनुवाद हुँदैछ, क्रुरतापूर्वक ! मलाई थाहा छ- यो पढ्दै गर्दा तपाईंहरुमध्ये कतिको छातीमा पनि शूल बल्किन्छ बेस्सरी | तर निरुपाय हुनुहुन्छ, तपाईंहरुको नाकैमुनि मेरो जीवनदायिनी धारा बन्द हुन लाग्दा पनि कठैबाहेक केही भन्न सक्नुहुन्न | धन्न मसँग गोविन्द केसीजस्ता विरलाकोटी मान्छे छन् जो मेरो प्राणरक्षाका निम्ति आफ्नो जीवन आहुति गर्न तयार छन् | जबजब म आइसीयुमा पुग्छु र भेन्टिलेटरमा राखिन्छु, तबतब यी केसी सत्याग्रहको शक्तिशाली हतियार लिएर अरिंगालको गोलोमा हात हाल्न आइपुग्छन्, एक्लै ! तर बूढा एक्लैले अनसन बसेर ड्राइभिङ सिटमा स्टेरिंग समाइरहेका ती लोभीपापीहरु पराजित होलान् भन्नेमा मलाई रत्ति विश्वास छैन | अब यति भनिसक्दा पनि ब्यूँझिनुहुन्न भने आगे तपाईंहरुकै मर्जी !</span></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: white; color: #464646; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18.2000007629395px;">
<span lang="NE" style="font-family: Mangal; font-size: 10pt; line-height: 15.3333320617676px;"> </span></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: white; color: #464646; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18.2000007629395px;">
<span lang="NE" style="font-family: Mangal; font-size: 10pt; line-height: 15.3333320617676px;"> -रुग्ण स्वास्थ्यक्षेत्र</span></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: white; color: #464646; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18.2000007629395px;">
<span lang="NE" style="font-family: Mangal; font-size: 10pt; line-height: 15.3333320617676px;"> आइसीयु, शिक्षण अस्पताल</span></div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5251488950992246113.post-82388493562629462632014-10-17T01:44:00.001-07:002014-10-22T09:46:09.689-07:00रुदाने र बिर्सिइएका नायकहरु<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">First Published in <a href="http://www.mysansar.com/2014/10/15225/">Mysansar</a> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">रुदाने अर्थात् रुपचन्द्र विष्ट ! जसलाई पुरानो पुस्ताले चटक्कै
बिर्सिसक्यो, नयाँ पुस्ताले चिनेकै छैन | इतिहासको अँध्यारो गर्तमा धकेलिएर
बिर्सिएका एक होइन, अनेकौं रुदानेहरु छन् यो मुलुकमा | तिनलाई स्कुलका
पाठ्यपुस्तकमा अनि पत्रिकाका पानाहरुमा कुनै ठाउँ छैन | हाम्रो इतिहासै यस्तो छ-
कति रुदानेहरु गुमनाम पारिएका छन्, कति ऐरेगैरेहरु</span><span lang="NE"> </span><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">चाँहि ख्यातिको
चुलीमा छन् | यो इतिहासको अब वृहत उत्खनन गर्दै तिनीहरुलाई फेरि सम्झने र नयाँ
पुस्तालाई अवगत गराउने कामको थालनी गर्नुपर्छ | यसै सन्दर्भमा अमितकिशोर सुवेदी र
विकास ढकालले ‘रुदाने: द मिस्टेरियस रिबेल’ नामको डकुमेन्ट्री निर्माण गर्दै गरेको
समाचार प्रकाशमा आएको छ | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh6wZc0ZpYxJWOccGLcc_0onRUeRUMDp2gefdcaDUBWLscs7eAdqsXqNFlb2ocnyYT-w1NZUHQKbac7vuLXkHa49fEvNCGKZXi_lnDA5T9fxCmEW5RrquhBcqctUtqKO0OoEcgRkzXQtDY/s1600/download.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh6wZc0ZpYxJWOccGLcc_0onRUeRUMDp2gefdcaDUBWLscs7eAdqsXqNFlb2ocnyYT-w1NZUHQKbac7vuLXkHa49fEvNCGKZXi_lnDA5T9fxCmEW5RrquhBcqctUtqKO0OoEcgRkzXQtDY/s1600/download.jpg" /></a><span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">छिमेकी भारतमा भगत सिंहमाथि सन् २००२ मा एकैचोटि तीनवटा फिल्महरु बने
| ती फिल्मले धेरै भारतीयहरुमा विस्मृतिको पर्दा उघारिदियो र भगत सिंहको स्मृतिलाई
पुन: ताजा बनाएर ल्यायो | सन् २००६ मा बनेको ‘रङ्ग दे वसन्ती’ ले त युवापुस्तामाझ भगत
सिंहलाई उनीहरुको ‘आइकन’ नै बनाइदिएको थियो | त्यस्तै, गत सालको ‘भाग मिल्खा भाग’
ले मिल्खा सिंह को हुन् भन्ने जानकारी संसारलाई दियो | भर्खरै रिलिज भएको ‘मेरी
कोम’ ले पनि मेरी कोमका बारे ठूलो चर्चा फैल्याएको छ | उक्त फिल्मका निर्देशक उमंग
कुमार स्वयंले स्वीकारेका छन् कि फिल्मको निर्माण थाल्नुअघिसम्म उनलाई थाहा थिएन-
को हुन् मेरी कोम भनेर | फिल्म र डकुमेन्ट्रीहरुमा त्यो शक्ति हुन्छ | इतिहासले
बिर्सेका, बाटैमा छोडेका वा चिन्दै नचिनेका नायकहरुलाई दर्शकसामु पस्किदिन्छ | अनि
तिनका जीवनकहानीले मान्छेलाई प्रेरित गर्छन् | तर हाम्रोमा एक त यस्ता ‘बायोपिक’
हरु बन्दै बन्दैनन्, केही गरी बनिहालेछन् भनेपनि गुणस्तरका हुनेमा ठूलो प्रश्नाचिह्न
रहन्छ | गुणस्तरकै रहेछन् भने पनि प्रचारप्रसारको अभावमा ती हलमा कहिले लागे,
कहिले उत्रे, हलवालाबाहेक अरु कसैलाई थाहा हुँदैन | त्यसैले, पुस्तकहरुको
प्रचारप्रसारमा अहिले जुन आक्रामकता देखिएको छ, गतिला फिल्म निर्माण गर्नेहरुले पनि
अब त्यसको अनुशरण गर्ने हो कि ? नत्र, त्यत्रो मेहनत गरेर बनाएको फिल्म कसैले थाहै
नपाई दर्शकका आँखाबाट ओझेलमा पर्छ भने त्यो बनाएको के सार ? केही वर्षअघि भजनशिरोमणि
भक्तराज आचार्यमाथि ‘आचार्य’ फिल्म बन्यो, समीक्षकहरुले ताली पिटे, केही
पत्रपत्रिकामा राम्रा ‘रिभ्यु’ हरु पनि छापिए | तर दर्शकका रुपमा हामीले, अझ हामीजस्तो
मोफसलमा बस्ने दर्शकहरुले, त्यो फिल्म लागेको-नलागेको केही पत्तो पाएनौं | यसप्रकार
भक्तराजबारेको हाम्रो कौतुहलता उनीमाथि फिल्मै बनिसक्दा पनि मेटिन सकेन | सहिद भीमदत्त
पन्तको जीवन पनि चाँडै पर्दामा आउँदैछ | आखिर उनी पनि हाम्रो समाजले उतिसारो
नचिनेका नायक हुन् | आशा गरौँ, यसले चाँहि ती ‘बायोपिक’ हरुको हविगत नबेहोरोस् | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">रुपचन्द्र विष्टका बारे केटाकेटी छँदैदेखि फाट्टफुट्ट सुनिआएको र
पढिआएको त हो | तर उनीबारे आधिकारिक सामग्रीहरु भने केही पाइँदैनन् | हरेक वर्ष
जबजब उनको स्मृति दिवस आउँछ, तबतब अखबारका भित्री कुनामा केही संस्मरणहरु चाँहि
पढ्न पाइन्छन् | तिनै छोटा संस्मरणमा पनि अनेक लोमहर्षक कथा र रोमाञ्चक गाथा हुन्छन्
रुप्चनको व्यक्तित्वका | किम्वदन्तीजस्ता लाग्ने ती किस्साहरु पढ्दा उनी कुनै
दन्त्यकथाका नायकझैं प्रतीत हुन्छन् | तर यत्तिकैमा रुप्चनको जीवनदर्शन
सर्वसाधारणसम्म पुग्न सक्दैनथ्यो, पुगेन | आज पनि तन्नेरी पुस्ता बिल्कुलै अनभिज्ञ
छ उनका बारे | यसलाई चिर्न उनका बारे ‘फिचर फिल्म’ वा ‘वृतचित्र’ बनाउनैपर्थ्यो,
जुन प्रयास ढिलै भएपनि भएको छ | झारा टार्ने किसिमले होइन, बरु पर्याप्त
अध्ययन-अनुसन्धान गरेर साँच्चिकै सार्थक वृतचित्र बन्न सकोस् यो- आमदर्शकको यही
कामना छ | अनि धारिलो मार्केटिङ अपनाएर भएपनि ऐतिहासिक व्यक्तित्व वा
विषयवस्तुमाथि बन्ने यस्ता फिल्महरु हरेक सर्वसाधारणको पहुँचसम्म पुर्याउनैपर्छ | </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">एक समय सहरका भित्ता र पर्खालहरु ‘थाहा’ ले पोतिएका हुन्थे | मलाई
नमान्नुस्, मेरा कुरा पनि नमान्नुस्, मेरा विरोधीका कुरा पनि नमान्नुस्, थाहा
पाउनुस्, सप्रेका देश थाहा पाएर सप्रे, बिग्रेका देश भ्रम परेर बिग्रे,
भ्रमैभ्रममा बाँचेर बिग्रेको यो देशको एउटा नागरिक तपाईं बस् थाहा पाउनुस्, देश
सप्रिन थालिहाल्छ- यस्तो भन्थे रे ‘थाहा’ आन्दोलनका यी प्रणेता | जनताको यही
‘थाहा’ पाउने अधिकार कुण्ठित हुनेगरी अदालत अवहेलनासम्बन्धी कालो विधेयक ल्याउन
लागिएको यो समयमा रुप्चन झनै सान्दर्भिक बनेका छन् | आफ्नो जीवनका अन्तिम दिनमा
बिमारीले थलिंदा उनले भनेछन्- ‘छाप्रेहरु उपचार गर्न जाने वीर अस्पताल हो, मलाई
त्यहीं लैजा | त्यहाँ भर्ना नै गर्नु परेमा जनरल वार्डमा गर्, क्याबिनमा नगर् |
क्याबिनमा सर्वसाधारण नेपाली बस्न सक्दैनन् |’ सिंगापुर र न्यूयोर्कलाई पानीपँधेरो
बनाएका हाम्रा बिरामी नेताहरुका निम्ति योभन्दा कठोर व्यंग्य के होला ? हुनेखाने
घरानाको भएर पनि जनता जगाउने राजनीतिमा होमिएका रुप्चनले जीवनपर्यन्त छाप्रेहरुकै
राजनीति गरेको थिए, झुत्रेझाम्रेकै लागि
लडेका थिए | २०३७ र २०४३ सालको पंचायती चुनाव जितेका रुप्चनले राष्ट्रिय पंचायतका
बैठकहरुमा गर्ने खरा भाषणले पंचायतका ताबेदारहरुलाई हायलकायल पारेको सम्झनेहरु
अझैं पनि जीवितै छन् | हामी कसैका होइनौं, कोही हाम्रा होइनन्, हामी सत्य र ठीकका,
सत्य र ठीक हाम्रो- यही भन्दै डुलीरहन्थे मैलो मान्छेका झुप्राहरुमा उनी | सरल भाषामा
जनतामा कुरा राख्ने उनको एउटै ध्येय थियो- जनजागरण ल्याउने | तर ५० को दशकमा
आइपुग्दा उनले हरेस खाइसकेका थिए | भन्थे रे- ‘मान्छेहरु जाग्दै जागेनन्, जे जति
जागे, ती पनि जालीफटाहालाई नै काम लागे | मान्छेभित्रको मान्छे जगाउने काममा म
असफलै भएँ |’ २०६२/०६३ को वसन्त-विद्रोहपछि अभूतपूर्व रुपले जागेका मान्छेहरु उनले
देख्न पाएनन् | देख्न पाएको भए रुप्चन पक्कै खुशी हुन्थे होलान् | तर रुप्चनले
चाहेजस्तो चेतनाभन्दा उत्तेजना पो बढेको हो कि यो कालखण्डमा भन्ने प्रश्न चाँहि
विचारणीय छ | </span></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
<span lang="NE" style="font-family: "Mangal","serif"; font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-font-size: 11.0pt; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: Mangal; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">हुन त उनलाई बौलाहा भन्नेहरु पनि धेरै निस्के | उनको अद्भुत व्यक्तित्वका
धेरै पाटाहरु अझ पनि रहस्यमै लुकेकाले मानिसहरुलाई उनका बारे जे भन्न पनि छुटजस्तो
छ | तर पनि, उनी ढोंगी र पाखण्डी थिएनन् | उनको वचन र चरित्रमा कुनै विरोधाभाष
थिएन | भित्र जे छ, बाहिर पनि त्यही देखाउँथे उनी | जनताप्रति उनको निष्ठा र
समर्पण साँच्चिकै अद्वितीय थियो | सामाजिक सुधारमा उनले ठूलो योगदान दिएका छन्,
विशेषगरी उनको कर्मथलो मकवानपुरमा | कृतज्ञ हुनुपर्ने यस्ता नायकप्रति इतिहास
कृतघ्न हुन सुहाउँदैन | ‘रुदाने: द मिस्टेरियस रिबेल’ ले इतिहासमा कतै विलुप्त यी
रुप्चनलाई उत्खनन गरेर जस्ताको तस्तै दर्शकसामू पस्कन सकोस्- शुभकामना ! </span></div>
</div>
Subhas Lamichhanehttp://www.blogger.com/profile/04311039753849638042noreply@blogger.com1